Ads by Google Ads by Google

TALA I VAIFANUA


[ata: foa'i]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

FESILIGIA SEN. UTU S. POASA GALUEGA MO LE MALAEVA’ALELE SA TAOTO?

 

O le afioga Senatoa Utu Sila Poasa, o se tasi sa mua’i avea ma Fa’atonu o le Uafu ma Malaeva’alele a le tatou Malo i le vaitau o le  faigamalo a Kovana Lutali, lea sa ia fa’ailoa manino mai ai,”Sa ou taliaina ai le talosaga mai fafo a Chris King e fia faigaluega i le tatou Matagaluega o Uafu ma Malaeva’alele.

 

Mai le vaitausaga 1990-2000 na faigaluega mai ai lava King i le matagaluega, e tatau la ona ia silafia lelei le aluga o galuega na fa’ataoto, ma le mafuaga ua le mafai ai ona fa’atino e oo mai lava i le taimi nei.

 

O le fesili tuusa’o mo King o le fuafauga fa’ataoto a le Matagaluega mo le fa’aleleia atili o le Malaeva’alele e aofia ai le fuafuaga mo le 5 tausaga, le fuafuaga mo le 10 tausaga ma le fuafuaga mo le 20 tausaga.

 

I le taimi nei e le’I mae’a lava le fausia lea o le Jetway ma e le’i mae’a le fausaga fa’atulaga ia fogafalelua ai le malaeva’alele i Tafuna.

 

O lona uiga o le fesili, e le’i fa’ataunuuina le fuafuaga mo le 5 tausaga, 10 tausaga ma le 20 tausaga ae o lea ua mae’a uma nei vaitau.

 

I le taimi nei o lo’o taumafia ona fausia le jetway ma ua fa’atulaga ai le Kamupani a le Paramount Builders. 

 

O nei fa’afesili a Utu, na faia ane e tatau ona tali mai ai lana susuga Chris King lea ua tofia e Koana Lemanu P. Mauga mo le tofi Fa’atonu o le Uafu & Malaeva’alele o le tatou Malo. O se tala fiafia, na pasia lava le tofiga o King i le Maota Maualuga.

 

MANATU LE SENATE – TAOFIA LE TUSI FA’ALUPEGA FOU A LE MALO

 

O se tasi o poloketi mulimuli lava sa tatalaina ma fa’alauiloa e le faigamalo a Kovana Lolo Moliga.o le fa’atauga lea o le Tusi Fa’alupega fou a le malo o Amerika Samoa, lea sa tofia fa’apitoa lona Komiti Fa’afoe e galulue fa’atasi ma le Ofisa o Mataupu Tau Samoa ina ia latou fa’atinoina lea faiva.

 

Ua finagalo nei le Senate ina ia toe fa’afo’ia mai lea galuega, e ui ina ua mae’a ona tuufa’atasia e lea Komiti ma le Ofisa o Mataupu Tau Samoa le latou poloketi mo le tupe fa’asoa sa toina mai e le Ofisa o le Initeria.

 

O le tusi lea o lo’o fa’aulutala – Tusi Fa’alupega. O le aso 31 Tesema 2020 na tatala ai lea tusi i lona fa’atauga ma le fa’aaogaina i Amerika Samoa. Sa faia lea fa’atasiga tele a le Faigamalo atoa i Utulei i le Maota o Tufele Li’amatua Maota, Malae o le Siugaula a le Atuvasa.

 

O le aso 21 Ianuari 2021 ua pasia ai e le Senate lana iugafono ina ia talosagaina le afioga Mauga T. Asuega ma le latou Ofisa mamamlu ina ia toe fa’afoi mai lenei tusi i totonu, ma taofia fo’i lona fa’itauga i le mamalu o le atunuu.

 

Ua fa’ailoa mai fo’I, pe afai e toe faia ni tusitusiga tau fa’alupega o afio’aga ta’itasi o le atunuu, e ao ina mua’i fa’ao’o ane mo le silafia ma le faitau toto’a i ai a le vasega o Senatoa o le maota Maualuga o le fono faitulafono, pasia atu, a’o le’i finagalo ina ia lomia ma toe fa’asalalauina mo fefa’ataua’iga.

 

Fa’ailoa e  Senatoa Soliai Tuipine Fuimaono ma Sentoa Tuiagamoa Tavai, o lenei tusi e le o tonu mea o tusia ai i totonu “O lo’o sasi le tele o fa’alupega o afio’aga o lo’o ua fa’amauina i lenei tusi, e le tatau ona aoaoina fanau o le lumana’i i mea e le o tusa ai ma latou afio’aga.” Ua mana’omia e i latou uma, e ao ina fa’aoo kopi o le tusi lenei i ali’i sili ma matai failauga o afio’aga ta’itasi uma, ina ia faitau i ai ma malilie fa’atasi ai i o latou fa’alupega fa’ato’a toe fa’afo’i atu ai mo le lolomia ma tuu fa’atasia ai le tusi o Fa’aupega o Amerika Samoa.”

