Ads by Google Ads by Google

Maua Le Va’aaulia a Aoloau Mo Samoa Ia Iuni

Sa fa’asalalau aloa’ia e Senatoa Lualemaga Faoa i le fonotaga a le maota o le Senate i le taeao o le aso Tofi, Ianuari 26 ua ia mauaina le vala’au fa’apitoa mai le komiti o tapenapenaga a le Malo Tuto’atasi o Samoa ia malaga atu lona ala’alafaga e fa’afiafia i aso fiafia o le fa’amanatuina o le 50 tausaga talu le tu ma’oti o pulega a le malo o Samoa.

“Ua ia te a’u le tusi vala’aulia mai le malo o Samoa e malaga atu ai Lua e siva i Apia i le aso o le Fu’a o Samoa.  E fa’ailoa atu ai ma le fa’aaloalao i luma o lo outou mamalu o le’a sauni Lua ma le ala’alafaga mo lenei vala’aulia mamalu,” o le fa’aaliga lea a le Senatoa mai le ala’alafaga o Aoloau i le tauaofia ai o le Maota o Senate i le taeao o le aso Tofi.

I se talanoaga ma le afioga i le senatoa i lona ofisa ma le sui o le Lali, sa fa’aalia ai le fa’agae’etia o Lualemaga i le vala’auliaina o ia ma lana ‘ausiva e sisiva ma alalaga leo tetele i le malae o Tiafau i le tolotolo o Mulinu’u ia Iuni o le tausaga nei.

“E le fa’atamala lo’u tagata ma le ala’alafaga i lenei fa’amoemoe.  O le’a taloina sa matou fonotaga fa’a-le-nu’u i se taimi vave mai ma amata a’o ai loa a matou pese ma siva mo le fa’amoemoe i Apia.”

E le o se taimi muamua lenei ua vala’aulia ai Senatoa Lualemaga ma le ala’alafaga o Aoloau mo Apia.  Na soisoi le Senatoa ma fai mai o le’a silasila Samoa i ni siva ma ni pese malie ma le fa’amomoi loto o le’a ia alo iai ma le ‘aufaipese ma le ‘au siva ia Iuni.

E atoa le vaiaso o le fa’amoemoe o Samoa mo le fa’amanatuina o le 50 tausaga o lona tutoa’atasi e pei ona maua mai ai ni tala mai Apia.  E le’i ma’e’a lelei ona fa’atulaga fuafuaga o lenei fa’amoemoe ae e pei ona tofia ai le komiti a  Samoa latou te fuafuaina taualumaga o le tuto’atasi ia Iuni.

I ni isi tala mai le Senate, na fa’amalamalama e Lualemaga i le sui o le Lali lana pili e teuteu ai le tulafono o lo ’o i ai nei mo le fa’aeaina o se suafa matai na iloiloina i le tulafono.

Fai mai Lualemaga, o le toe teuteuga lea ua pasia nei e le senate i lona faitauga fa’alua i le aso Faraile, Ianuari 27, o le’a le mafai ai e se tagata na manumalo i se suafa matai sa fa’amasinoina ona amata tapena mo le nofo vagana ai ua uma lelei ona uia ala o le tulafono e pei ona ai le ua faia’ina i le fa’amasinoga.

“Fai ma fa’ata’ita’iga,” na fa’aopo’opo mai ai Lualemaga. “Afai na malo Simi i le suafa i se fa’amasinoga na fai, e le mafai la i lona aiga ona amata tapenaga pei o le tapa o le ipu a le o le’a nofo pe fa’ataunu’u loa le saofa’i vagana ua uma lelei ona uia ala o le tulafono. 

“A fa’apea ua loto le ua pala’ai e fai sana apili i le fa’amasinoga mo le toe iloiloina o le fa’ai’uga po ’o le tagi fo’i ia toe faia se fa’amasinoga fou i le suafa, i lalo la o le teuteuga o le tulafono ua fa’aofi atu nei e taofia ai le ua manumalo mai le asuina o lana ipu ma fai lana saofa’i vagana ua ma’e’a lelei apili po ’o se fa’amasinoga fou ua talosagaina e le ua tagi.”

“A uma lelei nei ala o le tulafono ua uia e le ua pala’ai, ma ua fa’amaonia lava Simi ua manumalo i le suafa, ma tu’uina mai le pepa ua sainia e ali’i fa’amasino e saga fa’amausali ai la latou fa’ai’uga mo Simi, ona fa’ato’a tatala ai loa lea o le avanoa ia Simi ma le aiga potopoto e sauni ma tapena lana saofa’i i le suafa.”

Saunoa Lualemaga, o ia o le ta’ita’ komiti o mata’upu tau le tulafono a le Senate, a fa’apea ae le manuia le apili ma le talosaga a le ua faia’ina i le fa’amasinoga, o le ‘ana ia totogia uma le fa’atupeina o aiaiga o le tulafono e ala i lana talosaga apili po ’o le toe faia o se fa’amasinoga fou mo le suafa.

Fai mai Lualemaga i le sui a le Lali, o le agaga o le toe teuteuga o le tulafono o lo ’o iai nei, ina maua ai le fealofani ma le filemu i aiga ma le teritori.

O lenei teuteuga sa pasia fo’i e le Senate i le nofoaiga muamua a Lualemaga i le nofoa a le itumalo ua ova ma le 10 tausaga talu ai.  Peita’i na te’ena e le Maota o Sui le pili teuteu lenei i lena vaitami. 

Lea la ua toe fa’aulu ma e foliga mai o le’a fulisia i ai finagalo o Senatoa o le maota mo lona pasiaina i le faitauga fa’atolu i se aso o le vaiaso fou.  Ua i ai le fa’amoemoe o Lualemaga o le’a taga’i lelei le Maota o Sui i lana pili teuteu ma pasia ai i se taimi oi luma.

O Lualemaga e tele lona tomai i mata’upu fa’a-le-tulafono ona sa avea o ia ma fa’amasino lagolago i taimi ua mavae ae maise ai lana faufautua i mata’upu o Fanua ma Suafa e o’o atu i le fa’amasinoga a’o se’ei o ia i le nofoa fa’amasino ina vaitaimi.