Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

TAUALOA LE TAUTUA A LE AFIOGA TULIFUA TINI LAM YUEN:

O Fepuari 11, 2021 na mae’a pasia ai, ina ia latou tuufa’atasia se iugafono malilie fa’atasi a le Fono Faitulafono i ona maota e lua, e fa’amaise atu ai i le faletua o Patisepa Tauala Lam Yuen ma le fanau ma le pa’ia o aiga, ona o le tu’ua o le malo e le afioga Tulifua Poe Tini Lam Yuen.

O le afioga Tulifua sa soifua mai i Amerika Samoa ia Iuni 24, 1951. O ona matua o le susuga le Tufuga Faufale o Poe Lam Yuen o Taputimu ma Leone ma si ona tina o Saunoa Toloumu o Iliili, Ta’u ma Olosega. O le galuega tau Kamuta ma Tufuga Faufale, sa avea ma alamanuia e tausia ai e si ona tama le latou aiga atoa.

Na siitia atoa le aiga o Poe ma Saunoa Lam Yuen i Samoa a’o itiiti o ia, ma sa latou fa’amautu ai i Lalovaea, le a’ai a le SDA i Samoa. O iina sa mafua ai ona amata a’oa’oga a Tulifua Tini Lam Yuen i Samoa. Sa amata lava i le a’oga tulaga lua i Malifa, soso’o ai ma Leififi Intermediate School i Malifa lava, ma ulufale atu ai i le Kolisi o Samoa.

Ona toe masii mai lea o le aiga i Tutuila nei ma ua fa’afaigofie ai ona maua galuega lelei a Tini Lam Yuen i le tatou nei malo ma amata ai lana galuega faia’oga i le Samoana High lea sa ia aoaoina ai e ia le Algebra poo le numera maualuga. O ia o se faia’oga e faigata ona fa’agalo e le fanau a’oga sa ia a’oa’oina, aua a ata pe soisoi o ia e matua maluelue atoa lona tino. “O ia o se faia’oga e fa’afiafia loto i le fanau a’oga i lana vasega, ona o ana tala malie ma ua atili ai ona fa’aosofia matou, e fiafia e a’o le numera. Sa lelei tele o matou maka i le a’oga ona o lena amio a Tini.”

O le totogi o le ali’i faia’oga, sa fesoasoani tele lea i le tama o le aiga, i le tausiga o le latou aiga atoa, e lualuagia ai le galuega fa’akamuta a si ona tama. O lana galuega fo’i lea sa la’ua amatalia ai ona fausia le latou fale i Futiga, ma le pisinisi o lo’o tutula’i pea lava e oo mai i lenei vaitau o le soifuaga.

Na soso’o le soifua faigaluega o Tini Lam Yuen ma le ulufale atu e saili ona tusi pasi maualuluga i le BYU ae autu lava i le Numera Algebra. Ina ua umia lona fa’ailoga o le Bachelors na tapena loa mo lona fa’ailoga o le Masters, ae o le vaitau fo’i lea ua fa’amasani ai ma le tina o le aiga, Patisepa Manu Tauala o Ta’u Manu’a.

Na amatalia le aiga ma ua toe taliu mai i fanua, ma ua siitia ai fo’i lona tofiga e galue ai i le Matagaluega o A’oga. Ua ia va’aia atoa le tulaga o a’oa’oga tau Matematika i le atunuu, ae ua fa’agasegasea foi ma lona tama i lea vaitau o le soifuaga. I le tu’ua ai o le malo e lona tama, Poe Lam Yuen, ae filifilia loa Tini Lam Yuen na te tau’avea le pisinisi Fau Meafale e pei ona i ai nei lava i Futiga. O le vaitausaga fo’i lea, ua filifili ai Tini, e faamavae mai le Matagaluega o A’oga, ae ave lana fa’amuamua i le taumafaiga o le pisinisi sa tau’avea mai e si ona tama.

I le atoaga o le 41 tausaga o lona soifua, ae filifili lona aiga Taputimu, ina ia avea o ia ma sui e tau’avea le suafa Tulifua mo le aiga lautele. O Oketopa 1992, ae faae’e loa ia te ia le suafa “Tulifua“ o lona aiga ma ua fa’amautu loa fo’i o ia i Taputimu, e ese mai le latou fale i Happy Valley, Tafuna lea sa fa’amautu ai lava nai ona matua.

