Ads by Google Ads by Google

Falepuipui le ali’i na ia faia uiga mataga i se tama’ita’i talavou

ausage@samoanews.com

E 7 tausaga lea ua poloaina e le Fa’amasinoga Maualuga e nofosala ai se ali’i e 28 tausaga le matua i le Toese i Tafuna, ina ua fa’amaonia moliaga o lona faia lea o uiga mataga fa’asaga i se tama’ita’i e talavou i lalo o le tulafono.

 

O le fa’asalaga a le susuga a Ioane Alataua Jr na tuuina mai lea e le Fa’amasinoga Maualuga i le 2 vaiaso talu ai, ina ua tula’i o ia i luma o le Fa’amasinoga mo le lauina o lana fa’asalaga faa falepuipui.

 

O le ali’i loia fautua lagolago ia Rob McNeill na tulai mo Alataua Jr, lea sa taofia pea i le toese i Tafuna talu mai le taimi na pu’e fa’apagota ai o ia i le 2018 ina ua le mafai ona ia totogi le tupe e $35,000 sa fa’atulaga e le Fa’amasinoga e tatala ai o ia i tua, ae o le susuga i le ali’i loia sili lagolago ia Doug Lowe na tula’i mo le itu a le malo.

 

A o le i tuuina atu le fa’asalaga a Alataua Jr, na mua’i valaauina le isi ana iloiloga faapitoa, ina ua faamaonia lona le usitaia o tuutuuga o lana nofovaavaaia sa tuuina atu i le 2015.

 

Ina ua fesiligia Alataua Jr i sana tali e tusa ai o tuuaiga o lona soli lea o poloaiga o lana nofovaavaaia, na vave ona faailoa e lana loia fautua i le Fa’amasinoga e faapea, e leai se mea e toe natia i lenei mataupu, o lea ua mae’a ona ta’utino Alataua Jr e tusa ai o lona le usitaia o poloaiga o lana nofovaavaaia, ma ua ia sauni fo’i e talia soo se faaiuga e tuuina atu e le Fa’amasinoga.

 

O le poloaiga ua soli e Alataua Jr e pei ona taua e lana loia, o le avea lea o ia ma tagatanu’u lelei e tausisi i tulafono a le malo i taimi uma. Na taua e McNeill e fa’apea, i le tausaga lona 4 talu ona nofovaavaaia Alataua Jr, sa ia faatinoina ai loa le solitulafono e pei ona ta’usala ai o ia i le taimi nei, o lona faia lea o uiga mataga i se tama’ita’i e talavou i lalo o le tulafono.

 

Ina ua maua lona avanoa mai le Fa’amasinoga, sa fa’atoese ai loa le ua molia e tusa ai o lana solitulafono sa faia, atoa ai ma lona le usitaia o tuutuuga o lana nofovaavaaia mai le 2015.

 

Na talosaga ma le faatauanau e Alataua Jr i le Fa’amasinoga Maualuga mo se avanoa e toe vave fo’i ai i lona aiga se’i tausi si ona Tina matua, o lo o faamuli mai na o ia i lo la aiga. Na taua e le ua molia e fa’apea, e nao le to’alua lava tagata i totonu o le la aiga, e na o ia ma lona Tina ua 76 tausaga le matua.

 

“O a’u e faamoemoe i ai lo ma aiga ma si o’u Tina i mea uma lava. Sa ou faigaluega e tausi ai o ia ma saili ai tupe mo le ma aiga, o a’u ou te faia mea’ai ma feau uma mo si o’u Tina, ae paga lea ua, ua le i’u la’u tausiga i lo’u Tina ona o lo’u fa’atamala ma lo’u le usita’i i le tulafono,” o le augani atu lea a le ua molia i le Fa’amasinoga.

 

Na taua e le ua molia i le Fa’amasinoga e faapea, o le tele lava o taimi e valaau ai lana mataupu talu ona faagasolo mai, na te vaaia ai loa lona Tina i totonu o le potu fa’amasino, ae o le ulua’i taimi lea ua le faatasi atu ai o ia i le lauina o lana fa’asalaga, ona o lo o gasegase o ia i le fale.

