Ads by Google Ads by Google

Avea fa’aoolima, gaoi ma le talepe fale o solitulafono ta’atele atunu’u


Susuga i malu o le malo ao fa’atinoina ai a latou tiute i ni isi o sauniga fa’alemalo i aso ta’itasi. [ata AF]
ausage@samoanews.com

Ua manino i le ripoti a le Matagaluega o Leoleo mo a latou galuega fa’atino i le Kuata 1 o le Tausaga Tupe fou lenei, o solitulafono o le fa’ao’olima, gaoi ma le talepe fale, o ni isi ia o solitulafono o loo pito sili ona ta’atele i totonu o le atunu’u i le taimi nei, aemaise lava i masina mulimuli e 3 o le tausaga na te’a nei.

 

E pei ona taua e le Komesina o Leoleo ia Le’i Sonny Thompson i lana ripoti sa tauaao atu i le afioga i le ali’i kovana, lea fo’i ua maua e le Fono Faitulafono le kopi o lea ripoti, le tele o galuega eseese sa mafai ona fa’atinoina e ali’i ma tama’ita’i Leoleo i le Kuata 1 o le tausaga tupe lenei.

 

I le fetaia’i ai pea o le Ofisa o Leoleo ma le lu’itau i le to’aititi o Leoleo o loo fa’atinoina le galuega, ua i ai le faamoemoega maualuga o le Aoga lona 25 mo ali’i ma tama’ita’i Leoleo fou o loo fa’agasolo i le taimi nei, o le a mafai ai loa ona foia le fa’afitauli i le le lava o Leoleo.

 

“O le fa’aopoopo o le aofa’i o Leoleo e fa’atauto mai i le galuega fa’a leoleo, o le a mafai ai ona matou tali atu i le tele o valaau mai le atunu’u pe a mana’omia se fesoasoani, e le gata i lea, o loo i ai pea le fa’anaunauga ina ia fa’aleleia atili mea faigaluega o loo fa’atinoina ai la matou tautua i le atunu’u”, o se vaega lea o le ripoti a Le’i.

 

O lo o taua fo’i i le ripoti le tausisia pea lea e le aufaigaluega o tulafono ma ta’iala o loo fa’afoe ai galuega a le Ofisa o Leoleo, ina ia mautinoa e ausia le maualuga e tatau ona tula’i mai ai le tautua a le matagaluega i le atunu’u.

 

I le masina o Oketopa, Novema ma Tesema o le tausaga na te’a nei, e tusa ma le 593 le aofa’i o valaau na tali atu i ai Leoleo i le ao ma le po, i taimi e moomia ai le atunu’u se fesoasoani, ma o ia valaau e aofia ai mataupu tau solitulafono e 238, o mataupu i solitulafono tau ta’avale afi e 205, 9 mataupu e fa’atatau i fanau laiti latou te tagofia le ‘ava malosi, 12 mataupu i mu sa tula’i mai, ma mataupu e 17 sa mana’omia ai le fesoasoani a ali’i ma tama’ita’i Leoleo.

 

E ese mai i le fa’atupu vevesi i nofoaga lautele e pei ona molia ai e le malo le to’atele o tagatanu’u i lea solitulafono matuia, o solitulafono mamafa o loo pito to’atele tagatanu’u sa molia ai i le Kuata 1 e aofia ai i latou e to’a 49 sa molia i le fa’ao’olima, to’a 27 na molia i le gaoi, ma le to’a 24 sa molia i le talepe fale.

 

O le tele o nei mataupu ua mae’a ona faila i luma o le Fa’amasinoga, ma o loo fa’agasolo pea lava i luma o le Fa’amasinoga Maualuga iloiloga mo mataupu mamafa, ae o mataupu i solitulafono mama o loo fa’agasolo i luma o le fa’amasinoga fa’aitumalo.

 

Mai telefoni sa mafai ona tali atu i ai Leoleo i masina mulimuli e 3 o le tausaga na te’a nei, e pito tele atu ai lava telefoni sa maua mai i le Ofisa o Leoleo i Tafuna i le aofa’iga e 34% mai le aofa’i o telefoni uma sa mafai ona maua ma tali atu i ai le Ofisa, sosoo ai le Ofisa tutotonu a Leoleo i Fagatogo i le 19%, o le Ofisa o Leoleo i Leone e 7%, o le Ofisa o Leoleo i Fagaitua e 3%, ae leai ni valaau na sau mai le Ofisa o Leoleo i Manu’a.

 

E leai se fa’alavelave na maliu ai se tagata ona o se fa’alavelave na tali atu i ai Leoleo e pei ona taua i le ripoti, se’i vagana ai mataupu e 8 e fa’atatau i le faia o uiga mataga i tama’ita’i sa mafai ona tali atu i ai Leoleo, lea e aofia ai mataupu e 3 e fa’atatau i le fai’aiga fa’amalosi lea i fanau tama’ita’i e talavou i lalo o le tulafono, ma mataupu e 5 e fa’atatau i le faia lea o uiga mataga atoa ai ma le tagofia o itutinosa o tama’ita’i laiti.

 

I le auaunaga a le Vaega o le Puipuiga a le Ofisa o Leoleo i luga o le sami (Marine Patrol), o loo taua ai i le ripoti le fa’aauau pea lea o le tautua a lea vaega o le Ofisa o Leoleo, e aofia ai le faia o aoaoga mo le saogalemu i luga o le sami, fesoasoani i le tosoina mai o va’a ua fa’aletonu i tai i le sami, faia o asiasiga ina ia mautinoa o loo leistalaina va’a o loo feoa’i i luga o le sami, atoa ai ma le tu’uina atu o pepa sala e 2 i ave va’a o ni isi o va’a ina ua latou le tausisia tulafono ma ta’iala mo le saogalemu i luga o le sami.

 

I le Ofisa o Taavale Afi a le malo i Tafuna (OVM), e tusa ma le $159,355.89 se vaega tupe sa mafai ona ao e le Ofisa i totonu o masina mulimuli e 3 o le tausaga ua mavae atu, auala mai lea i tautua sa mafai ona ofoina atu mo le atunu’u.

 

O ni isi o ia tautua e aofia ai le fa’afouina o laisene o ave ta’avale, lesitalaina o ta’avale, atoa ai ma le fa’amalosia o isi uma tulafono e fesoota’i lava ma le tulaga o tau ta’avale afi i le atunu’u.