O le tausaga 2000 ua finagalo le itumalo o Tualatai ina ia nofoia e Tulifua Tini Lam Yuen ma latou senatoa i le Maota Maualuga o le Fono Faitulafono. E tolu lelei ana nofoaiga soso’o i lena tofiga maualuga o lona itumalo. Na oo lava ona tofiga i le Fono Faitulafono i le avea ma sui taitaifono o le Senate a le malo Fa’ateritori o Amerika Samoa.

Sa avea fo’i o ia ma sui totino o Komiti Fa’afoe a le Senate o le Ways & Means lea sa ia Taitaifono ai, Sui Taitaifono o le Komiti o Tulafono ma le Atina’e o le  Tamaoaiga; Sui totino o le Komiti o le Tupe Fa’asoa; Fela’ua’iga ma Faigafaiva fo’i, fa’apea le Komiti o le Enetia, Eletise ma le Suavai; ae maise ai o le Komiti o le Litaea ma le Komiti o A’oga a le Malo.

Na iloga lava fo’i lona tula’i mai i le tofiga sui Peresetene o le Maota Maualuga ao toesea le afioga Peresetene Gaoteote Palaie, sa toe fa’atulaga uma e Tulifua Tini le potu o le Peresetene fa’apea ma le Maota Fono o le Senate, ae le’i talaina le falefono tuai ma ua toe taumafai ai nei e fa’atuina se maota fono fou.

Ina ia litaea mai le Fono Faitulafono, ua masani ona malaga ia i fafo mo ana talavai, ma ua umi fo’i se taimi o malaga ma nofo ai i nisi taimi ona o le fa’asologa o la’ua talavai ma le tina ia Patisepa. O lo ua fa’aumiumi lana nofo ai i fafo, peita’i e asiasi atu i ai ana uo mamae, maua se taimi latou te fefa’asoa’i ai i suaga fa’atama tuai o le Malo.

O le ala umi ona nofo ai o le afioga Tulifua Tini Lam Yuen i fafo ona sa fitaituga o ia i le gasegase tau le Kanesa ma ona togafitiga. O ia o se totino o le Ekalesia Aso Fitu o le Toe Afio Mai fa’atasi ai ma lona aiga atoa e afua mai lona tua’a. Peita’i talu mai ona ua nofoia e ia le suafa Tulifua mo lona aiga lautele i Taputimu, ua fa’atino ai fo’i ma lana auaunaga i le Ekalesia Fa’apotopotoga Kerisiano i Amerika Samoa i Taputimu. E faia ai ana sefulua’i ma ana taulaga, ma sa molimauina fo’i lona tausi fa’afeagaiga e matua maualuga lava.

I lona toe sauniga sa fa’atino lea e lana Ekalesia Fa’apotopotoga Kerisiano i Amerika Samoa i Taputimu i le malumalu lava o lea ekalesia i lena ma sa faia lava i le Malumalu EFKAS i Taputimu. O le susuga Faife’au Toeaina Taputimu sa ia ta’ita’ia lona sauniga mamalu sa vala’aulia ai vaega uma o le Malo o Amerika Samoa, ma sa auai fo’i le tatou Kovana Sili Lemanu Peleti Mauga i ona toe sauniga.

Ua fa’ailoa mai, o Ianuari 04, 2021 na faatoa tu’ua ai le Malo e lenei tama o le atunuu i lona aiga i Kalefonia. O le aso fo’i lea ua ia silafia, ua moe nei, ae ua taunuu le folauga a le Matagaluega Aso Fitu Misiona a Amerika Samoa, o se mea ua loa o tulitulimatagau e lea fo’i itu o le Ekalesia, ina ia fa’amatuu ese mai i latou mai le matagaluega a Samoa. O lena sauniga mamalu sa fa’ataunuuina lea i Iakina ia Ianuari 03, 2021.

O lona sauniga fo’i na lagomau ai o ia fa’atasi ma ona tua’a i Happy Valley sa fa’aauau atu lava i ai le tautua a le susuga le Faife’au Toeaina EFKAS fa’atasi ai ma lana aufaipese.

Na mae’a lagomau Tulifua Tini Lam Yuen i lona aiga ona toe fo’i uma lea o le fa’apotopotoga i Taputimu mo fa’aaloaloga ma toe fa’atasi ai ma  le pa’ia o aiga. E tusa o le itula 3:00 i le afiafi, ua mae’a uma sauniga ma le fa’atasiga ma Aiga na tapena mo le tama pele o le aiga ae maise o le afioga Tulifua Tini Lam Yuen ia Fepuari 16, 2021.

