Ads by Google Ads by Google

Faatonu e le Faamasinoga le sponsor e faatino ona tiute i lalo Tulafono


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

Ua poloaina e le afioga i le alii Faamasino Sili lagolago ia Fiti Sunia se alii o lo o avea ma sponsor a lona tuafafine lea ua ta’usala i lona umia o fualaau faasaina, ina ia faatino ona tiute i lalo o Tulafono tau Femalagaaiga.

 

O tiute a le sponsor, le susuga a Tevita Siale i lalo o Tulafono tau Femalagaaiga e pei ona faamanatu i ai e Sunia, o lona totogiina lea o le salatupe a lona tuafine o Rosemarie Siale e $2,000, atoa ai ma lona totogiina o le pasese e toe faafoi atu ai Rosemarie i Tonga pe a maea ona tuli lana faasalaga faa Falepuipui.

 

O le vaiaso nei na tulai ai le tamaitai o Siale i luma o le Faamasinoga Maualuga mo le tuuina atu o lana faasalaga e uiga i lenei mataupu. O le ali’i Loia Fautua lagolago ia Rob McNeill o lo o tula’i mo Siale, ae o le tama’ita’i Loia Sili lagolago ia Laura Garvey na tulai mo le malo

 

Na ulua’i tu’uaia e le malo ia Siale i le moliaga mamafa o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta faasaina o le aisa, o se solitulafono e mafai ona faasala ai se tasi i le toese mai le 5 e oo atu i le 10 tausaga, pe faasala i le salatupe e oo atu i le $20,000. 

 

Ae i lalo o le maliliega na sainia e Siale ma le malo i le 2 masina talu ai, lea fo’i na talia e le Fa’amasinoga, na malie ai Siale e tali ioe i le moliaga ua toe teuteu e le malo, le moliaga o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta o le aisa, o le vaega D lea o solitulafono mamafa, lea e mafai ona faasala ai se tasi i le toese mo le umi e oo atu i le 5 tausaga, pe fa’asala i le salatupe e oo atu i le $5,000, poo le faasala foi i faasalaga uma ia e 2.

 

I le tali ioe ai o Siale i le moliaga e pei ona ta’usala ai o ia, na ia ta’utino ai e fa’apea, i le aso 10 o Ianuari 2020, na ia umia faasolitulafono ai vaega o le pauta faasaina o le aisa. Sa ia ta’utino e fa’apea, sa ia te ia se paipa tioata sa i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa.

 

Ina ua maua le avanoa o Siale mai le Fa’amasinoga, sa ia faatoese ai i le Fa’amasinoga e tusa ai o lana solitulafono, ma ia talosagaina ai se isi avanoa o ia. Sa ia taua e fa’apea, o masina na taofia ai o ia i le Toese, ua ia lagona ai lona salamo mai le mea sese sa ia faia, ma ua ia aoaoina fo’i se lesona taua i lona olaga, e le o se mea lelei le soli o le tulafono.

 

Na talosaga le loia a le malo ina ia faasala Siale i se faasalaga faanofovaavaaia, e aofia ai ma le poloaina na te tuua ai le atunuu ae toe fo’i atu i lona atunuu na sau ai mo le umi o lana nofovaavaaia.

 

Na taua e le loia a Siale ia McNeill e fa’apea, o Siale, o se tagatanu’u na fanau i Ausetalia, ma ua tele tausaga talu ona aumau i Amerika Samoa nei.

 

Na talia e le Fa’amasinoga le talosaga a le malo ina ia faatonu Siale na te tuua le atunuu, ae tatau ona tuuina atu lea poloaiga a o i ai le sponsor a le ua molia. 

 

A o le i aga’i atu le Faamasinoga mo lana malologa, na valaau e le afioga a Sunia le susuga a Tevita i luga o le nofoa molimau, sei fesiligia pe na te silafia ona tiute tauave i lalo o le Tulafono tau Femalagaaiga, i le avea ai o ia ma sponsor mo lona tuafafine.

 

Na tali le susuga a Tevita, ua malamalama i ona tiute tauave ma ua ia sauni foi e faatino ona tiute.

 

I le maea ai o se malologa puupuu a le Faamasinoga, na saunoa ai loa Sunia e faapea, o le tagi faasaga ia Siale na alia’e mai ina ua maua e Leoleo ia te ia se paipa tioata o loo i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa, i le taimi na taofia ai e Leoleo se taavale sa malaga ai o ia.

 

O le taavale sa faafoeina e se alii, lea na maua i ai e Leoleo isi fualaau faasaina atoa ai ma se aupega e le faatagaina.

 

Saunoa atili Sunia e faapea, e tusa ai o faamaumauga ua i luma o le Faamasinoga, o loo atagia mai ai, e tasi lava le solitulafono mama na tausala ai le tamaitai o Siale i luma o le Faamasinoga i tausaga ua mavae. O lea solitulafono e aafia ai tulaga o le laisene ave taavale.

