Ads by Google Ads by Google

Tusitala Samoa, Fofo I.F. Sunia - ‘Auafa o Upu


O i latou na auai uma mo le fa’amoemoe e tatalaina le fa’atauga o le tusi lona 10 a le tofa le To’oto’o Fofo I’iga I.F. Sunia, o le Tusitala Samoa, “Auafa o Upu” lea na fa’atasia I le Naumati Room, Faletalimalo Tradewinds i le aso Gafua. [ata: Leua Aiono Frost]

Pago Pago, AMERIKA SAMOA

 

“Auafa o Upu” o se galuega ua a’e manumalo o se sao aoga i augatupulaga fai a’e o le atunuu, ae maise i lenei vaitau, ua to’atele na’ua i latou e le fiafia e fa’atau ma tusitusi i le Gagana Samoa, lele ua iloga ona talisapaia lelei e le to’atele na fa’atumulia ai le Naumati Room, Tradewinds Hotel.

 

O le tusi lona 10 lea a le tofa le To’oto’o o le Faleula, a’o le Tusitala Samoa o le Faleula e Fatua’iupu, o se Faugagana i lona vaitau, Fofo I’iga I.F. Sunia.

 

Ua le fa’atasi mai o ia ona o lo’o opea i atunuu mamao ona o le fa’asa ona femalaga’I le atunuu ona o le Coronavirus ma lona malosi e pipisi. Peita’i ua ia tofia fa’apitoa nisi o lo ua agatonu ma le faiva o le “Auafa o Upu” le tusi fou, ina ia saunoa fa’apitoa ae a lona tatalaina mo fefa’ataua’iga i Amerika Samoa nei ma fafo atu.

 

Ua iloga le tomai lafolafo o failauga o le Gagana Samoa i a latou upu e fa’aaoga, o le ala lea ua fa’aulutala ai le tusi, o se auafa fa’aponapona a le sui o lona faiva o le fetalai. O se ‘oa natia e avea ma ana fa’asolopulu i ona faiva alofilima, o le feagai ma fetalaiga i taimi uma. O le ala lea o le fa’aigoaina o le tusi o se ‘auafa o upu, e tusa ai ma le folasaga matagofie a le Tusitala Samoa. 

 

Ina ua taumafai e feso’ota’i ma Fofo I’iga I. F. Sunia i feso’ota’iga o upega tafa’ilagi, sa le manino ma tafa ai se tofa le afioga Muagututi’a Fiti Sunia, le susuga le Fa’amasino, na te tolaulauina le saunoaga saunia a le tusitala ua mae’a saunia lelei mo le fa’amoemoe.

 

Na fa’atumulia le potu o le Naumati i le faletalimalo o le Tradewinds ia i latou na vala’aulia fa’apitoa ina ia fa’afofogaina se fanoga fia faatino o le Tusitala Samoa, o i latou fo’i o Tama ale Malo o Amerika Samoa, i latou e  iloga lo latou sao I upufaiomalo.

 

E le gata i lea ua aofia ai le vasega o taiulu uma o a’oga ma le faletusi, i latou e mau i ai le to’ovae, ina ia fa’amalosia le mau a le tusitala, ia una’ia fanau talavou ma le lumana’i, ia faitau ma tusitusi ma le malamalama i lana gagana, o lona tofi mai le Atua Soifua.

 

O le susuga Papali’itele Lauli’i Alofa sa ia si’itia le fa’afetai mo le sauniga amata o le fa’amoemoe. Peita’i o le susuga Taupa’u Tauaveave Toluono sa avea ma fofoga fetalai e fa’asoloa le polokalama fa’ataoto o le fa’amoemoe. O le toe fa’afetai i le lautele na aofia ma poto i lea fa’amoemoe na tula’I mulimuli ai le tofa le To’oto’o o le Faleula Melemo Tausaga o le Ofisa o Mataupu Tau Samoa.

 

Ua fa’aalia lava i tofiga mo le aso le silafia o le Tusitala Samoa e ala i tanoga ua tofia mo le fa’amoemoe. Peita’i o le fetalaiga na faleagafulu i ai le Motu, Tuaolo Manaia E. Fruean, o ia lea e saunia se upu e tusa o le “Auafa o Upu” o le fa’amoemoe ua taunuu, o le la’au o le ola mo le fanau lalovaoa o le atunuu ia mautu pea le iloa o lana gagana.

 

O le Auafa o Upu e 5,000 upu ua tau le toe fa’aaogaina, pe ua tauau fo’i ina mou ua aofia ai. Ua toe fa’apupula atili le uiga o nei upu ia faaliliu fa’aperetania mo le silafia toto’a e le fanau talavou le uiga o lea upu ma ia iloa ai ona fa’aaoga. Ua fa’apea fo’I ona fa’aaogaina i se fuaiupu fa’asamoa, ma ua avatu fo’I ma lona ituaiga e fa’aaoga ai i le fuaiupu mo fa’amaumauga ua fa’asolo ai le ‘Auafa o Upu.’

