Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

FA’ATALANOAGA MAFUTAGA LOTOIFALE O AIGA – IA FUSIA I LE ALOFA

 

E 4 lelei semina sa faatautaia e le SDA Lepuapua, ina ia toe taga’i toto’a lava i mafutaga mafana i le alofa ma le fa’amaoni, pe mata o lo’o mumu pea, i le va o pa’aga e lua ua mae’a fa’aipoipoina.

 

O le tamaitai faia’oga fa’apitoa o lea semina aoga tele o Gloria Ausage. O le vasega lea ua fa’atulaga i ai talavou ua matutua, ua agatonu ia i latou ona amatalia mafutaga fa’aleuo fa’aleituaiga, ma tatau fo’i ona amata tima’ia i ala e mafai ai ona latou onosa’ia omiga o mafutaga e fa’avae i le alofa ma le fa’amaoni, pe a oo i taimi e le taugalemu ai le mafutaga fa’aleuo poo le fa’aulugalii.

 

“O fa’afitauli mamafatu ma ua le mafai ona maua ai se malologa sa’oloto o le loto o le tagata, e mafua ai ona manatu ma sisi’ilima, ua le toe fia i ai i le mafutaga, sa masani ona fiafia a’o faato’a amata mai. O isi fo’i ia ala, e afua ai ona tele mai le ulugali’i ua toe tete’a, ma a’afia ai lagona o le fanau, e mafua ai ona le mautaga ma ua manatu ai e sili loa le oti.”

 

“A fa’afaula’i le tele o omiga ma lagona o’otia e tele i le mafaufau o le talavou, ona faigofie lea ona latou manatu ua sili ona alu ese mai lona aiga, pe alu e saili se isi ala e fia maua ai se mapusaga, o le fa’atasi atu i isi talavou ma fesasia’i atili ai ma fa’aiuga e faia e i latou, manatu o le sa’o lea.”

 

“Ua mao taita’ina atu ai ma ona lagona i faiga sese, aua o lo’o saili e ia le mapusaga mai ana uo, taliu mai i le aiga ae otegia e matua poo fea sa i ai, ua atili ai ona maua lagona omia ma le loto tiga. O le umi ona faia o nei mea faapenei, ua le mautonu ai pea lagona o talavou ma una’ia malosi ai lona loto tete’e i fa’atonuga a matua ma aiga, ae mausali ai lagona, ua fia mou ese atu.”

 

O nisi nei o folasaga sa fa’afofogaina, ma ua tautala aga’i i le mafutaga fa’aleaiga ina ia fa’amautu atili le iloa e matua, ona fa’amaopoopo lagona o le fanau ma i la’ua uma, i so’o se taimi, ia tumau ma malupuipuia lagona o i latou uma i le li’o o le lotoifale fa’alemafutaga fa’aleaiga.

 

Ina ua liliu mai le folasaga i le mafutga a matua, sa matua talanoa lava i le alofa, “Aua ne’i ma’alili le alofa, ae ia mautinoa ua tumau le mafanafana ma le lelei o le mafutaga, ia sili ona mausali le fa’amoemoe ia gafatia e le alofa ona ufiufi mea uma, lavatia mea uma, ma ia le lutia mai i nisi manatu sese e fa’aofi mai e nisi i lou mafaufau, lou alofa. Ia tumau i taimi e le taugalemu ai le mafutaga.”

 

O se isi faiga na fa’ailoa mai, o le faia o le lisi, o mea ua e le fiafia ai i lou to’alua ma mea sa sili ona e fiafia i ai na mafua ai ona lua nonofo ma gaua’I lou loto e amatalia le lua mafutaga fa’aleaiga. A uma ona faia lau lisi, aumai lea o le lisi a le tama ia te oe tina, faitau i ai, ma fa’atalanoa lelei, poo fea le taimi ma mafuaga ua suia ai ou uiga ma lagona e tusa o le lisi. Aumai fo’i lea o le lisi a tama  faia le mea e tasi. O lisi nei ua maua ane ai mea ua suia ia te oulua. O le fa’amoemoe, ia talanoaina ma ia taumafai ona toe fa’afo’i i uiga sa mafua ai ona manatue amatalia le mafutaga faialeaiga.”

 

O le isi mea na matauina e aoga ua fautuaina ai Ulugali’i talavou, “Ia fai lava se taimi e ave ai se malologa a le lua aiga, fa’atasi ma le fanau. O e tafafao, ave’ese uma le manatu mai fa’alavelave ma isi mea uma, ae mafuta na’o outou ma le fanau ma faia se fa’aiuga o le vaiaso e tafafao ai. O le toe fa’afouga lea o le mafutaga fa’aletausaga.”

 

O le fa’aiuga, ua tapena ai e le tamaitai na ta’ita’ia le semina le potu o le falemautotogi, ina ia fa’aaoga e ulugali’i talavou mo se fa’aiuga o le vaiaso, pe lua fo’i aso o se vaiaso, ina ia fai ma se mapusaga ma sina vaitau e toe fa’afou ai le mafutaga ma le fanau. O lo ua avamoa mo i latou uma lava o ulugali’i talavou e i lalo mai o le 40 tausaga le matutua.

