Ads by Google Ads by Google

TALA ‘OTO’OTO O FA’AALIGA O LE ATUVASA 2012

FA’AULU TALOSAGA HAWAII E TALIMALO FA’AALIGA TU MA AGANUU 2020

Ua fa’ailoa mai e le Solomon Times, ua mae’a fa’aulu atu le talosaga a Hawaii ina ia latou talimalo i le Fa’aaliga o le Atuvasa (Pacific Festival) 2020.  O lo o fa’atali nei se tali mai i se fonotaga o ta’ita’i o le Fa’aaliga.

O le Fa’aaliga lona 11, o le a talimalo ai le teritori o Guam i le 2016.

O le talosaga a Hawaii na fa’aulu ane e le ta’ita’i o le latou aumalaga, le tina ia Mapuana de Silva, i se fonotaga fa’apitoa a le Komisi mo le Fa’aaliga o Tu ma Aga a le Atuvasa i le aso ananafi. Ua fa’ailoa manino e lenei ta’ita’i i le Komisi a Taitai o le Atuvasa, “O le matou talimalo ai i lenei fa’aaliga tele o tu ma agaifanua a malo ta’itasi o le Atuvasa, o le a fesoasoani malosi lea e toe fafagu ma fa’amautu lagona o tagata Hawaii, i a latou tu ma aga a’o le’i o’o mai aga fa’apapalagi e pei ona i ai nei, ma ua matele ina a’afia ai o matou olaga i lenei vaitau.”

O le latou fanoga lava lea, ua fa’ailoa mai e le tama’ita’i ta’ita’i, “Atonu o lenei taligamalo mo Hawaii e sefe mai ai le matou setete mai le avea atoa e tekonolosi o  latou mafaufau ma agaifanua sa tatau ona matou ‘ave i ai le fa’amuamua.”

MOTUSIA ELETISE - TATALAGA O LE FA’AALIGA

Ua fa’ailoa mai, e ui lava ina sa i ai taimi na fa’atulaga e fa’amotumotu ai le eletise i ni fegi o le polokalama amata a Solomona i le latou ulua’i po o le Fa’aaliga o Tu ma Aga a le Atuvasa, ae na fa’ate’ia i latou uma na auai fa’atasi ma Solomona, ina ua motusia moni lava le eletise i le nofoaga atoa, ma na atoa le 25 minute o tatalia le toe ola mai.

O le fa’amatalaga autu mai le ali’i faiuila sa ia uaeaina le nofoaga atoa, sa ia fa’ailoa ai, o le fa’aletonu tau eletise lea o ni itu tau le tekonolosi, ma ua matua tele na’ua mea e palaka fa’atasi ua afaina ai le sapalai ma ua motusia ai mo lea umi.

Ina ua maua tonu le fa’atonu, sa fa’ato’a toe mafai loa ona fa’aauau fa’aaliga fa’atulaga o lea ulua’i po o le fa’afeiloa’iga aloaia o malo uma i Honiara, Solomona.

Na fa’aalia ane lea tulaga e le ali’i fa’atonu o le nofoaga o faia ai fa’afiafiaga a le Malo o Solomona, Pacid Walekwate.O le fa’amotumotu fo’i o le eletise, o se vaega lava o le latou polokalama fa’ataoto, ina ia mafai ona o i tua nisi e suia la’ei, ae o mai i luma isi mo le fa’aauauga o le fa’aaliga.

Na fa’alalolalo ane lava le ali’i, ma fa’amalulu fo’i i le mamalu lautele o malo fai atu i Solomona, i le latou ulua’i po, ae tutupu ai lava fa’aletonu le ma’alofia.

TATALA ALOA’IA FA’AFIAFIAGA - AUKI, ITUMALO MALAITA

O le fa’aaliga a le atuvasa, o lo’o faia i le nu’u o Auki, Itumalo o Malaita i le laumua o Solomona Honiara, ma ua fa’ailoa mai le felanulanua’i o lea nofoaga ua fausia fa’apitoa mo fa’aaliga a le atuvasa i le tele na’ua o toniga eseese ma le matagofie fa’aatumotu ua fa’aalia ai.

E ese mai lea a’o le malie ‘ese’ese fo’i o a latou siva fa’aalia ma agaifanua tau fa’afiafiaga tapena lelei mo le maimoaga a le atuvasa ua auva’a potopoto.

Fa’afetaia fo’i feso’ota’iga fa’aonapo nei ua mafai ona maua mai ai nei ata uma, e fa’aalia ai le matagofie o aga ma tu a le atuvasa.

Ua maua fo’i le avanoa matagofie e vaega ta’itasi o lo o alaala i Solomona e fa’aalia ai latou tu ma’oti, ma agaifanua fo’i o lo’o latou o ola ai. Ua fa’ailoa mai o nisi o nei vaega e folau, o latou siva ma agaifanua e matele ina fa’amatalaloto ai aga o folauga, ua fa’apea fo’i nisi o vaega o le atunu’u e tua i le vaomatua, ma ua latou fa’aalia fo’i tu ma aga fa’ale laueleele.