SAILIA TAUSALA & MANAIA NUUULI VOCTECH HIGH – 2021-2122 DYWA GYMNASIUM TAFUNA:

O le sailiga o le Tausala ma le Manaia mo le Tausaga aoga 2021-2022 a le aoga maualuga o Mamata Eseese a le  a le tatou Malo, sa fa’atautaia lea i le faleta’alo tele o le Ofisa o le DYWA i Tafuna i le afiafi o le aso Tofi na te’a nei.

Mai le tolu o paga tauva, ua matua le faigofie lava le tauvaga ma se fa’aiuga e faia i ai e le to’a 6 o e na fa’amasinoina lea fa’amoemoe matagofie. I le tauvaga e i ai vaega tumaoti na fa’amasinoina ai nei paga. O le Fa’alauiloaga, Taleni, La’ei Samoa ma le Siva fa’aopoopo i ai ma le Fesili. Na iloga le faigata ona faamasinoina o le tauvaga aua sa iloga le matagofie o fa’atinoga ma le agava’a fo’i o le fanau na tauva.

I le fa’alauiloaga o paga ta’itasi e tolu a, na la’eia ai e sui tauva po’o paga ta’itasi e tolu o latou la’ei ua tapena, ma sa latou fa’aaogaina lava lanu a le a’oga e saunia fa’afetauia i ai latou la’ei.

Sa tova fo’i vaega eseese o le tauvaga i pese na tapena e nisi o le fanau talavou e a’o’oga i le NVTH ma ua atili ai ona fa’afiafiaina le aotelega o  latou na tofu laulau mo lea fa’amoemoe ae maise le fanau a’oga na totogi ulufale e maimoaina ai le latou tauvaga Tausala ma Manaia 2021-22.

Ina ua aotelega mea uma, ua fa’ailo fo’i le fa’aiuga aloaia o le tauvaga tausala, sa maua ane togi ua manumalo le paga na matua matagofie fo’i le la’ua fa’atinoga i vaega e lua o le tauvaga: June Agamalu Alosia Fauga ma Sam Laulai. Tai 17 o la’ua tausaga, ma o lo’o galue le alii o Sam o se tasi o le vasega e avea fa’apitoa matata tau Kamuta fale, ae o le tamaitai o June o se tasi e tusi ata o fale.

O se sootaga matagofie sa la’ua tuufa’atasia mo le la’ua taleni na fa’alauiloa ai. E tele fo’i le so’otaga o la’ua matata o lo’o tauavea i a’oga, aua e tusia e June ata o fale, ae fa’atino e le ali’I o Sam lona fausaga.

O le paga na tulua i le tauvaga ua maua lea e Veronica Muliipu ma David Va’a. E tai 17 fo’i o la’ua tausaga o le soifua. O le tamaitai o Veronica o se tasi o loo tauavea mataupu tau faufale. O le ali’i o David e na te tauavea matata tau Inisinia o Enesini laiti. 

O le paga mulimuli o Serah Yunee Soolefai Manu’a ma James Fuifui To’ala.  O i la’ua fo’i e ta’i 17 o la’ua tausaga lea e avea ma le tamaitai o Serah mataupu tau Suetusi ma Tausitusi ae o James e na te tauavea mataupu tau Agrigulture po’o le Matata Tau Faifa’ato’aga o so’o se ituaiga.

E tele fo’i le alofa tula’u ma le a’ao foa’i sa iloga na lalafo e aiga ma e na vala’aulia i le maimoa atu fo’i o sisiva mai fanau. E ta’itolu fa’afiafiaga ma pese ta’itasi sa fa’atulaga e tova ai fa’afiafiaga na tapena e le vasega 11, vasega 10 ma le vasega 9 ina ia fa’amatagofie atili le aso fa’atausala a le Laumua o le Pusi Aivao Fe’ai.

O fa’afiafiaga ma mea uma na tapena e oo i le talimalo i le ‘aiga matagofie o le afiafi na tapena e le vasega o faia’oga ma le fanau a’oga a le Nuuli Voctech High, na iloga ona matagofie, ma ua fa’afiafiana fa’atasi ai aiga ma e uma na vala’aulia e maimoaina lea sao matagofie o le fanau a’oga I a latou taumafaiga e sailia le latou tausala ma le manaia filifili mo le tausaga a’oga 2021-22.