 

O lenei tamaitai o Siale, o se tagatanuu o Tonga ae na soifua ma fanau i Ausetalia. O lona olaga atoa lava o Amerika Samoa, lea na aoga ma faauu mai ai i le vasega 12 i se tasi o Aoga Maualuga, seia oo ina faigaluega o ia ma totogi lana lafoga mo le malo.

 

O le tausaga e 2016 na le toe faigaluega ai o ia ina ua mae’a ai iina le aoga o lona pepa nofomau.

 

Na taua e lana sponsor i le Faamasinoga e faapea, sa ia taumafai e faafou pepa nofomau a lona tuafafine i le amataga o le tausaga nei, peitai na teena e le Ofisa o Femalagaaiga, ona ua tele tausaga talu ona ova ona aso i Amerika Samoa. Sa taumafai foi e lesitala lona igoa i le Polokalame o le Amnesty a le Kovana mo tagata e le o i ai ni pepa nofomau ina ia faaleleia a latou pepa nofomau, ae faafuasei loa ona taofia o ia i le Toese i Tafuna ona o lenei mataupu.

 

E 5 tausaga na manatu le Faamasinoga e faasala ai le tamaitai o Siale, peitai ua faamalumalu lona tuliina o lea faasalaga, ae ua nofovaavaaia ai o ia mo le 5 tausaga i lalo o tuutuuga e ao  ona ia usita i ai. 

 

O nisi o ia tuutuuga e aofia ai lona tuliina o masina e 20 i le toese i Tafuna, e faitau ai ma aso e 201 lea ua maea ona ia tuliina i le taimi nei. A maea ona tuli lana faasalaga, ona ia tuua loa lea o le atunuu ae toe foi atu i lona aiga i  Tonga ma aumau ai mo le umi o lana nofovaavaaia e 5 tausaga.

 

O lea polooaiga a le Faamasinoga faatoa faataunuu pe afai ae toe tatala femalagaaiga a vaalele i le va o Samoa ma Amerika Samoa, ae afai e tumau pea ona tapunia femalagaaiga a vaalele, o le a taofia ai pea le ua molia i le Toese i Tafuna mo le tuliina faamaea o aso o loo totoe o lana faasalaga faa falepuipui.

 

Afai ae toe taumafai e ulufale mai i le atunuu, o le a taofia o ia i le toese ma faatonuina loa o ia e tuli ia maea lana faasalaga atoa e 5 tausaga. A maea ona ia tuliina lea faasalaga, ona ia tuua loa foi lea o le atunuu.

 

Na fautuaina e Sunia le sponsor a le tamaitai o Siale na te totogi le salatupe e $2,000 i totonu o le 5 tausaga, atoa ai ma lona totogiina o le pasese e toe foi atu ai le ua molia i lona aiga. Ae afai e i ai nisi aitalafu a le ua molia i le malo o Amerika Samoa, o le tiute a le sponsor o le totogiina uma lea o ia tupe.

 

TAGI A LE MALO

 

E pei ona taua e le malo i le latou tagi e fa’apea, i le aoauli o le aso 8 o Ianauri o le tausaga, ao tiute ni ali’i Leoleo mo le vaaia o le saogalemu i luga o le alatele i Futiga, sa molimauina ai e Leoleo le alu saoasaoa o se pikiapu lanu uliuli sa sau mai Iliili e aga’i atu i Leone.

 

E le gata i le alu saoasaoa o le pikiapu, ae sa molimauina fo’i e Leoleo, e le o faia le fusipa’u o le ave ta’avale.

 

O le taimi lea na faaola ai loa e Leoleo le sailini o le latou ta’avale ma tuliloa ai loa le ta’avale e pei ona taua, ma maua atu ai i luma o se Faleoloa i Puapua, ma faatonuina ai loa le ave ta’avale e taofi le ta’avale. Na usita’i le ave ta’avale ma afe ai loa i tua le ta’avale i luma tonu lava o le Faleoloa i Puapua.

 

E to’alua i laua sa i totonu o le ta’avale, o le susuga a Eddieboy Va’avale, o ia lea sa faafoeina le ta’avale, ma le tama’ita’i o Siale, lea sa nofo i le nofoa o le pasese.

 

Na saili e Leoleo le tino o Siale ma maua i ai se paipa tioata i le taga o lona ofu o loo i ai fualaau faasaina o le aisa, ae ina ua siaki le tino o Vaavale atoa ai ma lana taavale, sa maua i ai e Leoleo fualaau faasaina faapea ai ma se fana o le ituaiga o le .38.

 

O loo taofia pea Vaavale i le Toese i Tafuna e faatali ai taualumaga o lana mataupu.