Ads by Google Ads by Google

Tu’uaia e le pagota lana loia o le mafua’aga o le mamafa o lana faasalaga


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

E talitonu le alii pagota o Peniata Ala e pei ona ia fa’aalia i luma o le Fa’amasinoga Maualuga i le vaiaso nei, o le faatamala o lana Loia lea ua mafua ai ona mamafa le fa’asalaga a le Fa’amasinoga ua tuuina atu ia te ia. 

 

Na faailoa e Ala i le Fa’amasinoga, e le i faafesoota’i atua e lana Loia Fautua o ia i le aso tonu o lana iloiloga, ae na faateia o ia ina ua oo atu le Masela a le Fa’amasinoga ma le poloaiga a le Fa’amasinoga e loka mai ai o ia, ina ua ia misia lana iloiloga.

 

Na fa’ailoa e le afioga i le ali’i Fa’amasino Sili lagolago ia Fiti Sunia i le susuga a Ala e faapea, sa tuu atu e le Fa’amasinoga le avanoa e fai atu ai sana fa’amatalaga i le Fa’amasinoga, o le avanoa lava fo’i lea sa tatau ai ona ia faailoa atu le tulaga e pei ona ia finauina, ae talu ai o lea ua mae’a ona tuuina atu le faasalaga a le Fa’amasinoga, e le mafai ai ona toe ave i tua lana tali ioe ua mae’a ona tuuina atu i le Fa’amasinoga.

 

O le vaiaso nei na tula’i ai Ala i luma o le Fa’amasinoga Maualuga mo le tuuina atu o lana fa’asalaga. O le ali’i Loia Fautua lagolago ia Rob McNeill na tula’i mo Ala, ae o le tama’ita’i Loia Sili lagolago ia Laura Garvey na tula’i mo le malo.

 

Na ulua’i tu’uaia e le malo ia Ala i le moliaga mamafa o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta faasaina o le aisa, faapea ai ma le moliaga mamafa e tasi o le tete’e atu i Leoleo a o taumafai e pu’e faapagota o ia.

 

Ae i lalo o le maliliega na sainia e Ala ma le malo, lea fo’i na talia e le Fa’amasinoga Maualuga i le masina o Mati o le tausaga nei, na tali ioe ai le ua molia i le moliaga lea ua toe teuteu e le malo, le moliaga o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta faasaina o le aisa, o le vaega D o solitulafono mamafa, lea e mafai ona fa’asala ai se tasi i le Toese mo le umi e oo atu i le 5 tausaga, pe faasala i le salatupe e mafai ona oo atu i le $5,000, pe faasala fo’i i faasalaga uma ia e lua.

 

I le tali ioe ai o Ala i le moliaga e pei ona ta’usala ai o ia, na ia ta’utino ai i luma o le Fa’amasinoga e fa’apea, i le aso 1 o Setema 2019, na ia umia faasolitulafono ai se pepa iila o lo o i ai vaega ol e pauta faasaina o le aisa. 

 

O le mae’a ai ona talia e le Fa’amasinoga o le tali ioe a le ua molia, na solofua ai loa e le Fa’amasinoga le moliaga lona lua o loo i le pepa o le tagi sa faaulu e le malo, le moliaga mamafa o le tete’e atu i Leoleo ao taumafai e pue faapagota o ia.

 

E le i manatu Ala e faia sana faamatalaga i le Fa’amasinoga ina ua maua lona avanoa. Ae na taua e lana loia fautua ia McNeill le lagona e le ua molia o le salamo e tusa ai o lana solitulafono sa faia, ma ua ia aoaoina fo’i se lesona taua talu mai le taimi na taofia ai o ia i le Toese mo le silia i le 2 ma le afa masina.

 

Na talosaga McNeill mo se faasalaga faanofovaavaaia mo Ala, ina ia faaauau ai pea ona galue o se alii inisinia mo le kamupani Ta’avale a le Toyota lea o lo o galue ai i le taimi nei e tausi ai lona to’alua ma lana fanau laiti.

 

Na lagolagoina e le loia a le malo ia Garvey le talosaga al e itu tete’e, ma ia talosagaina ai le Fa’amasinoga ina ia talia le fautuaga o lo o taua e le Ofisa Faanofovaavaaia i totonu o le Ripoti sa latou saunia e fuafua i ai se faaiuga a le Fa’amasinoga i lenei mataupu.

 

A o le i tuuina mai e le Fa’amasinoga lana faaiuga e tusa ai o lenei mataupu, na toe faatepa e le afioga i le ali’i Fa’amasino ia Sunia itu e lua i le mafuaaga o le fa’alavelave e pei ona nofosala ai Ala.

