Ads by Google Ads by Google

Fautuaina loia toe vaavaai tulafono fa’asalaga o le oti

Ua fautuaina e le alii faamasino sili ia Michael Kruse i le aso ananafi, loia o lo o aofia i le mataupu faasaga i le alii talavou lea o lo o molia i le fasioti tagata i le tulaga muamua, ina ia toe vaavaai toto’a i le tulafono ma le faasalaga o le oti o lo o i ai, po o tusa ai pea ma le tulafono lea ituaiga faasalaga.

 

O lea mataupu sa toe talanoaina,  ina ua toe valaau le mataupu a le alii o Matulino Taualii mai Samoa, lea o lo o molia i le faalavelave lea na maliu ai se alii i Fagaalu i le masina o Setema na mavae atu nei, e mafua mai i se inugapia sa faia ae faaiu ai i le faalavelave e pei ona taofia ai o ia i le toese i Tafuna i le taimi nei.

 

O le mataupu lenei na toe tolopo mai i le masina na te’a nei, ina ua talosaga le loia a Matulino ia Douglas Fiaui i le faamasinoga maualuga, ina ia toe vaavaai i le faasalaga o le moliaga lea ua faila e le malo faasaga i le ua molia.

 

Na taua e Fiaui e faapea, o le moliaga o le fasioti tagata i le tulaga muamua lea ua faila e le malo faasaga ia Matulino, o lo o taua ai le mafai lea ona faasala le ua molia i le toese mo le olaga atoa e aunoa ma le avanoa e mafai a ona palola, po o le faasala foi i le isi ituaiga faasalaga, lea e mafai ona palola pe a maea ona tuli tausaga e 40 i le toese.

 

Na finau Fiaui i le faamasinoga e faapea, o lo o i ai foi le isi ituaiga faasalaga e mama atu i lalo o le tulafono e mafai ai ona faasala ai le ua molia, nai lo le ituaiga faasalaga e pei ona faatulaga mai e le malo.

 

Ina ua toe valaau le mataupu a Matulino i le taeao ananafi, na toe faamanatu ai e Fiaui lana faafinauga ina ia aveese le faasalaga o le oti e pei ona taua i le moliaga o lo o faia faasaga i le ua molia.

 

Na fesili Kruse i le loia a le malo o Camille Phillipe pe o i ai se manatu o le malo latou te finauina le faasalaga o le oti faasaga ia Matulino, ae na tali le loia a le malo, e le o i ai se manatu o le malo latou te finauina le faamasinoga ina ia faasala lenei alii i le faasalaga o le oti.

 

Na faafetaia e Fiaui le finagalo o le malo latou te le finauina le faasalaga o le oti mo lenei mataupu, peitai i lalo o le tulafono e pei ona saunoa Fiaui, e le o se tiute o le malo le finauina o lenei mataupu, aua o lo o i ai lava i le tulafono, ae o le matafaioi lea a le itu tete’e o le talosagaina lea o le faamasinoga ina ia aveese lea ituaiga faasalaga, ae o le faitalia o lo o taoto atu pea i le faamasinoga, mo se ituaiga faasalaga latou te tuuina mai i le tagata ua molia.

 

Na fesili Kruse ia Fiaui po o tusa ai pea ma le tulafono le faasalaga o le oti o lo o i totonu o tusi tulafono a Amerika Samoa, ae na tali Fiaui, o le faasalaga mulimuli lava o le oti na faataunuuina i Amerika Samoa, o le tausaga e 1939, lea na faia ai le faaiuga ina ia sisi se tagata sa faamaonia sana solitulafono.

 

I le vaega 46.3513, o lo o faailoa mai ai faasalaga o le oti ma le soloatoa i le falepuipui, pe afai e tausala se tasi e le faamasinoga i le moliaga o le fasioti tagata i le tulaga muamua, ma aofia uma ai elemeni o lo o taua i isi maga o le tulafono, ona mafai lea ona faasala lea tagata i le oti, ae sili ai le matuia o lea solitulafono, pe afai sa faatinoina ma le loto atoa, po o se gaioiga sa fuafua lelei e faataunuuina.

 

Na faailoa e le ua molia i Leoleo ina ua fesiligia o ia, talu ai na alu atu le ua maliu ma se agaese ia te ia i le po o le faalavelave, o le mafuaaga lea na alu ai ma uu mai le samala, o lona manatu e puipui ai o ia i se faalavelave e ono tulai mai.

 

O le mataupu faasaga ia Matulino, o lo o molia o ia i le solitulafono 46.3502 (a) (1), e le o aofia ai se faasalaga o le oti, ma o lea moliaga na afua mai i le faalavelave lea na maliu ai se alii i Fagaalu i le masina o Oketopa na te’a nei, ina ua ta e le ua molia lona ulu i le samala ma manu’a tigaina ai, mulimuli ane maliu ai lava o ia i le falema’i i Fagaalu.

 

O le aso 11 Tesema lea ua faatulaga e toe tulai ai le ua molia i luma o le faamasinoga mo le toe fofogaina o lana mataupu.