Ads by Google Ads by Google

Falepuipui le ali’i na taumafai e fasioti lona to’alua

ausage@samoanews.com

O le ali’i mai Mapusaga-Fou lea na ia taumafai e fa’aoo le maliu i lona to’alua e ala i lona osofaia o ia i le agaese, e mafua mai ina ua ia masalomia le faia o se mafutaga a lona to’alua ma se isi Tamaloa, ua poloaina e le fa’amasinoga le taofia o ia i le toese mo le 60 masina, tusa lea o le 5 tausaga, o se tasi lea o tuutuuga o lana fa’asalaga fa’anofovaavaaia e 10 tausaga le umi, lea na tu’uina mai e le fa’amasinoga maualuga i le aso Faraile o le vaiaso na te’a nei.

 

Ae ina ua mae’a ona iloilo e ali’i fa’amasino le si’osi’omaga o lenei mataupu, aemaise ai o fa’afinauga a loia fa’apea ai ma le fa’atoesega a le ali’i ua molia, ua manatu ai le fa’amasinoga, o le a lava na o le tausaga e tasi e tuli e le ua molia i le falepuipui i Tafuna ma le tuutuuga a mae’a, ona ia tuua loa lea o Amerika Samoa ma toe tu’u va’a ese atu i lona atunu’u o Samoa na malaga mai ai, ua fa’asa o ia ona toe ulufale mai i totonu o le teritori mo le umi e 10 tausaga o lana nofovaavaaia.

 

Ua poloaina fo’i e le fa’amasinoga le itu a le malo ina ia aua lava ne’i tatalaina le ua molia e sauni ai mo lona toe fo’i atu i Samoa, a ia momoli sa’o lava o ia i le va’alele poo le va’a i lalo fo’i i le taimi ua talafeagai ma tatau ai lona toe fo’i atu i lona atunu’u.

 

O le aso Faraile na te’a nei na tu’uina atu ai le fa’asalaga a le fa’amasinoga fa’asaga i le ali’i e 52 tausaga le matua, lea ua ta’usala i le moliaga mamafa o le fa’ao’olima i le tulaga muamua, e mafua mai i le fa’alavelave lea na ia osofaia ai lona to’alua i se agaese i le amataga o le tausaga nei.

 

Na fa’atoese le ali’i ua molia i le fa’amasinoga maualuga e tusa ai o lana solitulafono, ma ia talosagaina ai loa se isi avanoa mo ia se’i toe fo’i atu ai e tausi lona to’alua ma lana fanau, ma fa’aauau lana tautua i lona nu’u, aiga ma le Ekalesia.

 

Sa ia taua fo’i i le fa’amasinoga lona salamo moni e tusa ai o lana solitulafono sa faia, ma ua avea masina e tele na taofia ai o ia i le toese ua ia a’oa’oina ai se lesona taua i lona olaga.

 

O se sui mai le Faalapotopotoga o lo o fesoasoani ia i latou e a’afia i fa’alavelave tau aiga ina ia mafai ona toe fa’aleleia fa’aiuga latou te faia, le tama’ita’i ia Mona Iuli na ia molimau i luma o le fa’amasinoga e fa’atatau i tulaga lelei ma le aoga o le polokalame o lo o latou ofoina atu i le ali’i ua molia, e le gata i suiga ua molimauina i lona mafaufau, ae ua ia naunau fo’i e toe fia mafuta atu i lona to’alua ma lana fanau, aemaise ai fo’i lona salamo mai lana solitulafono sa faia.

 

Na fesili le loia a le malo ia Bob Pickett ia Iuli pe sa ia talanoa i le to’alua o le ali’i ua molia po o i ai sona fa’anaunauga e toe sosoo le la aiga ma toe mafuta ma le ali’i ua molia, ae na tali Iuli “e leai”.

 

Na taua e le ali’i loia fautua ia Michael White sa tula’i mo le ali’i ua molia i le fa’amasinoga, le naunau o lenei ali’i e toe fia mafuta atu i lona to’alua, atoa ai ma lona fa’aalia o lona alofa fa’avalea ia te ia.

 

I le fa’aiuga o le fa’afinauga a White, sa ia talosagaina ai le fa’amasinoga ina ia toe tu’u atu se isi avanoa i lenei ali’i, e toe fuata’i ai se taeao fou mo lona olaga, ma toe fa’aauau ai lana tautua i lona aiga, aemaise ai o le toe sosooina lea o le la mafutaga ma lona to’alua, peita’i na finau le loia a le malo i le fa’amasinoga ina ia tu’u atu se fa’asalaga pito mamafa i le ali’i ua molia, ina ia umi ai se taimi e taofia ai o ia i le toese, atoa ai ma le fa’asa lea o ia mai lona toe taumafai e fa’afeso’ota’i lona to’alua.

 

Na taua e Pickett e fa’apea, e ui o lea ua ta’utino le ali’i ua molia ua lagona lona salamo atoa ai ma lona toe fia fo’i i lona to’alua, peita’i o lana tala sa fai i Leoleo ina ua fa’atoa fesiligia o ia i le taimi na mae’a ai l fa’alavelave, sa ia taua ai lona ita i le vaivai o lana ta muamua sa ta ai lona to’alua i le agaese, aemaise ai le laki o lona to’alua ina ua tulioso ane tagata o le latou tuaoi ma fesoasoani ia te ia ina ua latou vaaia manu’a tuga i lona tino.

 

“Ua manino mai i le molimau a le ali’i ua molia lona fa’anaunauga sa i ai ina ia fasioti lona to’alua”, o se vaega lea o le faafinauga a Pickett i le fa’amasinoga.

 

Sa ia taua fo’i i le fa’amasinoga e fa’apea, e le o toe mana’o le fafine e toe fa’aauau le la aiga ma le ua molia, e mafua mai i le fefe o le fafine i le fa’alavelave sa tula’i mai, o le mafua’aga lea o lona finau ina ia fa’asala le ua molia i le fa’asalaga pito sili ona mamafa, afai e agava’a a o ia i le palola ona lelei lea mo ia.

 

O le moliaga mamafa lea ua ta’usala ai le ua molia e le fa’amasinoga, e mafai ona fa’asala ai o ia i le toese i le va o le 5 e o o atu i le 15 tausaga.

 

I le mae’a ai ona iloilo e afioga i ali’i fa’amasino o sa latou fa’aiuga e fa’atatau i lenei mataupu, na saunoa ai le afioga i le ali’i fa’amasino sili e faapea, o le mataupu e pei ona ta’usala ai le ali’i ua molia, na mafua mai ina ua ita i lona to’alua, ma alu ai loa ma se sapelu ma fa’aoo manu’a ia te ia, ma, o le alofa o le Atua na mafua ai ona le matuia manu’a na a’afia ai o ia.

 

“Lau susuga, o le vaitau lenei ua tatou i ai, afai e mafatia lou loto ona ua le fa’amaoni lou to’alua, e le o le sapelu le tali o le fa’afitauli, ae mafai ona e sulu mai i le fa’amasinoga e fa’aulu ai sau talosaga mo se teteaga fa’aletulafono, poo se poloaiga e foia ai fa’afitauli i va o ulugali’i”, o le fautuaga lea a Kruse i le ali’i ua molia.

 

E 15 tausaga na manatu le fa’amasinoga e loka ai le ua molia, peita’i ua fa’amalumalu lona tuliina o lea fa’asalaga, ae ua faanofovaavaaia o ia mo le 10 tausaga i lalo o poloaiga e ao ona usita’i i ai.