O se mea mautinoa, e le o tutusa ona tautuaina Fitafita Tuai e alaala i Amerika Samoa ma fitafita tuai ua litaea o lo’o alaala i so’o se setete o Amerika. O le fesili Aisea? Pe mafai ona suia lea tulaga, pe leai?

E ui ina matagofie ma tele na’ua alamanuia po’o penefiti o lo’o mafai ona agava’a ai fitafita tuai o so’o se vaega o le Vaega’au a Amerika, i latou fo’i ua litaea ma ua alaala tumau i’inei, ae ua iloga e tele mea e eseese ai latou penefiti ma sui o lo’o alaala tumau i so’o se isi lava setete o Amerika.

O fa’afesili na fa’afofogaina e nei sui, e matua anoanoa’i, e aofia ai ma fesili, ua iloga mai ai, ‘e ese lava le va’ai a le Army i o tatou fitafita tuai?’

“Aisea ua le tutusa ai penefiti lea e maua e VA ua alaala tumau i Hawaii ma matou? Ua leai fo’i se tautua a va’alele a le vaega au, sa mafai ona matou feoa’i fua ai mo talavai i fafo, leai ma se Ofisa o se Loia a le Vaega Au i’inei, ae o lea ua mautu lelei le nofoaga lenei e fa’aautu i ai se Ofisa o le JAG?”

Ua fa’afofogaina lenei fanoga, o le a tu’uina fo’i lea fesili i le lisi o mataupu e ao ina talia lelei, ma fa’ailoa mai se tali maumaututu e tatau ona nofo malie ai finagalo o fitafita tuai o nonofo mau i Amerika Samoa.

O Patsy M. Takemura, MAJ, JA CHIEF, Admin Law sa malaga fa’apitoa mai mo lenei fetufaa’iga, fa’atasi ai ma se tasi o alo o le atunu’u MSG Rosa Fale, o se tasi o lo’o galue i le Ofisa o Litaea ma alamanunia mo i latou ua litaea o avea ma fitafita a le US Defense i Kalefonia.

O ia lea sa manatu e ao lava ina fa’atulaga sa’o nisi o alamanuia sa tatau lava ona maua tutusa e VA Litaea i setete ma le tatou teritori fo’i.

O se tasi o faitioga sa fa’atu mai e Ronald E. Parker, o se fitafita tuai a le Air Force ua litaea ma ua alaala tumau i’inei, “O le faigata, e le mafai ona maua mai vaila’au ma fuala’au e inumia e i matou mo matou ma’i i le faletalavai a le LBJ. Peita’i, a o matou i le Tripler e aunoa lava ma se totogi, aisea la e totogi ai matou fuala’au pe a okaina e le LBJ?”

I lea lava Kamupani ua ofoina mai ai aiaiga inisiua mo tagata militeri fa’apea ma fitafita ua litaea ma o latou aiga e aofia uma ai le Inisiua Ma’i, Inisiua e faia ai talavai o latou Nifo ma Inisua o latou Ola, ia talileleia o latou aiga pe’a tu’ua le mafutaga.

Ona o lea ua alia’i mai o se alo o le atunu’u lea e avea ma sui e va’aia e tagata litaea i Kalefonia pe afai ua litaea, o se mea lelei lea, aua ua sau nei o ia i lea semina e toe taumafai ona fa’afo’ia nisi o atugaluga o lo’o popole ai nai o tatou fitafita tuai.

O le to’atele o tatou fitafita tuai ua litaea e le’i maua e i latou le avanoa lea e o’o atu ma fa’alogologo ma fa’afesili fo’i mafuaga ua le agava’a tutusa ai i latou i nei alamanuia e pei o isi o alaala i setete eseese o Amerika.

“E mautinoa e i ai ni mafuaga tatau ua le mafai ai, ae tatau ona fa’ailoa mai ina ia nofouta fanau ua tautua nei i le militeri i ona vaega ta’itasi, afai e le fia fa’apena se tulaga e o’o i ai penefiti nei pe a mae’a le tautua, e tauau e le manatu i latou e taliu mai e alaala tumau i’inei pe a mae’a le auaunaga o faia nei.” O se tala lea sa fa’ailo e le susuga Arthur Helsham, o se tasi sa umi lana tautua i le US Navy, ae ua litaea ma ua fa’atautaia fo’i sana pisinisi o le Afio Mai Aviation.

Ua toe tatalia nei le isi asiasiga mai a le vaega lava lenei i le fa’ai’uga o lenei tausaga, masalo po’o Novema, ina ia toe feutaga’i ma sui VA Litaea o i Amerika Samoa. Ua naunau i latou uma ina ia auai mai uma i latou o alaala tumau i’inei, aua o nisi o fesili sa fofogaina, ma ua fia malamalama a’ia’i i ai tatou VA o le a auiliilia i lea semina fa’aiu o le 2013.

Ona o ala sa uia o le Televise ma le Leitio, o le a fa’aopoopo nei le Nusipepa ina ia fa’asalalauina atu ai le aso o lea toe semina a le VA.