Ads by Google Ads by Google

O mai Vatia ma le Timu

O le timu o fa’amanuiaga sa o’o mai ma le afio’aga o Vatia, o se tasi fo’i o afio’aga e fa’alagi ai lava le afioga le Kovana: “O lona nu’u.” I le tulaga fo’i o so latou sao mo le sisigafu’a, sa iloga ona fa’anofofilemu lagona o le au maimoa i le latou fa’alogo i fatuga fimaliee foliga o ni vi’iga o le Atua, o le afioga Namulau’ulu Paul Pouesi o le taimi pese, lagi pese, fatu pese ma tusia pese o vi’iga o le Atua, o le alo e fa’asino i le Aiga o le “Au Salamo” o le atu Samoa.

O lona uiga, ua si’i lava e Vatia le vi’iga i le Atua e fa’afetaia ai ana meaalofa e tele o lo’o sapi ai Tutuila ma Manu’a e ala i tautua a ana tama fanau: Le afioga le Kovana Sili Togiola Tulafono o le Vatia moni, O le afioga le Peresetene o le Senate Gaoteote Pala’ie Tofau o le Vatia moni, O le afioga fo’i le Sui Failautusi o le Mataupu Tau Samoa: Afuola Nanai Kalasa o le Vatia moni, ae o le Kovana Itumalo Falelima i Sasa’e, Gaoteote Tapatonu o le Vatia moni, lea ua tofo Vatia i le suamalie o le meli e le suia, o ana tama fanau ua avea ma taiulu o vaega ‘ese’ese o le faigamalo, ae o se nu’u itiiti lava.

E i ai tala e fai i nu’u tetele, e malolosi ma latou loto gatasitasi e fa’afaigofie ai mea uma, ae o upu e faia i nu’u laiti, “E paupau ae o’o i Lepea,” “La’ititi ae maini, ae a saunoa le afioga a le Atua ona fa’apea lea, “o nu’u laiti latou te loto tetele ma fai mea tetele.”

E le tau sulaina toga lelei, o le faigamalo lava latou e molimau galuega, fa’afetai galulue, fa’afetai fa’atoatoa i le fitaituga ai i le tele o mea e ao ona fa’amae’a ma fa’aleleia ina ia lelei ona tautua le atunu’u.  Afai fo’i ua sa’i le atunu’u, e so’o se folauga lava e ao ina sousou e iloga ai le agava’a o so’o se Tautai.

La ua lalafo le afioga le Kovana Sili Togiola Tulafono, i lana saunoaga fa’apitoa o lo tatou susugafu’a i le atoaga o le 112 tausaga o lau faigamalo fa’ateritori o Amerika, le atunu’u malosi ma se matua lava e faitama.

“Pe tatou te o ai pea fa’apea, pe ua tatau ona ta’ua va’ai toto’a pe tua ma ni a le folauga a fanau o a taeao ma le lumana’i, pe afai tatou te folau ai pea fa’apenei i le ituaiga o faigamalo o tatou o sapi ai nei?”

E afua le fa’afesili, aua ua o’o i ona toe taimi o lana nofoa’iga, ae tatau ona va’ai mamao le ta’ita’i, po’o lagona e i tatou uma lagona o a taeao ma so latou lelei, e pei ona tatou sa’afi ai nei i fa’ai’uga sa faia e o tatou tua’a ua mavae, aua o le tomai lava lea sa ia te’i latou i na vaitau!

O se fesili lelei, ina ia ne’i mao tu’ulima ia i tatou e tatou tua’a ia lagomau mai i ti’asa so tatou sao e fai mo le tupu laga fai a’e o lumana’i, ae ua ta’ua nofoa’i, ae le faia i ai se ta’ua vaega. Afai o lea e lelei pea i lau fa’alogo ma lau va’ai, ona tatou ai lea fa’apea, ae afai ua e lagona e ao ina faia se suiga, i fa’aupuga o lo’o tamau ai lo tatou ola feagai ma le Malo Tele, ona ta’ua o ai pea lea fa’apea!

Peita’i, i so’o se faigamalo, e matele ina le fiafia tagata e faia suiga, ae a le suia, e ono lutia le sa o le atunu’u i lumana’i ona o suiga fou ua ta’avili ai le lalolagi ma isi faigamalo uma lava o lo’o tatou aumea fa’atasi. Ta’ita’i, to’otuli ma tatali, ia maua le tofa mamao ma le fa’autaga loloto ae maise o le loto tele ma taumafai e fai mea tetele e iloga ai oe o le tautai o aso sousou ma le louloua, aua o aso ua lutia e le leaga.

