Ads by Google Ads by Google

Aloaia Ta’ita’i malo le tuumalo o le Tina o le Tupu o Tonga


Le Kovana o le malo, tofa Lolo Matalasi Moliga. [ata AF]
ausage@samoanews.com

O se tusi sa tusia e le afioga i le ali’i kovana ia Lolo Matalasi Moliga, o loo tusia ai lagona fa’amaisega i le Tupu o le malo o Tonga ia Siaosi Tupou VI fa’apea ai ma le aiga Tupu, ona o le tuua o le malo e le Tina o le susuga a Siaosi ia Halaevalu Mata’aho.

O le Tina o le Tupu o Tonga na maliu filemu o ia i le po o le aso 19 Fepuari 2017 i le falema’i i Aukilani i Niu Sila, ma sa taunu’u lona Sa i lona atunu’u o Tonga ae o le aso ananafi (taimi i Tonga) sa faia ai ona toe sauniga.

Na taua e le ali’i kovana ia Lolo i lana tusi fa’amaise lagona ootia ma le fa’anoanoa ina ua fa’alogoina le tala e fa’atatau i le tuumalo o le Tina o le Tupu o le malo o Tonga, ma manatua ai galuega e tele sa ia faia mo le malo atoa ai ma tagatanu’u o Tonga.

“I le taimi sa avea ai a’u ma Peresetene o le Senate o le Fono Faitulafono a Amerika Samoa, na ou maua ai le avanoa maualuga e feiloa’i atu ai i le Tina ia Halaevalu i Foamotu, i le taimi na fa’au’u ai le susuga ia Siaosi Tupou V e avea ma Tupu o le malo o Tonga. E manatua pea ona uiga tauagafau ma lona loto alofa. Sa avea fo’i o ia o se tasi na maua ai lagona e fa’aosofia ai e feiloa’i atu i le aiga Tupu. O le a le galo lana tautua i le atunu’u atoa ma ona tagata”, o se vaega lea o le tusi fa’amafanafana a le afioga i le ali’i kovana ia Lolo.

“E fai ai a’u ma sui o lo ma aiga ma Cynthia fa’apea ai le afioga i le Lutena Kovana ia Lemanu Palepoi Mauga ma sui o tagatanu’u uma o Amerika Samoa, e momoli atu ai lagona ootia ma le fa’avauvau i lo outou aiga Tupu mamalu, fa’apea ai ma tagatanu’u uma o le malo o Tonga, ona o le motusia ai o le mafutaga ma le Tina peleina”.

E pei ona taua i le ripoti a le vaega fa’asalalau a le Associated Press e fa’apea, na fa’aipoipo atu Halaevalu ia Tupouto’a Tungi i se fa’aipoipoga fa’atupu sa faia i le 1947, o  le ulumatua lea o le fanau a le Tupu Tama’ita’i o Queen Salote Tupou III.

Mulimuli ane avea lona to’alua o Tafa’ahau Tupou IV e avea ma Tupu o le malo o Tonga ina ua maliu le Tupu Tama’it’ai o Queen Salote Tupou III i le tausaga e 1965, seia oo mai lava i le taimi na maliu ai o ia i le 2006.