Ads by Google Ads by Google

Loka se ali’i i le faaoolima ae maua ai e Leoleo fualaau faasaina


[ata: SN]
ausage@samoanews.com

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

E 45 tausaga le matua o se ali’i na pu’e faapagota e Leoleo ma taofia ai i le Toese i Tafuna, e mafua mai i se faalavelave na tula’i mai i Mapusaga Fou i le masina na te’a nei, lea na ia fa’aaoga ai se fasi u’amea malo e faaoo ai manu’a i se isi ali’i ma manu’a tigaina ai le na aafia. I le taimi na pu’e faapagota ai e Leoleo le ali’i ua molia, na maua ai fualaau faasaina.

 

O le masina na te’a nei na tula’i ai le susuga a Lautala Fiso i luma o le Faamasinoga Faaitumalo.

 

Ua molia o ia e le malo i le moliaga e tasi o le umia faasolitulafono o vaega o le pauta o le aisa, o se solitulafono mamafa e mafai ona faasala ai se tasi i le Toese mai le 5 e oo atui le 15 tausaga, pe faasala foi i le salatupe e le silia i le $20,000, poo le faasala fo’i i faasalaga uma ia e 2; faapea ai male moliaga e tasi o le faaoolima i le tulaga lua, o se solitulafono mamafa o le vaega D, lea e faasala ai se tasi i le Toese mo le umi e le silia i le 5 tausaga, pe faasala fo’i i le salatupe e le silia i le $5,000, pe faasala fo’i i faasalaga uma ia e lua.

 

E $15,000 lea ua faatulaga e le Faamasinoga Faaitumalo e tatala ai i tua Fiso. O tuutuuga e tatau ona usita’i i ai le ua molia pe afai ae tatala o ia i tua, e aofia ai le tatau lea ona tausisi i soo se tulafono a le malo, e le tatau ona ia toe umia ni fualaau faasaina pe tagofia le ‘ava malosi, faasa ona taumafai e faafesoota’i le na aafia poo lona aiga i soo se auala, e le mafai foi ona toe tu vae i le fanua ma le fale o le ali’i na aafia, a ia fesootai vava lalata ma lana loia i taimi uma ma auai i soo se taimi e valaau ai lana mataupu.

 

E ui i le matuia o tu’uaiga faasaga ia Fiso, ae na talosaga lana loia fautua mo se avanoa e faaitiitia ai i le $5,000 le tupe e tatala ai o ia i tua. Na finau le loia fautua e faapea, e ui i le tagi ua faila faasaga ia Fiso, ae o le tagi a le malo ua na o ni tu’uaiga lava, e le o mafai ona fa’amaonia i le taimi nei.

 

O Fiso, e pei ona taua e lana loia fautua i le Fa’amasinoga, e nonofo ma lona aiga i Amerika, ae na malaga mai i le faalavelave a lona aiga ae tula’i mai ai loa le faalavelave e pei ona tu’uaia ai o ia e le malo. 

 

Na tete’e malosi le loia a le malo i le talosaga a le itu tete’e ina ia faaitiitia le tupe e tatala ai i tua le ua molia. Na taua e le itu a le malo e faapea, o loo talafeagai lelei lava le tupe ua mae’a ona faatulaga e tatala ai le ua molia i tua ma le matuia o tu’uaiga faasaga ia te ia.

 

I le mae’a ai ona faafofoga o le Fa’amasinoga i faafinauga a itu e lua, na faia ai loa le faaiuga e teena le talosaga e faaitiitia le tupe e tatala ai Fiso i tua. 

 

Na fa’ailoa e le ali’i loia fautua i le Fa’amasinoga le mana’o o Fiso ina ia fa’aagafua lona aia e faataunu’u ai lana ulua’i iloiloga, ae tu’u sa’o atu loa lana mataupu i luma o le Fa’amasinoga Maualuga e fa’atulaga ai isi ana iloiloga atoa ai ma le faataunu’uina o lana faamasinoga autu.

 

Na teena e Fiso tu’uaiga faasaga ia te ia ina ua tula’i i luma o le Fa’amasinoga Maualuga. O le aso 20 o Iuni lea ua faatulaga e faia ai le isi ana iloiloga.

 

TAGI A LE MALO

 

O le vaveao o le aso 12 o Aperila pe tusa o le itula e 12:22 na logo ai e se ali’i le Ofisa o Leoleo i Tafuna ma faailoa i ai se alii na manu’a i se inugapia ma ana uo, lea ua latou tietie e momoli i le Falema’i i Faga’alu ona o le tulaga matuia o manu’a i lona tino.

 

O le alii na manu’a i lenei faalavelave o se ali’i e 33 tausaga le matua, e fai lona aiga ma lana fanau laiti e to’afa. I le tuana’i ai o le itula talu ona tuana’i le faalavelave, ae ulufale loa ni tamaitai se toalua i le Ofisa o Leoleo i Tafuna ma la faailoa i Leoleo Suesue, o i laua sa la molimauina le fa’alavelave e pei ona manu’a ai le na aafia i lenei mataupu.