 

Ua fa’ailoa mai e i ai Kopi o le tusi fa’alupega ua tuuina atu i le Kolisi Tuufa’atasi e pei ona mana’omia ona faia e le Komiti galulue o lenei tusi ma le ofisa o mataupu tau Samoa, o se mana’oga fa’apitoa o Kovana Lolo Moliga.

 

Ua toe malilie fa’atasi nei uma le Komiti Fa’afoe fa’apea ma le Failautusi o le Mataupu Tau Samoa fa’apea ma le Maota maualuga uma, ia toe fa’afo’ia mai tusi fa’alupega nei, ae toe tapena fa’asa’oga uma e tatau ona faia i fa’alagiga o afio’aga ta’itasi o lo’o sese, ona fa’ato’a toe lomia lea pe a mae’a pasia lelei e afio’aga ta’itasi ma le Maota Maualuga, ona fa’ato’a lolomia ai lea o le Tusi Fa’alupega o le Malo o Amerika Samoa.

 

Ua toe talosagaina le Kovana Lemanu P Mauga ina ia saunia lelei se vaega tupe e toe fa’asa’o ai lea galuega ma toe lolomia pe a o’o ina mae’a fa’asa’o lelei uma lona anofale.

 

TALIMALO E AMERIKA SAMOA – FONOTAGA TAITAI MALO ATU POLENISIA

 

Sa talimalo Amerika Samoa i le aso Tofi ua te'a, Ianuari 28, 2021 le fonotaga a taitai o Malo Fa’a-Atumotu o Polenisia e ala i feso’ota’iga e fa’aaogaina ai komipiuta initeneti ma tafailagi.

 

O Kovana Lemanu Peleti Mauga sa taitaifono o lea fonotaga ma sa ia fa’atatuaia i le tatou malo lea fonotaga.

 

O le fonotaga lenei sa tuu e talimalo ai le tatou malo i le tausaga e 2018, peita’i e le’i mafai ona fa’ataunuuina ona tatou talosagaina lea o le Tuvalu ina ia latou talimalo mo lea fonotaga. Sa talimalo Tuvalu ma faataunuuina lea fonotaga i le latou laumua o Funafuti, ma sa totogia e Amerika Samoa nisi o mea e ao ina totogia mo lea taligamalo.

 

Ona faia ai lea o le isi talosaga a Amerika Samoa ina ia latou talimalo i le fonotaga o le 2019 peitai lea fo’i na toe tolopo ona o le misela i le atunuu. I le 2020 ua sofa’i mai le Coronavirus se’ia toe to’ai taunuu mai loa i le 2021, ua mafai ona feso’ota’i le lalolagi i ala fonotaga fa’avetuale e fa’aaoga ai le Zoom ma isi polokalama fa’apena. O le a faia le fonotaga lea i so’otaga fa’atafa’ilagi, o faiga fa’aonapo nei.

 

 Ua mae’a ona toe fa’aleleia atoa lava le nofoaga sa fa’alagi e fa’atino ai lea fonotaga, le Gov. Rex Lee Auditorium i Utulei, ma ua toe fa’aaogaina fo’i lea nofoaga. 

 

“Fa’amautu Atili le Fa’amoemoe i Vaitau Fa’aletonu. “O le agaifanua a atunuu polenisia e fa’amautu atili ai lava le tulaga o le galulue fa’atasi mo se leleiga lautele. E le toe tepa i ni esesega o mea e o mai ai, ae va’ai atili i ala e mafai ai ona soofa’atasi ma galulue fa’atasi mo le manuia lautele. O le aotelega o mea uma, ia tutu fa’atasi ma galulue a’ia’i e mautu ai le una’iga mo le lumana’I manuia o le tatou Alamoana,” o se saunoaga lea a Lemanu.

 

Ua talitonu Kovana Lemanu, “O le fonotaga i lenei vaiaso, o le a agaga tonu i ala e mafai ai ona fesoasoania’i Taitai o Malo Fa’a-atumotu e faia fa’aiuga lelei mo latou malo, ia lelei feso’ota’i i ala e maua ai le tamaoaiga fa’asilie faatupu lauolaola atili ai taptu Malo uma i le atuvasa.Ia taofiofi mamau i a tatou Tu ma Aga e iloga ai i tatou i so’o se mea o le lalolagi atoa, ma ia uumau le iumaea o le tatou gagana aua o le olaga fesoota’i lea a i tatou fa’alotoifale i o tatou malo ta’itasi. O mataupu fa’aalia fo’I o lenei fonotaga o le a tatou talimalo ai, ia fa’aaogaina lea mo isi fonotaga e mulimuli a le PLG.”

 

Ua fa’afetaia e Lemanu le fa’amoemoe na mafua ai ona fa’atula’ia lenei sosiaete a ta’ita’i o malo o le Pasefika, aua e aoga tele ona fa’atumu loto ma agaga ae maise o le silafia o ta’ita’i i mataupu fa’apenei e matua fa’aleleia atili ai le aga’i i uma o le latou taumafaiga i o latou lotoifale.