Ads by Google Ads by Google

Faitau miliona tupe na alu i nonoga tupe fanau aoga ua le toe maua

ausage@samoanews.com

E faitau miliona ma miliona na fa’aalu e le malo mo nonogatupe a fanau aoga e totogi ai a latou aoga i fafo ua le mafai ona toe maua e le malo. Ona o lea tulaga, ua mafua ai loa ona faia e le Komiti o Sikolasipi sa latou fa’aiuga ina ia taofia loa le toe taliaina o nonogatupe mo fanau aoga, ae se’i tau saili se auala e toe totogi mai ai vaega tupe e pei ona taua.

 

O le iloiloga a le Komiti o Aoga a le maota o sui, ma sui o le Komiti o Sikolasipi a le malo i le vaiaso na te’a nei, na mafai ai ona fetufaa’i afioga i Faipule ma sui o le Komiti i lenei mataupu.

 

O le iloiloga sa ta’ita’ia e le afioga i le ali’i Faipule ia Vesi Talalelei Fautanu Jr. O Faipule na auai e aofia ai Faimealelei Anthony Fu’e Allen, Vui Florence Saulo, Kitara Vaiau ma Samuel Ioka Ale Meleisea.

 

Na taua e Meleisea e fa’apea, o le la talanoaga ma le Peresetene o le Faletupe o Atina’e a Amerika Samoa (DBAS), na mafua ai ona ia maua fa’amatalaga e fa’atatau i le polokalame o nonogatupe mo fanau aoga lea ua taofia, ona o le maoa’e o le vaega tupe ua le mafai ona toe totogi mai e fanau aoga.

 

“E ui i le tele o lenei vaega tupe ua goto i le polokalame o nonogatupe mo fanau aoga, ae o lo o i ai le fa’anaunauga o le DBAS e mafai e le malosi o le Komiti Fa’afoe o Sikolasipi a le malo ona saili se auala e toe fa’atumu atu ai lenei vaega tupe tele,” o le saunoaga lea a Meleisea.

 

Saunoa Meleisea e fa’apea, talu mai le tausaga e 1997, e silia i le $10 miliona le vaega tupe sa fa’aalu i nonogatupe a fanau aoga ua le mafai ona toe totogi mai.

 

Sa ia taua atili e fa’apea, o se tulaga fa’anoanoa pe a mafaufau atu i lenei vaega tupe tele, ona o le polokalame lenei o lo o maua ai e fanau aoga e le o agava’a i avanoa sikolasipi le avanoa e fesoasoani atu ai le malo i le totogiina o a latou aoaoga i fafo, ma le fa’amoemoe e fa’au’u mai i aoaoga ona toe fo’i mai lea e galulue i le malo ma toe totogi a latou nonogatupe.

 

Sa ia fautuaina le tatau lea ona galulue le Komiti Fa’afoe mo le fa’atulagaina o se auala, e mafai ai ona tipi mai se vaega tupe mai siaki o fanau aoga o lo o i ai a latou nonogatupe e le i totogia, a o lea ua galulue i le malo, ina ia mafai ai ona toe totogi atu a latou aitalafu i le malo.

 

Na faamaonia e le Taitaifono o le Komiti Fa’afoe o Sikolasipi, afioga i le ali’i Senatoa ia Faiivae Iuli Godinet i luma o le Komiti, le tele o le vaega tupe na fa’aalu i le polokalame mo nonogatupe a fanau aoga ua le mafai ona toe totogi atu, ma o lo o taumafai pea le Komiti Fa’afoe i se auala e mafai ai ona toe fa’atumu lenei vaega tupe.

 

Saunoa atili Faiivae e fa’apea, o se tasi o auala e pei ona galulue atu i ai le Komiti Fa’afoe, o le fautuaina lea o le Teutupe a le malo i auala e tipi mai ai sina vaega tupe mai siaki o i latou o lo o i ai aitalafu o lo o galulue i le malo, ina ia mafai ai ona toe maua mai sina vaega tupe e toe tatala le polokalame.

 

O le tele o le tupe ua fa’amatu’u atu i nonogatupe a fanau aoga, ae laititi le vaega tupe o lo o sau i totonu, na mafua ai loa ona tula’i mai le fa’aletonu ma faia ai loa le fautuaga ina ia taofia le polokalame.

 

Na ioeina e Faiivae atugaluga o afioga i Faipule, i le avea lea o le fa’atamala o ni isi o fanau aoga sa agava’a muamua i lenei polokalame ma auala ua a’afia ai avanoa sa tatau ona maua e isi fanau aoga o lo o mulimuli mai.

 

Saunoa Maleisea e faapea, o se tasi o itu e tatau ona silasila toto’a i ai le Komiti Fa’afoe, o le faia lea o ni fa’asalalauga ina ia momoli atu ai le feau i fanau aoga uma o lo o i ai a latou aitalafu i le malo, ina ia toe totogi mai a latou aitalafu. Afai latou te le fa’autagia le fautuaga, o le isi auala e mafai ona fai, o le fa’asalalau lea o latou suafa i luga o le nusipepa, e pei o le auala o lo o faia e se tasi o kamupani fai nonogatupe i le atunu’u, o le fa’alauiloa lea o suafa o i latou e le o fa’amaoni i le totogiina o a latou aitalafu i luga o le nusipepa.