O se avanoa sili ona mata’ina i tagata o Solomona, o lo latou va’aia lea ma molimauina tu ma aga a isi atumotu uma o le Pasefika. I le to’atele, e fa’ailoa mai lo latou fiafia na’ua i fa’afiafiaga ma pesega mai Samoa, le atunu’u na malamalama ai i latou i le Tusi Pa’ia Samoa ona o tatou misionare Faife’au ma faletua sa asaina le gasu o le tai taeao i o latou ola Kerisiano.

O le Palemia o le Malo o Solomona, e sau mai Malaita Province o Solomona, ua ia fa’aalia lona agaga fa’afetai, i lona taimi e avea ai ma palemia, ae ua faia ai fo’i ma lea fa’aaliga tele a le Atuvasa i ona lotoifale.

FA’AALIGA MAI LE MALO O TUVALU

Mai le aso 5 o Iulai, na o’o atu ai se fa’aaliga mai le Malo o Tuvalu, e fa’amalie le Komiti Fa’afoe o le Fa’aaliga o Tu ma Aganu’u a le Atuvasa i lenei tausaga, ua le pa’au atu Tuvalu i sana au fa’afiafia ma ni si o latou atisi e fa’aalia a latou galuega alofilima, ona o lo’o ua fa’alelava le fa’asoa tau le tupe mo lea tapenaga.

Peita’i e i ai ni sui o le latou malo o lo’o auai atu e maimoaina ma molimauina fo’i tapenaga uma a malo ‘ese’ese o le atuvasa o lo’o auai. Peita’i, ua fa’ailoa mai e lea malo totino o le Atuvasa, ua fa’ailoa atu i le latou malo, o le a fesoasoani lenei fa’aaliga tele e tapena le latou au fa’afiafiaga ma sui o latou atisi mo le fa’aaliga tele i Guam i le tausaga e 2016.

Ona o lea sa masi’i atu nei sui e to’alima o lea malo o le atuvasa, o lea sa fa’aalia ai nisi o latou galuega alofilima sa mafai ona latou aumaia mai o latou lotoifale ma fa’aalia i le latou fale i le Pasefika.

O lona uiga, e le misia atoatoa lava le sao o Tuvalu, ua fa’atumuina pea e i latou le latou fale mo fa’aaliga o Oloa ma measina a lo latou malo.

LOLOFI TO’ATELE FALE MATA’AGA A GUAM

Ua fa’ailoa mai le alumia tele o oloa fa’atau atu a le Malo o Guam i le Fa’aaliga o Tu ma Aga a le Atuvasa i Honiara i Solomona. O a latou oloa taulima o lo’o fa’atauina atu e matauina le alumia tele e aofia ai latou teuga o taulima tautaliga, pulou, fa’atagata o so’o se ituaiga, ae maise o latou ata fa’asolo mai o latou laufanua ma mata’aga i totonu o le latou malo.

E ui ina e le’i auina atu se va’a folau o lea malo i le folauga a le Atuvasa lea e fa’atautaia e le fitu va’a o le atuvasa e aofia ai ma le va’a folau o Samoa - Gaualofa, o lo’o i ai a latou ata fa’asolo ma latou galuega alofilima e fa’ailo ai lo latou agava’a fo’i i folauga i aso ua te’a e o’o mai i le aso.

O nei ata uma ma fa’asalalauga o fa’amaumauga o lo’o tapena mai ai Video ma ua fa’atau atu i CD ma DVD na tu’ufa’atasia e le TASI[ Traditions About Our Seafearing Islands] ma ua gasolo i ai le to’atele e maimoaina, aua o Guam lea o le a latou o’o i ai i le isi fa’aaliga a le atuvasa i le 2016.

O lo ua tuta atu uma va’a folau o le atuvasa sa latou asaina le fita o alamoana se’ia pa’ia Solomona e fa’atatau tonu ma le taimi ua amatalia ai lenei fa’aaliga tele a le Atuvasa i a latou tu ma agaifanua. O va’a ua i ai o le Va’a Samoa - Gaualofa, le va’a mai Niu Sila e fa’a’auva’a e tagata moni o Maori, Va’a folau o Tahiti, Va’a folau o Hawaii, ma le va’a folau o Rarotonga lea na amatalia lenei fa’amoemoe i le taligamalo a Amerika Samoa i le Su’igaula a le Atuvasa i le 2008.

saunia: Leua Aiono Frost

Ua toe lu’ia nei auva’a uma o nei Sa Folau o le Atuvasa ina ia toe folau uma fo’i i le Fa’aaliga tele i le tausaga 2016 lea e talimalo ai Guam, ma o se vala’aulia e tu’umamaina i lagona o nei auva’a uma.

O le isi mata’aga o lo’o fa’aalia i le fale o Guama i Honiara lava, o le latou ta tatau, ma ua fa’ailoa mai, e ese fo’i mamanu o tatau a lea malo, e fa’ailo ai fo’i a latou measina. Ua matauina, e to’atele na’ua tagata solomona ua tata ai a latou pe’a i le atisi a lea malo o i ai nei, ma e to’afitu ia i latou fale o lo’o taina ai tatau i le fa’aaliga o lenei tausaga.

O malo nei o ta a latou tatau, e aofia ai Samoa, Niu Sila, Hawaii, Tahiti, Easter Island ma Guam e atoa ai le fitu o i latou.