Ads by Google Ads by Google

Valoia Vaega Tosova’a malo ana tupe fa’asili mo le tausaga fou

ausage@samoanews.com

E ui i le tulaga pagatia lea ua fetaia’i nei ma kamupani i’a i le atunu’u, o le tau leai lea o ni va’a fagota e ulufale mai i Amerika Samoa mo le fa’atauina mai o a latou i’a i le kamupani, peita’i na valoia e le Pulesili o le Vaega Tosova’a a le malo ia Moefa’auo Bill Emmsley i le 2 vaiaso talu ai le ono o o atu i le $1 miliona tupe fa’asili a le latou vaega i le tausaga fou.

 

“E tusa ai ma le tulaga ua i ai galuega fa’ataoto a le Vaega Tosova’a a le malo i le taimi nei, atoa ai ma ni isi o galuega ua mae’a ona fa’atulaga matou te fa’atinoina i le fa’aiuga o le tausaga lenei ma fa’asolo atu ai i le amataga o le tausaga fou 2017, e i ai lo matou talitonuga e silia ma le $1miliona le tupe fa’asili a le vaega lenei e mafai ona maua, ma fesoasoani ai i galuega fa’atino a le tatou malo”, o le saunoaga lea a Moefa’auo i luma o le fonotaga a le Kapeneta i le 2 vaiaso talu ai na fa’alogoina ai le talie o ni isi o afioga i Fa’atonusili e aofia ai le kovana ma le lutena kovana.

 

Na taua e Moefa’auo e fa’apea, a o to’atele ai ni isi o le aufaigaluega faapea le malo o lo o tu’u fesili i le tulaga malosi e o o i ai le lumana’i o le Vaega Tosova’a, o le masina lenei o Tesema e mae’a ai se su’esu’ega o lo o fa’agasolo e ni ali’i su’esu’e mai Amerika, i le tulaga malosi ma le lelei o lo o i ai le vaega tosova’a.

 

“O le mae’a ai o le su’esu’ega lea, ona iloa ai loa lea o le tulaga tonu o lo o i ai le malosi o le Vaega Tosova’a, mo le fa’aauauina ai o lana auaunaga i le malo ma le atunu’u i le lumana’i”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

Sa ia fa’alauiloa fiafia fo’i i luma o le kapeneta le i ai o ni va’a fagota ua mae’a ona fa’amaonia le amata toso i luga o le Vaega Tosova’a i le fa’aiuga o le tausaga lenei atoa ai ma le amataga o le tausaga fou, mo le faatinoina ai o galuega fa’aleleia.

 

“O va’a fagota tetele e ta’i 1,200 le mamafa lea ua fa’amoemoe e amata toso i le faaiuga o le masina lenei ma fa’atinoina ai loa galuega lipea, o le a mafai ona fa’aaoga i ai tama fanau a le atunu’u lea sa mafai ona Fa’amaonia le avea o i latou ma tagata tofutofu i le sami i le masina na te’a nei mo le fa’atinoina o le galuega, o se auala fo’i lea e mafai ai ona si’itia i luma le agava’a faapea ai ma le tomai o alo ma fanau a le atunu’u i le fa’atinoina o le latou tautua”, o le isi lea vaega o le saunoaga a Moefa’auo.

 

O ni isi o fesili sa fesiligia ai e le kapeneta le ali’i Pulesili, po o fea e maua mai ai ni isi va’a latou te lipea ma fa’afou pe afai ua fa’aitiitia vaa fagota e ulufale mai i le atunu’u, ae na saunoa Moefa’auo e fa’apea, o lo o tele isi va’a a le malo e aofia ai va’a Tosova’a ua mana’omia le toso i luga o le Vaega Tosova’a mo le faia i ai o galuega lipea, o isi ia tupe e mafai ona maua e le latou vaega.

 

“O lea ua fa’amoemoe e tu’uina atu sa matou fautuaga i le Pulega o Uafu ma Malaeva’alele ina ia fa’amatu’u mai a tatou va’a Tosova’a o lo o i ai e amata ona faia i ai galuega lipea mo le toe fa’aleleia, ona ua vaaia tulaga tuai ma aga’i atu ina fa’aletonu, o isi na tupe e mafai ona maua e le Vaega Tosova’a, atoa ai ma isi lava va’a e mafai ona latou filifilia le tautua a la matou Ofisa, aua e sili atu ona taugofie ma lelei agava’a o a tatou tagata faigaluga i le Pasefika”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

Na fa’ailoa atili e Moefa’auo i luma o le Kapeneta e fa’apea, o le mae’a ai o le tala o le tupe a le latou Ofisa sa fa’atinoina i le masina na te’a nei, na manino mai ai le aofaiga o le tupe fa’asili ua latou maua e $120,000, e ui o lo o faaauau pea le galuega mo le fa’afouina atoa ai ma le fa’aleleia o totoga o va’a o lo o galulue i ai le faigaluega.

 

“O se tasi o tautua lelei ua fuafua le Vaega Tosova’a e fa’atinoina mo ni isi o le atunu’u o le a fa’amalolo mai i le kamupani i’a a le Tri-Marine, ae o lo o i ai le agava’a i le fa’atinoina o galuega o lo o matou fa’atinoina, o le ofo atu lea i ai o avanoa faigaluega mo i latou, e ulufale mai ai e galulue i lenei itu o le malo, e le gata e maua ai galuega mo i latou o le a leai ni galuega, ae maua ai fo’i tupe e tausi ai aiga ma fanau”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

Na fa’afetaia e le afioga i le ali’i kovana ia Lolo Matalasi Moliga le folasaga a Moefa’auo e tusa ai o le tulaga o lo o i ai le auaunaga a le Vaega Tosova’a, aemaise ai le taumafai pea e saili auala eseese e foia ai fa’afitauli o lo o fetaia’i ma le aufaigaluega, peita’i i lona talitonuga, e fiu lava ta’ita’i e saili auala e foia ai fa’afitauli o lo o tutupu, “e fa’aauau pea ona tutupu fa’afitauli i soo se itu o le malo, tusa lava po o le a le taumafai malosi o ta’ita’i ma tagata uma e foia”.