 

Na taua e molimau e to’alua i Leoleo Suesue e faapea, i le afiafi o le aso na tula’i mai ai le faalavelave, sa latou ti’eti’e ai ma Lautala Fiso, o le la tausoga lea, e piki mai le ali’i ua manua mai lana fale faigaluega ma latou toe aga’i atu loa i lo la fale i Mapusaga Fou mo se latou tafaoga.

 

I se taimi o le latalata i le tulua o po, na tula’i mai ai se taugaupu i le va o le ali’i ua manu’a ma le isi tamaitai e to’alua i ai molimau i lenei mataupu. Na tu’uaia e le ali’i na aafia le tamaitai na la tauupu i lona tagofia lea o fualaau faasaina ae o le taimi lea o loo i ai le susuga a Fiso i tua o le umukuka o loo tapena mai le matou taumafataga.

 

Ina ua lagona mai e Fiso le talanoaga a lona tausoga tamaitai ma le alii na aafia, sa ia savali mai i luma i le potu malolo ma fai i le alii na aafia e le tatau ona ia soona lafo ni faamatalaga faapea i lona tausoga. Na fautua le tamaitai ia Fiso e onosa’i, o laua lava talanoaga ma lana uo (le alii na aafia).

 

Na toe savali Fiso i tua i le umukuka ma fa’aauau le kukaina o le mea’ai ae toe fa’aauau le inugapia a le ali’i na aafia ma tamaitai e toalua na molimau i lenei faalavelave. 

 

E lei umi se taimi ae toe manu a’e le tauga upu i le va o le alii na aafia ma le isi tamaitai, ina ua tu’uaia e le tamaitai le alii na aafia i loa tulei ma faatau atu o fualaau faasaina i le nofoaga o loo la galulue faatasi ai.

 

Na taua e le malo i le latou tagi e faapea, o le taimi lea ua tau fai onana uma i laua ia e to’alua. Na faai’u le tauga upu i le tago atu o le alii na aafia ua toso mai le lima o le tamaitai na la tauupu mai le nofoa o loo saofa’i ai, ae una’i i luga o le fola o le fale ae tietie ai i luga o lona manava ma faafoliga mai o loo la taaalo.

 

Ina ua vaaia e Fiso gaioiga a le alii na aafia, sa lei toe faatali loa mo se isi avanoa, ae na ia savali atu loa i le isi itu o le umukuka ma aumai ai se paipa u’amea e tua ma le 6 futu lona umi, ma savali sa’o mai loa i le vaega tonu o le fale o loo i ai le to’alua lea na tauupu, ma ia faaoolima loa i le alii na aafia e ala i lona sasa o lona ulu ma palasi ai i lalo.

 

Na taua e le isi tamaitai Leoleo le faateia o ia ina ua ia vaaia le mea ua tupu, ina ua sasau e Fiso lana ta aga’i i le ulu o le alii na aafia ma pau ai o ia i lalo. 

 

Na tau fai tulioso uma atu tamaitai e to’alua ma una’i ese Fiso ma taumafai e fesoasoani i le alii ua manu’a, ae o le taimi lea sa na o le taatia lava o le alii na manu’a i luga o le fola ua matapogia. O le isi ali’i e tuaoi ma le fale o na tula’i mai ai le faalavelave, na ia ofo mai lana ta’avale e momoli ai le tino o le alii na aafia i le Falema’i o le LBJ i Fagaalu mo togafitiga.

 

Na logo le Ofisa o Leoleo mo se fesoasoani ma aga’i atu ai loa Leoleo ma feiloa’i ma tamaitai e to’alua na momoliina atu le tino manu’a o le alii na aafia i le Falema’i i Faga’alu, mulimuli ane aga’i atu tamaitai nei i le Ofisa o Leoleo i Tafuna mo le tuuina atu o a laua faamatalaga e tusa ai o le faalavelave na tula’i mai.

 

O se taimi o le vaveao lava lea na pu’e faapagota ai e Leoleo le susuga a Fiso mai le fale o lana uo i Leoe, ma auina atu ai lea o ia i le Ofisa o Leoleo i Lone mo fesiligia e tusa ai o lenei fa’alavelave.

 

A o lei auina atu Fiso i le Ofisa o Leoleo i Leone, na saili e Leoleo lona tino mo aupega ma fualaau faasaina. I le taga o lona ofu, na maua ai e Leoleo se paipa tioata o loo i ai se vaega o le pauta paepae.

 

Ina ua fesiligia e Leoleo ia Fiso e tusa ai o le faalavelave na tulai mai mai, na ia ioeina ai lona faaaoga o se fasi paipa uamea e faaoo ai manu’a i le ulu o le alii na aafia, e mafua mai ina ua faaoolima le alii lea o lona tausoga e ala i lona ato i lalo ma titina lona ua.

 

Na taua atili e Fiso e faapea, sa i ai ona lagona popole ina ne’i manu’a lona tausoga tamaitai i gaioiga a le alii na aafia, o le mafua’aga lea na faatino ai loa le solitulafono.

 

Ina ua fesiligia i le paipa sa i ai vaega o le pauta faasaina o le aisa na maua ia te ia, na tali Fiso, o le paipa na taatia i tafatafa o le tino o le alii na manu’a i le taimi na taatia ai o ia i luga o le fola o le fale, lea na tago loa ua piki i luga ma tu’u i le taga o lona ofu.