O Vatia i le latou pese fa’a’auga i le fa’afetai i le Atua mo se ta’ita’i sa tofia mo le faigamalo a Tutuila ma Manu’a ma lana toe fu’a lenei. O ai se na iluilu talutalu, o le a oso mai ai se Vatia? E fa’afetai fo’i i le Kovana ma le faletua, ona o le lototele e faia le galuega, ‘e ui ina tetele pesega, ae ua matua lava i le o o.’ Lea lava ua tini taunu’u, ae le’i fa’avaivai lava lou finau mai mo se ‘ai o lau nofoa’iga, ia manuia le atunu’u nei ae maise le lumana’i. Fa’afetai i le malo o Amerika Samoa, sa manatua pule ae le’i manatua fa’alaeo na faitaulia fo’i mu ma ve’a i ala o le vala’aulia e fai so latou sao i le sisigafu’a mulimuli lea mo le Kovana ma le Masiofo.

“I le atunu’u pele, ia afai e folau lou Sa ia lagimaina e le alofa lava o le Atua na ta’ua fa’amuamua, ia seu pea le manu ae taga’i i le galu i outou filifiliga o loma, ia lava tu’ulima lo ta faiva e gafataulima ai le manuia o Manu’a ma Tutuila.”

I le siva sa soso’o mai i lea sao o Vatia na fa’ai’u ai le toe aso o le sisigafu’a 2012, o le sao lea o afio’aga o Sale’a’aumua mai Aleipata.

O le latou sao, sa latou toe fa’atepa ai Amerika Samoa i le tala’aga o gafa o tama na afua ai ona i ai le tatou so’otaga. Ioe o le auuso lava lea, sa tutupu mai o Lei ma Pata, o le la’ua tina o le alo tama’ita’i o Tui Manu’a, ma ua afua mai ai le igoa o le Itumalo o Aleipata!

O le la’ua siva o le Fika, le siva e fa’aaogaina ai ti’a e lima, ma le Sake e fa’aaogaina ai le Talavalu o se mea tau a Samoa i aso ua mavae. Oka sa matua iloga ona mata’ina aga o nei siva, e foliga mai, o le siva lava mo tama tane o Samoa, aua o le Siva Tau, fa’afetai Sale’a’aumua,  ua utuvai fo’i le mamalu o le aumaimoa i lena sosia o le tala’aga o Samoa.

Peita’i, na amata mai le sao o Sale’a’aumua, o faitio ona o le a uma le lalolagi, ae fa’ato’a vala’au atu Tutuila ma Manu’a i sona sao fa’apenei. Ua maualuga le aso o Tutuila ma Manu’atele i lo outou fa’atamasoali’i.

O le toniga latou, na fa’asausau tama ma ua atili ai ona matagofie le talaga o le gafa, o le ie lanumea mata malosi, e fa’ailoa ai, e ola le siva aua o le siva e tau ai tama totoa o leatunu’u. O latou ula laufa’i ua fa’afetauia ai o latou lavalava, ua atili ai ona ata. O nai tama’ita’i sa saunia fa’atasi le mauluulu o le Sake, ua faia latou puletasi ma sei papa’e, ulanifo e fa’amesi a’i, fa’afetai ua malie mata i va’ai.

O se isi mea sa mata’ina ai, ona o le latou ta’ita’i siva, o se tasi ua alu i le nofoa fa’ata’avalevale, ma e tatau lava ona ave fua sona nofoa fou mai le polokalame lea e fa’agasolo ai ona tufa atu nofoa fa’ata’avalevale i ituaiga tagata ua i ai afaina tumau o le tino. O ia lea sa fa’asoloa mai le faiga o le siva o le Fika, ma e ese lava fo’i le gagana o lea siva, ina ia le iloa mai e le isi itu taua, le manuva lea o le a oso i ai tama o Lei ma Pata!

O le latou taualuga, sa sausaunoa ai le latou augafa’apae, o le alo o le TuiAtua Fa’anofonofo na masi’i mai lava ma le aumalaga.Na matua iloga le to’atele fo’i o i latou o alo ma tama fanau a lea itumalo ina ua o’o i le taualuga, ua tau fai i ai uma i latou e tausoa lo latou lea toe sao i le sisigafu’a a Tutuila ma Manu’a. Fa’afetai tali vala’au fa’atamali’i. O fa’aloaloga fo’i sa latou masi’i mai ma i latou, na fa’ao’o ane i le mamalu o vala’aulia ma le malo o Amerika Samoa ina ua mae’a le latou siva.