Ads by Google Ads by Google

Fa’ailoa le aso mulimuli Faletupe o Hawaii i AS

ausage@samoanews.com

O le aso 31 Tesema 2016, o le aso mulimuli lena o le lala o le Faletupe a Hawaii i Amerika Samoa a o le i toe tu’u va’a ese atu ma Amerika Samoa, e pei ona fa’amaonia mai e le sui ta’ita’ifono lea o le Faletupe a Hawaii i le Samoa News ananafi, susuga Mark Rossi.

 

Na taua e le afioga i le ali’i kovana ia Lolo Matalasi Moliga i lana saunoaga ina ua tatala aloaia le faletupe fou a le malo ananafi e fa’apea, toe 90 aso o lo o totoe ona tu’u va’a ese atu loa lea o le lala a le faletupe a Hawai’i i le atunu’u.

 

O se tasi o itu na taua e le afioga i le ali’i kovana i lana saunoaga, o le fa’afetaia lea o le faletupe a Hawaii i le agalelei ma lo latou foa’iina mai o ni isi o a latou meatotino e fesoasoani ai mo le Faletupe fou a le malo, e pei o masini ATM, atoa ai ma ni isi o meaafale lea ua fa’aaoga a le faletupe fou a le malo e amata ai lana tautua i le atunu’u.

 

Ina ua fesiligia e le Samoa News le susuga Rossi e fa’amanino mai lea tulaga, sa ia taua ai e fa’apea, o le fa’aiuga o le tausaga lenei ua fa’amoemoe e fa’amuta aloaia ai loa le tautua a le faletupe o Hawaii mo Amerika Samoa, e ala mai i lona lala i Tafuna, ona tula’i aloaia ese loa lea, ae alo le malo e fa’afoe lana faletupe fou lea ua tatalaina nei e tautua ai le atunu’u.

 

“O le agaga fiafia o le faletupe a Hawaii ina ua mafai ona fa’ataunu’uina le moemitiga a le malo mo le fa’avaeina o lenei faletupe fou e fesoasoani ai i le atunu’u ma ona tagata, ua mae’a ona avatu se fa’afetai a le faletupe a Hawaii i ni tusitusiga i le malo, ae mo lenei aso (aso ananafi), o le lagona lava o le fiafia ina ua molimauina le lolofi mai o ta’ita’i e molimauina lenei galuega matagofie ona fa’ataunu’uina ma le fiafia”, o le saunoaga lea a le susuga a Ross i le Samoa News.

 

O tusitusiga e pei ona taua e le susuga a Rossi i lana saunoaga, o le tusi lea sa tu’uina mai e le Ta’ita’ifono a le Faletupe a Hawaii, susuga Peter Ho i le afioga i le kovana sili o le malo o Amerika Samoa, e fa’afetaia ma fa’amanuia ai taumafaiga a le malo e tusa ai o le faletupe fou a le malo ua tatala.

 

Na taua e Peter Ho i lana tusi ia Lolo e fa’apea, o le galuega e pei ona ausia i le taimi nei, o le ata vaaia lea o le galuega sa fita i tuga i ai ta’ita’i o le atunu’u, ma galulue fa’atasi ai le to’atele ina ia i’u manuia, lea la ua tula’i mai lenei fa’amoemoe i se tulaga manuia, o le ala fo’i lea e momoli mai ai le agaga fa’afetai ma fa’amanuiaga a le Faletupe a Hawaii ma lana aufaigaluega atoa, i le ali’i kovana ma le malo, atoa ai ma le aufaigaluega uma a le faletupe fou a le malo, e tusa ai o le galuega o la a latou alo atu i ai.

 

Ina ua fesiligia o ia i tulaga o meaafale atoa ai ma ni isi o meatotino a le Faletupe a Hawaii lea ua foa’i mai mo le faletupe fou a le malo, na soisoi le susuga a Rossi ma saunoa e fa’apea, “o le talitonuga a le Faletupe a Hawaii, e talafeagai ona fa’aaoga e le faletupe fou a Amerika Samoa meaafale ma meatotino e pei ona fesiligia, ona o lea ua fa’amuta aloaia la matou tautua mo le atunu’u, ae tu’u atu vaega ia e amata ai la latou tautua”.

 

Saunoa atili le susuga a Rossi e fa’apea, e ui o lea ua tatala le faletupe fou a le malo, ae o lo o fa’aauau pea le tautua a le faletupe a Hawaii mo le atunu’u, aemaise lava mo i latou o lo o i ai a latou teugatupe i le latou faletupe.

 

Saunoa le ali’i kovana i lana saunoaga fa’asaga i le faletupe a Hawai’i e fa’apea, talu mai le ulua’i taimi na amata ai sailiga mo se isi faletupe fou, sa matua fesoasoani malosi sui o le faletupe a Hawaii e galulue ma sui o le malo i soo se auala sa mana’omia ai la latou fesoasoani, ina ia mautu ma manuia taumafaiga mo se faletupe fou.

 

O se tasi o vaega o le saunoaga o le tatalaina o le faletupe fou i le taeao ananafi, o le tauaaoina atu lea o le i’ugafono malilie fa’atasi a le Fono Faitulafono, e fa’afetaia ai tausaga e tele sa tautua ai le faletupe a Hawaii i Amerika Samoa.

 

O le afioga i le ali’i kovana sa ia tauaaoina atu le iugafono i le susuga a Rossi, a o molimauina e le Peresetene o le Senate, le afioga i le Tama’ita’i o le Alo ia Gaoteote Palaie Tofau.

 

“O le i’ugafono lenei, o lo o fa’ailoa atu ai lagona fa’afetai ma le fa’agae’etia a le Fono Faitulafono, o le malo, atoa ai ma tagatanu’u uma o Amerika Samoa, e tusa ai o le tautua a le Faletupe a Hawaii mo le atunu’u i tausaga e tele, matou te iloa e le faigofie la outou tautua, ae ona o lo outou naunau e ofo mai le tautua sili mo Amerika Samoa, o le mafua’aga lena na manuia ai galuega uma sa outou faia mo Amerika Samoa, fa’afetai tele atu mo la outou galuega lelei”, o le saunoaga lea a Lolo fa’atoa ia tauaaoina atu loa lea o le kopi o le i’ugafono ia Ross.

 

Na taua e Rossi i le Samoa News e fa’apea, mai tausaga e tele sa tautua ai le faletupe a Hawaii i Amerika Samoa, ua ia malamalamai i le maualuga o le aganu’u atoa ai ma tu fa’aaloalo a tagata Samoa, o le mafua’aga fo’i lea ua ia taliaina ai ma le agaga fa’afetai le i’ugafono e aloaia ai le tautua a le Faletupe a Hawaii i Amerika Samoa mo le tele o tausaga.