Ads by Google Ads by Google

Tala otooto o Fa’amasinoga


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

OKESENE ALO

 

Ua taoto atu nei i se fa’aiuga a le Faamasinoga Maualuga le talosaga a le loia a Okesene Alo, mo se fa’aiuga a le fa’amasinoga e tu’u eseese ai le fa’amasinoina o moliaga eseese o lo o tu’uaia ai e le malo le ali’i Leoleo o Alo.

 

O Alo, lea sa galue o se Leoleo a le malo i le Falepuipui o Tamaiti i Tafuna (JDC), o lo o tu’uaia e le malo i moliaga eseese e 21 e aofia ai moliaga o le faia o uiga mataga i tamaitai laiti sa taofia i le toese, fesoasoani e fa’asosola i tua tamaiti sa taofia, gaoi, umia o fualaau faapea ai ma le tufatufaina atu o fualaau fa’asaina i tamaiti.

 

O le masina o Aperila o le tausaga nei na faila ai e le malo moliaga fa’asaga ia Alo, ma ni isi se to’a 4 e aofia ai isi Leoleo e to’atolu, ma se ali’i sa taofi i le falepuipui a Tamaiti i le taimi na tula’i mai ai faiga fa’asolitulafono e pei ona tu’uia ai i latou e le malo i le tausaga na te’a nei.

 

Na taua e le loia a Alo e fa’apea, e tusa ai o le pepa o le tagi ua faila e le malo fa’asaga i le ali’i ua molia, o lo o atagia mai ai, e 4 ituaiga mataupu eseese o lo o tu’uaia ai o ia. O le moliaga muamua e oo i le moliaga lona 12, o le vaega muamua lea o le tagi a le malo. Ona sosoo ai lea ma le vaega lona lua e pei ona taua i le moliaga lona 13.

 

O le vaega lona tolu o lo o aofia ai le moliaga lona 14 e oo atu i le lona 19, ma le vaega lona fa o lo o aofia ai le moliaga 20 ma le 21.

 

Na taua e le itu a Alo e fa’apea, e le tatau ona tu’u fa’atasia e le malo moliaga uma nei i le tagi e tasi, ona e le tasi le taimi na tutupu uma ai tu’uaiga ua faia fa’asaga ia Alo, ae eseese uma lava.

 

I lona talitonuga, afai o le manatu lea o le malo e tu’u fa’atasi mataupu e 4 i le tagi e tasi, lona uiga e tatau fo’i la ona 4 folasaga na te faia i luma o le vaega iloilo iuga, ina ia fa’atatau i mataupu eseese uma nei e 4, ma o se tulaga e le tatau ona tupu.

 

Ae na taua e le loia a le malo ia Christy Dunn e fa’apea, o moliaga uma o lo o tu’uaia ai Alo, na tutupu i le nofoaga e tasi i le taimi e tasi, lea na a o avea o ia ma Leoleo i le falepuipui o tamaiti

 

O afioga i ali’i fa’amasino ia Fa’amausili Pomele ma Muasau T. Tofili o lo o lagolagosua i le afioga i le Fa’amasino Sili i le iloiloina o se fa’aiuga o lenei mataupu.

 

LEUPENA ITELE

 

O le ali’i lea na ta’usala e le fa’amasinoga i le moliaga mamafa o le gaoi, e mafua mai i le fa’alavelave lea na ia gaoiina ai se vaega tupe mai lana sponsor, ua fa’asalaina nei o ia e le fa’amasinoga maualuga i se fa’asalaga fa’anofovaavaaia e 5 tausaga.

 

O ni isi o tuutuuga o le nofovaavaaia a Leupena Itele e aofia ai lona tuliina o masina e 8 ma le afa i le falepuipui, tusa o le umi lea na taofia ai o ia e fa’atalitali ai se fa’aiuga o lana mataupu, atoa ai ma lona tuua o le atunu’u ae toe fo’i atu i lona aiga i Samoa, ua fa’asa ona ia toe ulufale mai i le teritori mo le umi e 5 tausaga o lana nofovaavaaia.

 

Na fa’atoese Itele i le fa’amasinoga e tusa ai o lana solitulafono sa faia, ma ia talosagaina ai se avanoa e toe fo’i atu ai i Samoa e fa’aauau lana tautua i lona aiga ma toe saili ai se isi lumana’i lelei mo ia.

 

Na tutu fa’atasi loia mai itu e lua e finau i le fa’amasinoga e talia le fautua o lo o taua i le ripoti a le Ofisa Fa’anofovaavaaia, ina ia fa’asala le ua molia i se fa’asalaga fa’anofovaavaaia, e aofia ai ma le faaaoga o le umi lea na taofia ai o ia i le toese e fai ma ana fa’asalaga i lenei mataupu.

 

A o le i tu’uina atu le fa’aiuga a le fa’amasinoga, na fesili le afioga i le ali’i fa’amasino ia Michael Kruse i le loia a le malo, poo le igoa o Sale Young o loo taua i le ripoti a le Ofisa Fa’anofovaavaaia, o le sponsor lea a Itele, na tali le loia a le malo ia Woodrow Pengelly o lea lava.

 

“O le Sale Young fo’i lea lea o lo o taua i le mataupu a Pelenato Maiava, le ali’i fau pasi mai Samoa lea na sau i le pemita e 30 aso, ma faigaluega ai iinei i le fausiaina o pasi a Young, e ui e le i fa’atagaina o ia e le Ofisa o Femalagaaiga ona galue i le teritori,” o le isi lea fesili a Kruse ia Pengelly, lea fo’i na tali ai le ali’i loia, “o lea lava.”

 

Saunoa Kruse, e pei lava ua tau vavala mai i le silasila a le fa’amasinoga tulaga o mataupu ia na tutupu i taimi ua te’a, o lo o a’afia mai ai ma le igoa lea.

 

Na talia e le fa’amasinoga fautuaga a loia atoa ai ma le talosaga a le ua molia, ma poloaina ai loa le fa’asala o Itele i le fa’asalaga faanofovaavaaia e 5 tausaga, i lalo o tuutuuga e ao ona ia usita’i i ai.

 

O ni isi o ia tuutuuga e aofia ai lona tuli o le umi e 8 ma le afa masina i le falepuipui, o le umi fo’i lea na taofia ai o ia e fa’atali ai le faaiuga o lana mataupu, ma ia ona tuua le atunu’u ae toe fo’i atu i Samoa ma aumau ai, mo le umi e 5 tausaga o lana fa’asalaga fa’anofovaavaaia.

 

O le mae’a ai ona tu’uina atu o le fa’aiuga a le fa’amasinoga, na poloaina ai loa e Kruse le loia a le falepuipui, ina ia ave Itele i le toese e fa’atumu pepa ma tatala loa o ia i tua.

 

Na tuuina atu fo’i e Kruse i le loia a le malo lana poloaiga, ina ia mae’a ane aso e 10 ua tuua e le ua molia Amerika Samoa.

 

Atoa ai ma le tatau lea i le malo ona aumai le tupe o le pone lea na totogi e le sponsor a Itele i le Ofisa o Femalagaaiga, e totogi ai lona pasese e toe fo’i atu ai i Samoa, aua o le mafua’aga tonu lena na totogi ai le tupe o le pone, ia fa’aaoga i le taimi e tula’i mai ai manaoga faanatinati fa’apenei.

 

O afioga i ali’i fa’amasino ia Fa’amausili Pomele ma Muasau T. Tofili na lagolagosua i le Fa’amasino Sili i le iloiloina o le fa’asalaga a Itele.