Ads by Google Ads by Google

Taulima e Loia mataupu e fa’atatau nonogatupa Kamupani Va’alele Tausani


Le Peresetene o le Faletupe o Atina’e a Amerika Samoa (DBAS) ia Ruth Matagi-Fa’atili ma le Peresetene o le Kamupani Va’alele a le Tausani, susuga i le ali’i Faifeau ia Rev. Filifa’atali Michael Fuiava, o ia fo’i lea o le Fa’atonusili o le Ofisa o Fa’atoaga a le malo mo le isi 4 tausaga o loo lumana’i nei. [ata AF]
ausage@samoanews.com

O le iloiloga a le Senate i le vaiaso na te’a nei e fesiligia ai tofiga a le Kovana mo totino o le Komiti Fa’afoe a le Faletupe o Atina’e a Amerika Samoa (DBAS), na manino ai i molimau mai ni isi o sui o le Komiti Fa’afoe a le Faletupe, le taulimaina lea e le Loia a le Faletupe o le mataupu e fa’atatau i le nonogatupe e $250,000 a le Kamupani Va’alele a le Tausani, e mafua mai ina ua i ai ni tulaga fa’aletonu ua tula’i mai i le toe totogiina lea o le nonogatupe sa faamatu’uina atu.

 

E pei ona taua e se tasi o sui tuai o le Komiti Fa’afoe ia Muagututi’a Lepei Fa’aola ina ua fesiligia e le afioga i le ali’i senatoa ia Tuiagamoa Tavai e fa’apea, e le gata ua tapunia e le Faletupe le toe tu’uina atu o le vaega o loo totoe o le nonogatupe i le Kamupani Va’alele a le Tausani, ae ua oo atu fo’i i le loia a le Faletupe le iloiloina o lenei mataupu, ona o lea ua tula’i mai ni isi o tulaga fa’aletonu i le toe totogiina lea o le aitalafu.

 

O ni isi o aiaiga e pei ona taua e Lepei o loo galulue i ai le Faletupe ma le Tausani, o le vaavaai lea i ni meatotino e pei o fanua ina ia mafai ai ona fa’afetaui le aofa’i o le nonogatupe pe afai ua le mafai ona toe totogi.

 

Na avea le mataupu e fa’atatau i le nonogatupe a le Tausani ma mataupu na tele i ai fesili a afioga i Senatoa, i lo latou fia malamalama lea i le tulaga tonu ua taoto ai lenei mataupu, ona o loo to’atele le atunu’u o loo fia malamalama i le mafua’aga na ala ai ona le taunu’u le fuafuaga a le Tausani e fa’atau mai va’alele e 2 mai se tasi o kamupani va’alele i Guam e tautuaina le va o Tutuila ma Manu’a i tulaga tau femalagaaiga i le ea.

 

Na taua e le afioga i le ali’i Senatoa ia Paepae Faiai lona fa’anoanoa i le auala na fa’atautaia ai le nonogatupe a le Tausani, ona sa tatau lava ona matua iloilo toto’a e le Faletupe ma le Komiti Fa’afoe tulaga uma o le talosaga atoa ai ma le fesiligia o le kamupani va’alelei mai Guam lea sa fa’amoemoe e fa’atau mai ai va’alele, ina ia mautinoa ma fa’amaonia e moni ma sa’o fa’amatalaga uma sa tu’uina atu.

 

“O le itu a lagona ai le fa’anoanoa, o le kamupani va’alele mai Guam lea sa fa’amoemoe e fai paaga ma le Tausani, o loo i ai sana aitalafu tele lava i le faletupe i Guam ao lea ua talia e outou le nonogatupe e fa’atau mai ai va’alele, ae sa tatau ona fesiligia muamua ma iloilo pe fa’apei i lea kamupani ae pe lelei fo’i lona talaaga i le itu tau tupe”, o le saunoaga lea a Paepae.

 

“O le isi o’u fa’anoanoaga i le mataupu lenei, o lea ua maua mulimuli ane o va’alele e 2 ia na fa’amoemoe le Tausani e fa’atau mai i le kamupani va’alele mai Guam i le nonogatupe mai le tatou Faletupe, e na o le ta’i 4 i le ta’i 6 nofoa ae tasi fo’i le afi o le va’alele, e le taitai taliaina e le Ofisa e Pulea Malaeva’alele a le malo tele (FAA) ituaiga va’alele laiti nei, e le mafai fo’i ona lele nei ituaiga va’alele e ta’i tasi afi i Manu’a pe la’u ai fo’i ni pasese, o itu uma nei sa tatau ona oo i ai a outou sailiiliga ao lei tu’uina atu le nonogatupe, peita’i o lea ua muamua talia le talosaga mo le nonogatupe ae emo ane e leai ni va’alele, ma ua gau ai lo tatou malo”, o le isi lea saunoaga a Paepae na lagolagoina e le afioga i le ali’i senatoa ia Tuiagamoa.

 

Saunoa Tuiagamoa e fa’apea, ae aumai le tupe e $250,000 lea ua nono atu i le Tausani e fai ai ni isi nonogatupe i le atunu’u, atonu e to’atele ni isi aiga o le atunu’u e fa’amanuiaina ai i latou i ni nonogatupe e atina’e ai fale ma fa’atutu ai pisinisi fou.

 

Na taua e le taitai fono o le DBAS, le afioga i le ali’i senatoa ia Nuanuaolefeagaiga S. Nua e fa’apea, talu ai ua i ai fa’aletonu i le toe totogiina atu o le nonogatupe, o le mafua’aga lea o loo galulue malosi ai pea loia mo le tau sailiina o se auala e totogi ai le aitalafu, ae i ai lona talitonuga e ono tofu atu i le fa’amasinoga le mataupu.

 

Saunoa Tuiagamoa e fa’apea, e le tatau ona fa’aaogaina auala fa’a Samoa e fa’amagalo ai le nonogatupe, ae tatau ona fai le mea amiotonu ina ia mafai ona toe totogi le aitalafu, afai fo’i e ono tu’uina atu i le fa’amasinoga le mataupu, ia fa’apena lava ona faia, ina ia mautinoa e toe totogi uma atu e le Tausani tupe a le malo o loo latou nofo aitalafu ai.

 

O le fa’aiuga o le iloiloga a le Senate, na pasia ai loa suafa e to’a 8 o totino o le Komiti Fa’afoe i le palota e ta’i 18-0. O suafa ua pasia e aofia ai Nuanuaolefeaiga, Vaiausia Yandall, Eseta Sataua, Rev. Fred Mamea, Gi Malala, Fiapa’ipa’i Fruean ma Muagututi’a. E lei palotaina le suafa o Talalemotu Mauga ona e le i auai o ia i le iloiloga.