Ads by Google Ads by Google

Fautuaina afioga Faipule ina ia vave fai fa’aiuga i pili tupe a le malo


Le afioga i le ali’i faipule ia Timusa Tini Lam Yuen ma le Loia Fautua a le maota o sui, susuga Nathaniel Savali. [ata AF]
ausage@samoanews.com

I le toe taliu mai ai i fanua o le afioga i le Fofoga Fetalai o le maota o sui i le atunu’u i le vaiaso nei, sa ia fautuaina ai loa ta’ita’ifono o Komiti a le maota o lo o iloiloina pili tupe a le faigamalo, ina ia amata loa ona faia a latou fa’aiuga i pili ua mae’a ona iloilo ma fesiligia ai molimau a le malo, ina ia vave ai ona maua e le malo se fesoasoani tau tupe.

 

Na fesili le afioga Savali Talavou Ale i le afioga i le ali’i Faipule ia Fatulegae’e Palepoi Mauga, poo le a se tulaga ua i ai pili tupe a le faigamalo sa tu’uina atu i lana komiti, ae na saunoa le ali’i faipule, “O lo o tauivi atu pea ma pili”.

 

Na fesili Savali pe aisea ua tauivi ai fua ma tulafono a le faigamalo, ae na saunoa Legae’e, “O lo o i ai ni isi o afioga i sui mamalu o lo o finau mai e tatau ona faia isi tulaga e pei o iloiloga fa’alaua’itele ma le atunu’u (public hearing), ina ia malamalama ai le atunu’u i le agaga o le malo ua mafua ai ona manatu e fa’aee nei mau lafoga”.

 

Ae na saunoa Savali e fa’apea, “E leai se mea o le a tauivi ai fua i tulaga o tulafono ua uma ona tuuina mai i luma o le maota, e le mafai ona gaioi le malo pe a le maua ni tupe e fa’atino ai le tautua”.

 

O le afioga a Legae’e, o ia lea o le taitaifono o le Komiti o le Sailiga o le Tamaoaiga o le malo, lea o lo o galulue fa’atasi ma le Komiti o le Paketi o lo o taitai ai le afioga i le ali’i faipule ia Vailiuama S. Leasiolagi, mo le fa’atulagaina o iloiloga mo pili tupe a le malo.

 

Na fa’amanino e Vailiuama e fa’apea, o lo o tulaga lelei tapenaga o pili tupe a le maota, e 2 pili ua mae’a ona faia i ai iloiloga, ma ua sauni fo’i e tuuina atu i luma o le maota mo le palotaina.

 

Saunoa atili Viliuama e fa’apea, o le aso Lua, aso Lulu ma le aso Tofi o le vaiaso fou lea ua fa’atulaga e faia ai isi iloiloga mo pili tupe a le faigamalo, ina ia vave ona mae’a ma faia i ai se fa’aiuga a le maota, ao le i amata aloaia iloiloga o le paketi a le Fono Faitulafono.

 

Na taua e le tamaitai faipule ia Vui Florence Saulo lona agaga faanoanoa, ina ua le taliaina e le afioga a Legae’e lana talosaga, mo se avanoa e faia ai iloiloga o le pili e fa’aee ai le lafoga e 1% mo pisinisi i le vaiaso nei, ona e le avanoa o ia i iloiloga ia ua fa’atulaga mo le vaiaso fou.

 

I le faaiuga o felafolafoaiga a le maota e faatatau i pili tupe a le faigamalo, na toe talosagaina ai e Savali le tatau lea ona fa’agasolo galuega mo le iloiloina atoa ai ma le tuuina atu o pili tupe e palota i ai le maota.

 

“E le o toe po se lilo i le Fono, ua mafua ona oo mai nei mau tulafono tupe, ona o taumafai e saili se fesoasoani i le tau fa’agaioiina o le malo,” o le saunoaga lea a Savali.

 

“A tatou talanoa loa i tulaga o faigamalo, ona tatou iloa lea, e manaomia e le malo le tamaoaiga e fesoasoani ai i le tau fa’agaioiina o lana tautua ma le auaunaga i le atunu’u. E tofu lava tatou ma eseesega i tulafono tupe nei a le malo, ae o tulaga na e mafai ona tatou talatalanoa ai mulimuli, o a fo’i tulaga tatou te fa’asoa ma talanoa i ai, pau le agaga maualuga, ia manino tulaga uma i suiga e pei ona fuafuaina, ae o le fautuaga, ua tatau ona amata ona faia a tatou fa’aiuga i pili tupe ua mae’a ona tu’uina mai e le faigamalo,” o le isi lea saunoaga a Savali.