 

Na taua e Sunia e faapea, o le mataupu e pei ona ta’usala ai nei e le Fa’amasinoga ia Ala, na alia’e mai i le taimi na vaaia ai e ni Leoleo se tiute i luga o le alatele i le itu i Tafuna se ta’avale o loo aga’i atu i luga o le alatele i se saoasaoa uiga ese. 

 

Na mulimuli atu le ta’avale a Leoleo i le itu o lo o aga’i atu i ai le ta’avale a le ua molia ma faatonuina loa le ave ta’avale e afe i tua le ta’avale, peita’i na faateia Leoleo ina ua latou vaaia le toe faaopoopo o le saoasaoa e alu ai le ta’avale a le ua molia ma amata ai loa le latou tuliga ta’avale. 

 

 

Na mafai ona fesoasoani ane i ai ma ta’avale a isi Leoleo ma faigofie ai loa ona pu’e faapagota le ua molia ma lana taavale ae auina atu loa i le Ofisa o Leoleo i Tafuna mo suesuega atili.

 

A o le i auina atu Ala i le Ofisa o Leoleo i Tafuna o suesuega, na saili muamua e Leoleo lona tino ma maua i ai se tamai pepa iila o lo o i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa i totonu o le taga o lona ofu sa faia. 

 

Ina ua fesiligia e Leoleo le ua molia e tusa ai o le pepa iila lea na maua i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa, ae na tali le ua molia, o ia e ana le pepa iila na aumai i le isi ana uo. E le i manatu le ua molia e ta’u i Leoleo le igoa o lana uo lea sa maua mai ai le pepa iila o lo o i ai fualaau faasaina sa maua ia te ia.

 

Saunoa Sunia e faapea, o le faafitauli lenei o le umia o fualaau faasaina, e le o se faafitauli e laitiiti i le atunu’u, ae o se tasi lenei o mataupu ua tele lona aafiaga i olaga o tupulaga talavou i le teritori.

 

E ui o lea ua faatulaga e le Fono Faitulafono le faasalaga pito mamafa mo soo se tasi e nofosala i le umia o solitlafono mamafa, peita’i ua manatu fo’i le Fa’amasinoga e vaavaai i ituaiga tagata o loo molia ma nofosala i lenei solitulafono, poo ai i latou e aafia i le tulei ma le fa’atau atu o fualaau faasaina, a o ai fo’i e aafia i le na o le fa’aaoga lea o fualaau fa’asaina

 

Saunoa Sunia e faapea, o le faafitauli o fualaau fa’asaina, e le o se faafitauli o aga’i i lalo, ae o se faafitauli ua matua oona ma aafia ai le ola manuia o le tele o aiga.

 

E 5 tausaga e faasala ai i le Toese atoa ai ma le salatupe e $2,000 na manatu le Fa’amasinoga e faasala ai le ua molia, peita’i ua manatu le Fa’amasinoga e faamalumalu le tuliina e Ala o le faasalaga faa falepuipui atoa e 5 tausaga, ae o le a nofovaavaaia ai o ia mo lea umi i lalo o poloaiga e tatau ona usita’i i ai.

 

E tatau ona ia tulia masina e 20 i le Toese i Tafuna, e aofia ai ma masina e 2 ma le afa lea na taofia ai o ia a o faagasolo ai taualumaga o lana mataupu. Lona uiga, e toa 17 ma le afa masina e tuli e Ala i le Toese i Tafuna ona faatoa magalo lea.

 

E le tatau ona ia toe solia se tulafono, e le tatau fo’i ona ia toe tagofia le ‘ava malosi poo fualaau fa’asaina, e faia fo’i se suega i lona tagata ina ia mautinoa ai na te le o tagofia fualaau faa’asaina.

 

Ua poloaina fo’i e le Fa’amasinoga ia Ala ina ia totogi lana salatupe e $2,000, ma ua faatulaga o lana iloiloga i le masina o Oketopa o le tausaga 2021 e toe valaauina ai lana mataupu.

 

E pei ona taua i faamaumauga a le Fa’amasinoga, e silia i le 2 masina talu ona taofia Ala i le Toese ona o lenei mataupu i le tausaga na te’a nei, ae tatala loa o ia i tua i le tinoitupe e $2,000 e faatali ai taualumaga o lana mataupu, i lalo o tuutuuga faapitoa mai le Fa’amasinoga.

 

O ni isi o ia tuutuuga faapitoa e aofia ai lona auai i soo se taimi e valaau ai lana mataupu. 

 

E le i auai Ala i lana iloiloga sa faatulaga i le masina o Mati o le tausaga nei, o le mafua’aga lea na toe pu’e faapagota ai o ia ma taofia i le Toese i Tafuna. Ina ua valaau lana mataupu, na tu’uaia ai e le loia a Ala le latou Ofisa o le Loia Fautua mo tagata lautele, o latou lea na faatamala e faafesootai Ala i le aso lea na toe sui i ai lana iloiloga.