Ads by Google Ads by Google

KRUSE: E le aia Fa’amasinoga tulafono tau Femalagaaiga


[ata: archive]
ausage@samoanews.com

O le ali’i lea na ta’usala e le fa’amasinoga maualuga i le 2010 i le moliaga o lona umia faasolitulafono o vaega o le pauta faasaina o le aisa, ae na fa’amalumalu le fa’ataunuuina o le poloaiga na te tuua ai le Amerika Samoa, ua poloaina e le fa’amasinoga le tatau loa ona aloaia lana tuutuuga sa taofia le fa’ataunu’uina talu mai le 2010, na te tuua ai le teritori ae aumau i fafo atu o Amerika Samoa mo le umi e 15 tausaga o lana nofovaavaaia.

 

Na mafua lea fa’aiuga mai le fa’amasinoga maualuga, ona sa taua e le afioga i le ali’i fa’amasino sili ia Michael Kruse le leai o se malosi o le Fa’amasinoga i luga o tulafono tau Femalagaaiga, ona o lea ua manino i fa’amaumauga le le toe mana’o o le Komiti Fa’afoe o le Ofisa o Femalagaaiga e talia le talosaga a le ali’i o Uilitoni Foketi e toe fa’afou ai ana pepa nofomau i Amerika Samoa.

 

O se tasi o tuutuuga o lana nofovaavaaia, o le saili lea o sana galuega e galue tumau ai ma maua ai sona totogi.

 

Na taua e le Pulesili o le Ofisa Fa’anofovaavaaia i lana molimau fa’atauto i luma o le fa’amasinoga e fa’apea, o se tasi o tuutuuga o le nofovaavaaia a Foketi sa tu’uina atu e le fa’amasinoga i le aso 9 Aokuso 2010, o lona tuliina lea o masina e 60 i le toese i Tafuna, peita’i, e na o le 34 masina na mafai ona ia tuliina, ae taliaina loa e le fa’amasinoga se talosaga na fa’aulu e le ua molia mo se avanoa e tatala ai o ia i tua e saili sana galuega e tausi ai lona aiga.

 

O le masina o Me 2014 na talia ai e le fa’amasinoga le talosaga a Foketi ina ia tatala o ia i tua, i lalo o le tuutuuga ia saili sana galuega ma ia galue tumau ai. Sa galue le ua molia i se tasi o kamupani fai falaoa, peita’i  na fa’afuase’i ona toe taofia o ia i le toese i Tafuna i lalo o se tusi saisai mai le Ofisa o Femalagaaiga, ina ua faamaonia le mae’a lea o le aoga o lona pepa nofomau.

 

E fa’alua ona talosaga Foketi i luma o le Komiti Fa’afoe a le Ofisa o Femalagaaiga mo se avanoa e fa’afou ai lana iugafono ma nofomau ai i Amerika Samoa, peita’i sa teena uma e le Komiti Fa’afoe ia talosaga e lua, e pei ona taua e le Pulesili o le Ofisa Fa’anofovaavaaia i lana molimau i luma o le fa’amasinoga.

 

Talu ai ua le mafai ona toe galue Foketi i lana galuega sa ulua’i galue ai, na faila ai loa e le Ofisa Faanofovaavaaia sana talosaga i le fa’amasinoga mo se poloaiga e fa’aleaoga ai le nofovaavaaia a lenei ali’i, ona o lea ua le toe galue o ia, e mafua mai i tulaga fa’aletonu o ona pepa nofomau.

 

Na finau le loia a Foketi ia Karen Shelly i le fa’amasinoga mo sana poloaiga e taofia ai le fa’aauauina o le iloiloga o le nofovaavaaia a lenei ali’i, ae tu’u atu sina 2 vaiaso se’i galue ai lenei ali’i e fa’afou lona pepa nofomau, peita’i na teena e le fa’amasinoga.

 

Saunoa Kruse e fa’apea, e leai se malosi o lo o i le fa’amasinoga maualuga na te taofia ai se tagata mai fafo i totonu o le atunu’u ae ua tulaga faaletonu ona pepa nofomau, se’i vagana i le Ofisa o Femalagaaiga e mafai ona ia fa’atinoina lea tulaga.

 

Na fesili Kruse ia Shelly po o le a tonu le talosaga o lo o ia naunau e fia tu’uina atu i luma o le fa’amasinoga, ae na tali le tama’ita’i loia e fa’apea, o le talosaga mo se poloaiga e fa’aauau ai pea ona nofo le ua molia i Amerika Samoa, ae se’i fa’agasolo gaioiga mo le toe fa’afouina o lona pepa nofomau.

 

E tele isi mau fesili a le fa’amasinoga sa fesiligia ai loia e uiga i lenei mataupu, aemaise ai lava le mataupu i le fanau a le ua molia, ae na fa’ailoa i ai e lana loia ia Shelly e faapea, o lo o i ai pea i Amerika Samoa le fanau e to’alua a le ua molia, se’i vagana ai lona to’alua ua aumau nei i Alaska. O Foketi o se tagatanu’u mai Tonga.

 

Na fa’ailoa e Kruse e fa’apea, o le a le mafai e le fa’amasinoga ona fa’aleaoga tuutuuga o le nofovaavaaia a Foketi, ae o le a toe faia i ai suiga mo le fa’amalosia atili.

 

O le suiga la ua faia, o le poloaiga na te tuua ai Amerika Samoa ae toe fo’i atu i lona atunu’u lea na taofia lona fa’ataunu’uina, ua manatu le fa’amasinoga e fa’amalosia i le taimi nei.

 

Na fa’amanio atili e Kruse i loia a itu e lua e fa’apea, e le gata e puipui le fa’amasinoga i le tu’uina atu o sana fa’aiuga i mataupu faapenei e aafia ai tulafono tau Femalagaaiga, ae manino fo’i le tulaga lea, e leai se malosi o le fa’amasinoga na te aiaina ai tulafono ma ta’iala o lo o fa’afoe ai mataupu tau fa’amasinoga a Amerika Samoa.

 

Ina ua fesiligia e le fa’amasinoga le loia a le malo ia Jerard Murphy i se fautuaga a le malo e uiga i lenei mataupu, na taua e le ali’i loia le taoto atu o le mataupu e fai i ai se finagalo a le fa’amasinoga, ae na soisoi Kruse ma toe fesili ia Murphy, poo le uiga o lana tala e tu’u ai pea i le toese le ali’i ua mae’a le aoga o ona pepa nofomau e tigaina le malo e tausi ma fafaga, peita’i e le i toe tali le loia a le malo.

 

Ua toe taofia nei Foketi i le toese i Tafuna e fa’atali ai le aso lea ua fa’atulaga e toe fo’i atu ai i lona atunu’u.