Ads by Google Ads by Google

Ioe Loia Sili o lo o i ai fa’aletonu fa’amalosia Tulafono tau Femalagaaiga

Le Loia Sili a le malo ia Talauega Eleasalo Ale  [ata AF]
tusia Ausage Fausia

E le i taumafai le afioga i le Loia Sili a le malo e ‘alo i le ata o le laau ina ua fesiligia e le Samoa News i le aoauli ananafi, pe moni le saunoaga a le afioga i le Fa’amasili Sili ia Michael Kruse, i le faaauau pea lea ona i ai o tulaga fa’aletonu i le tautua a le Ofisa o Femalagaaiga a le malo i le taimi nei, talu mai lava nofoaiga a isi Kovana e 2 ua mavae atu, i le fa’atamala e fa’amalosia tulafono tau Femalagaaiga.

“E sa’o le saunoaga a le Fa’amasino Sili i le i ai lea o nai fa’aletonu i le fa’amalosiga e le Ofisa o Femalagaaiga o le tulafono mo tagata e ulufale mai i le atunu’u ma ova ai o latou aso, ae o lo o taumafai malosi pea lava le Ofisa e fa’amalosia tulafono ma fa’aleleia vaega o lo o mafua mai ai nei fa’aletonu”, o se vaega lea o le saunoaga a le tofa Talauega Eleasalo Ale i se fa’atalatalanoaga ma le Samoa News i lona ofisa i le aoauli ananafi.

O lenei fa’atalatalanoaga na afua mai i le saunoaga a le afioga i le Fa’amasino Sili ia Michael Kruse i le aso Gafua na te’a nei, e fa’atatau i le fa’aauau pea lea o tulaga fa’aletonu i le tautua a le Ofisa o Femalagaaiga a le malo talu mai nofoaiga e 2 a Kovana ua mavae atu, e aofia ai Kovana Tauese, Kovana Togiola, seia oo mai lava i le nofoaiga lenei a Kovana Lolo.

O le ali’i pagota ia Joeita Fa’aaliga na ulufale mai i Amerika Samoa i le aso 29 Aokuso 2o12 na nofo overstayer ai lava i le atunu’u, seia oo ina molia o ia i le tausaga e 2013 na sosoo ai i le moliaga o le talepe fale ma le gaoi.

E ui i tulaga fa’aletonu e pei ona maitauina i le tautua a le Ofisa o Femalagaaiga i le taimi nei, ae na taua e Talauega le taumafai malosi pea o le Ofisa e fa’amalosi tulafono ma saili tagata overstayer e toe fa’afo’i i o latou atunu’u.

“E i ai le taimi e sasi ma fa’atamala ai la matou Ofisa i le fa’atinoina o la matou tiute, e mafua mai i le le lava o mea faigaluega ma tagata faigaluega e fa’atinoina le tautua, ae o le mea moni lava, o lo o matou galulue pea e saili tagata ua ova aso o lo o i ai pea lava i le atunu’u, soo se taimi matou te maua ai i latou na ma loka i le falepuipui e fa’atali ai le taimi e toe fa’afo’i ai i o latou atunu’u”, o le saunoaga lea a Talauega.

I le tulaga e pei ona taua ai e Kruse le tutusa o nofoaiga e Kovana e 2 ua mavae atu ma le nofoaiga lenei a Lolo i le fa’aletonu o le tautua a le Ofisa o Femalagaaiga, na saunoa ai le Loia Sili e fa’apea, “Ou te lei i ai i le nofoaiga a Kovana Tauese ma Kovana Togiola, ae mo le nofoaiga lava lenei a Lolo, i lo’u iloa ua tele suiga lelei ua faia ina ia fa’aleleia ai le tautua a le Ofisa o Femalagaaiga, o lo o matou taumafai pea e foia nei fa’afitauli ae o le mea moni, o lo o i ai pea lava tulaga fa’aletonu o lo o alia’e mai, afai fo’i e su’esu’e, tusa e sili atu le nofoaiga lenei i le fa’amalosia o tulafono nai lo isi nofoaiga ua mavae atu”.

O ni isi o ta’iala ua fa’ataoto e le Ofisa a le Loia Sili e pei ona galulue fa’atasi ai ma le Ofisa o Femalagaaiga i le fa’amalosia o tulafono i tagata mai fafo, e aofia ai fa’asalaga mo le tagata mai fafo e maua ua overstayer i le atunu’u, faapea ai ma le tagatanu’u a Amerika Samoa e overstayer le tagata na ia aumaia.

“Afai e maua le tagata mai fafo ua overstayer, ona iloilo lea o le mafua’aga na ala ai ona ova ona aso iinei, o iina fo’i e fuafua ai le umi e fa’asa ai ona toe ulufale mai i le atunu’u, e fa’apena fo’i i le sponsor, e iloilo pe to’afia tagata mai fafo sa ia sponsor ina ua ova aso, ona fuafua fo’i lea i ai o le umi e le mafai ai ona ia toe sponsor ina se tagata mai fafo, ae o le mea moni lava i suesuega a le Komiti Fa’afoe a le Ofisa o Femalagaaiga o lo o faia, o le to’atele o isi sponsor ua matua to’atele lava a latou tagata na aumai ua ova aso ae o lo o nonofo pea lava i le atunu’u, o iiina fo’i la e fuafua i ai le fa’aiuga e fai i ai”, o le saunoaga lea a le Loia Sili.

O se tasi o fa’afitauli o lo o mafua ai le fa’aletonu e pei ona saunoa le Loia Sili, e le o lava tagata faigaluega latou te fa’atinoina le galuega, ae na taua e ni isi o le Ofisa o Femalagaaiga e fa’apea, e silia i le to’a 15 avanoa mo tagata faigaluega ua silia i le tausaga atoa e le o fa’atumuina i le Ofisa o Femalagaaiga, ma e i ai le talitonuga o le isi lea auala o lo o mafua ai le fa’afitauli, e le o lava le aofa’i o tagata faigaluega e fa’amalosia le tulafono.

Na taua e le Loia Sili e fa’apea, o lo o i ai lava le fa’anaunauga e fa’atumu avanoa faigaluega o lo o mana’omia mo le Ofisa o Femalagaaiga, peita’i o le fa’afitauli o lo o i ai, e le o i ai se tupe e totogi ai ni tagata faigaluega, o lo o taofia fo’i e le malo le toe fa’a faigaluegaina o ni tagata faigaluega fou.

Ae i le molimau a le sui sinia o le Ofisa o Femalagaaiga ia Paelo Puni i luma o le fa’amasinoga i le vaiaso nei e fa’apea, o le sponsor e pau i ai le fa’amalosia o le tulafono mo le tagata mai fafo e ova aso i le atunu’u, na saunoa ai le Loia Sili e fa’apea, “o le matafaioi tonu lava lena a le Ofisa o Femalagaaiga, o le fa’amalosia lea o le tulafono ina ia mautinoa e toe fo’i le tagata sa malaga mai i le pemita e 30 aso i le taimi e mae’a ai le pemita, peita’i e mafua ona tula’i mai fa’aletonu ona e le o lelei lo matou fa’amalosia o le tulafono, ae o lo o matou taumafai pea i le mea sili e fa’aleleia lea tulaga”.