 

Na i ai fo’i le avanoa o le Sui Kovana Lemanu Peleti Mauga e saunoa ai o le sui o le Kovana Sili Lolo Moliga e fa’afetaia ai lea galuega tapenapena mo tupulaga fai a’e o le atunuu, ae maise o le tapena ai o failauga fou mo latou faiva tau fetalai.

 

Peita’i, e tusa o le mau a le Tusitala Samoa, ua ia fa’ailoa ai, “E ui ina e tusa ma le to’a afe o i latou i le atunuu e fiafia e fetalai, tusitusi ma faitau i le Gagana Samoa, o i latou fo’i nei ua fa’atauina nei tusi, ma ua le avea ai lenei galuega o se fa’apu’ega oloa mo le sui tusitala, ae o le fa’anaunauga ia fa’ataunuu la’u vaega poo le fa’amoemoe na mafua ai na loto e fa’ataunuu faiva, ia tapena ai le tupulaga talavou, tupulaga fai a’e o le atunuu I lana Gagana Samoa. Ia ‘oa le ato ponapona mo lea sao taua.”

 

“O nisi o upu ua aofia i le “Auafa o Upu” ua le toe fa’alogoina o fa’aaoga. Ua le fa’alogo ai lava le to’atele. O afuaga lena o le Auafa o Upu, ia i ai se ta’ita’itama e toe fafagu maia le vasega o upu susua ma le uiga e toe fa’aaoga e lauga fetalai a le au fueloloa ma le au tusitala o le Gagana Samoa. A maua sou ‘ai i ou faiva alofilima, fa’asoa, e tupu lava mea avea.”

 

“Ua aoga tele fo’i le Auafa o Upu mo lauga a Faife’au e tapena mo le ekalesia, aua o le isi lea sosia e saili i ai fanau ona o le latou fa’alogo pea i ai. E una’ia fo’i e matua fanau ia o i le lotu e fa’alogo i le lauga a le Faife’au i aso Sa ta’itasi.”

 

Ua augani mai le Tusitala i le vasega o sui mamalu o le malo, poo ai a pale mai pe afai e tuai lava ona fa’atino i lenei nofoaiga, “Ia pasia fa’aletulafono se Komisi Fa’apitoa mo le Gagana Samoa, ma ia feso’ota’i ma uso fo’i i Samoa Tuto’atasi ina ia autasi lea faiva, o lo tatou lava tofi.”

 

E tolu tausaga o taumafai lenei galuega ua mae’a nei, peita’i o se sao ua taumafai ina ia talafeagai ma le tau fa’apupulaga atili o uiga o nei upu ua lomia i le Auafa o Upu, ma ia fa’aperetaniaina mo le silafia atili o le fanau talavou.

 

I le saunoaga fa’apitoa mo le fa’amoemoe na tulei i ai le tofa Tuaolo Manaia Fruean ao le afioga fo’i le Senatoa, sa ia fa’amalo ai i le galuega tele ua a’e malo. Ua iloga ai le loto o le tofa le To’oto’o Tusitala i le gagana Samoa ma le aganuu e tiu ai Samoa i so’o se mea e i ai.

 

“E tusa po’o le a le loloto o le silafia e le Tootoo o le Gagana fa’afailauga a Samoa, ae a tusitusi e fa’ailoa atu lea pale, e toe fa’afaigofie lava e ia mo le silafia e le autalavou ma i latou fo’I ua matutua ae ua tuai ona fa’ao’aina i le gagana fetalai lea.”

 

“Fa’afetai Fofo, o lou sao e te le toe i’inei lava, ae olaola pea. “O le manulauti a le tusitala, e suia fa’aiuga, e fa’amalamalama atili mataupu, e latou te tau’ave le mea moni na tupu, ma avea i latou o sulufa’iga o nisi e le manino i o latou mafaufau mea o le a oo mai. O le ala fo’i lea o le tele o fete’ena’iga a Iesu ma le au tusiupu.E fefe fo’i i ai le vasega o sui fa’apolokiki, ae uo lelei ma sui ua tutula’i i tofiga mo se latou va’aiga i finagalo o le mamalu lautele,” o sana tala ata lea ina ua maua le avanoa e feso’ota’i ai ma le Samoa News. 

 

O le avanoa mo sui o le aiga o le tusitala na tulai ai le tofa Faoa Aitofele Sunia ma ia faafetaia le mamalu uma na auai i le fa’amoemoe.