 

Na talosaga McNeill i le Fa’amasinoga mo se faasalaga faanofovaavaaia, e aofia ai le fa’aaoga o masina e 14 lea sa taofia ai le ua molia i le Toese e faatalitali ai se faaiuga o lana mataupu e fai ma ana faasalaga i lenei mataupu. E ui o lea ua faamaonia le le usitaia e le ua molia o tuutuuga o lana nofovaavaaia, na talosaga pea lava lana loia mo se isi avanoa mo ia. Na taua e McNeill e faapea, o Alataua Jr, o se ali’i talavou e tele sona lumana’i lelei o lo o taoto mai o ia, ae ua avea le sese o ana filifiliga ma auala ua faaletonu ai lona olaga.

 

Na lagolagoina e Lowe le talosaga a le itu tete’e mo se fa’asalaga faanofovaavaaia. E ui o lea ua faalua ona ta’usala le ua molia i moliaga o le faia lea o uiga mataga i tama’ita’i talavou, peita’i e manatu le loia a le malo, e agava’a pea lava o ia mo se isi avanoa se tasi, ina ia mafai ai ona toe aoaoina lona mafaufau.

 

Na ulua’i tuuaia le ua molia i moliaga mamafa e 4, e aofia ai le faiaiga ma se tama’ita’i talavou; tagofia o itutinosa o se tama’ita’i talavou; faia o uiga mataga faafeusuaiga ma se tama’ita’i talavou, faapea ai ma le faiaiga faamalosi.

 

Ae i lalo o se maliliega na sainia e le ua molia ma le malo, na malie ai le ua molia e tali ioe i le lona o lona faia lea o uiga mataga faafeusuaiga i se tama’ita’i e 17 tausaga le matua.

 

I le tali ioe ai o Alataua Jr i le moliaga e pei ona ta’usala ai o ia e le Fa’amasinoga, sa ia tautino ai e fa’apea, i se taimi o le aso 31 o Novema 2018, sa ia faia ai ni uiga mataga i se tama’ita’i e 17 tausaga le matua sa avea ma ana uo, e ala i lona faamalosia o ia la te feusua’i i totonu o lana ta’avale, e ui e le’i mana’o i ai lea tama’ita’i.

 

Na taua e le Fa’amasinoga e fa’apea, i le aso na tula’i mai ai lenei fa’alavelave, na piki mai ai e le ua molia i lana ta’avale le tama’ita’i na a’afia mai le fale o sana uo, ma la aga’i atu loa la te ti’eti’e i le afiafi. A o faagasolo le la ti’eti’ega, na malie ai loa le tama’ita’i la te aga’i atu i le fale a le ua molia i Ottoville la te eva ai mo sina taimi ona to momoli ai lea o ia i lona aiga.

 

Ina ua taunu’u i le fale i Ottoville, sa toe sui le mafaufau o le tama’ita’i na aafia, ma musu ai loa e alu i fafo ma le ta’avale, ae faaauau ai pea lava ona la talanoa i totonu o le ta’avale.

 

Sa tauanau e le ua molia le tamaita’i la te momoe peita’i sa faafiti le tama’ita’i ma fai i ai, e le i oo i le taimi na te faia ai ia ituaiga amioga. E le i toe faatali le ua molia, ae na ia tago atu loa ua tatala faamalosi laei o le tama’ita’i na aafia i totonu o le ta’avale seia oo lava i lona faatinoina o le solitulafono o lona faiaiga faamalosi lea ia te ia.

 

I le silasila a le Faamasinoga Maualuga, o le gaioiga lava fo’i lea na faia e le ua molia ina ua ulua’i molia o ia i le ituaiga solitulafono lava lenei i le tausaga e 2015, ina ua ia faamalosia se tama’ita’i la te faiaiga e ui e le i mana’o i ai o ia.

 

Talu ai le matuia o le gaioiga sa faia e le ua molia, ua manatu ai le Fa’amasinoga e tuuina atu o ia e taofia i le Toese mo le umi e 7 tausaga. O le a taoto atu fo’i i le Komiti Faafoe a le Palola lana talosaga mo se avanoa e vave tatala ai o ia i tua e tausi si ona Tina matua o lo o faamuli mai i lo la aiga.