 

E to’aono ulugalii o lea aulotu o lo’o aofia i lea semina, to’alua ua fa’alavelavetia nai o latou aiga, ma ua le maua ai le mafutaga i le toega o le semina i le taeao o le aso Sa na te’a nei. O se isi mea e fiafia ai, ona sa amatalia lava le semina i le fono tatalo a le mafutaga ona fa’agasolo ai lea i le fetufa’iga o mnatu ma folasaga fa’apitoa ae tomuli le mafutaga i le toe fa’amanatuina o le sauniga pa’ia o le sakalameta o le fa’aipoipoga. Toe fafagu mai le ulua’i alofa i lo oulua va. Ua avea le fanau  a nei aiga talavou ma latou ave mama ma ave fugala’au manogi.

 

“O le mafutaga fa’aleaiga i le Alofa, e le uma fo’i le alofa.”

 

5 SUI FA’AOPOOPO KOMITI COVID-19 TOFIA E LE KOVANA

 

Ua fa’ailoa i se tusi fa’alauaitele a le afioga le Kovana Sili nisi sui fou e to’alima ua ia tofia i le Komiti Fa’afoe o le Coronavirus mo le tatou teritori.

 

O i latou nei e aofia ai le afioga Taimalelagi Minnie Tuia o le fa’auluuluga lea o le Ofisa o Turisi a le tatou Malo. O le susuga Taotasi Archie Soliai, le fa’atonu o le Matagaluega e Puipuia le Vaomatua ma le Gataifale; O le susuga fo’i le fa’atonu o Fa’ato’aga Solialealofiotagaloa Mutini Ifopo; Lefaga Fa’amao Asalele o le ASEPA ma le susuga le Fa’atonu o Galuega Lautele Faleosina Fa’iai Voigt.

 

Pe afai o le a fa’aopoopo atu lea to’alima i le aotelega o i ai pea o sui totino o le Komiti Fa’afoe ua maua ai le to’a 37 o i latou ae ta’ita’ifono ai le susuga le Sui Koavana Talauega Eleasalo Ale.

 

Talu mai ona galulue lenei komiti fa’afoe mo le Covid-19, e le’i maua lava ni a latou siaki e pei o le Komiti o le tausaga ua te’a.

 

FA’ASALA TALOFA AIR I SAMOA LE USITA’I AIAIGA FA’ASA O LE COVID-19 

 

I se lipoti o fa’asalalauga mai le malo o Samoa ua fa’ailoa ai le Kamupani Va’alele a le Talofa Air mai Samoa, ua fa’asala nei e le Malo o Samoa ona ua mautinoa ua latou le mulimulita’ia lelei tulafono o le fa’asa o le Covid-19 lea e fa’amamaluina i so’o se faigamalaga mai o se va’alele i totonu o Samoa.

 

O le sala tupe ua fa’ae’e nei i le Talofa Air e $6,000 [WST] ina ua mautinoa ua le mulimulita’ia aiaiga o le fa’asa, e afua i e malaga mai i totonu e fa’afaigaluega ai e se Kamupani va’alele.

 

Fa’aalia e Toleafoa Jeffrey Hunter i se fa’amatalaga poo le a tonu le aiaiga ua le usita’ia e le Talofa Air, peita’i ua ia fa’ailoa mai, “O le ali’i Pailate sa fa’atalosagaina e i latou e fia avea ma se latou ave va’alele i lenei vaitau, lea na mafua ai ona sasi a latou tapenaga o pepa e ulufale mai ai lea sui ma faigaluega loa ia i matou.”

 

Ua le manatua ona muai faia mai le kilia poo le fa’atagaga a le NEOC National Emergency Operations Center, ona fa’ato’a ulufale mai ai lea o le alii pailate e faigaluega. O isi mea uma lava ua maea tapena i ai ma ua talafeagai ma le talosaga e fia fa’afaigaluega lenei sui e le Kamupani Va’alele a le Samoa Airways. Ele o se tete’e la i aiaiga nei, ae o le galo fo’i ua i ai le isi lea aiaiga fou mo i matou e ao ina mua’i faia mo nisi e fia fa’afaigaluega.”

 

O se isi vala ua manino mai e pei ua mafua ai ona fesasia’i, ona o le Pailate lea e le faigaluega i le Talofa Air ae fagaluega mo le kampani va’alele a le Samoa Airways, ae misi la le pepa lea ona tapena, e pei lava sa tatau ona talosagaina e le sui e fia fa’afaigaluegaina le Pailate. O le afuaga lea o le le manino lelei, poo ai e talosagaina lea pepa faamaonia e ulufale mai ai ma galue lea ali’i pailate.

 

O le va’alele a le Talofa Air lea e matele ina fa’aaogaina mo malaga togipau a malo fa’aatumotu o le pasefika, ma o le ala fo’i lea o le malaga mai ai o lea ali’i Pailate a le Samoa Airways.

 

Ua ma’ea totogia e le Talofa Air le sala tupe ua mae’a fa’atulaga mai e le NROC, ae le’i fesoasoani atu le Samoa Airways e totogia sina vaega o lea pili, aua o le latou tagata faigaluega.