Ads by Google Ads by Google

Galulue Komiti Fa’afoe Femalagaaiga saili se fofo o le ‘overstayer’

ausage@samoanews.com

Mai le tele o gaioiga o lo o galulue i ai le Komiti Fa’afoe a le Ofisa o Femalagaaiga na tofia e le kovana ma pasia e le Fono Faitulafono, ina ia fesoasoani ai i le fa’amautuina atili o auala e fa’amalosia ai tulafono tau Femalagaaiga, ua latou manatu ai e fesoasoani i auala e saili ai le fofo o le fa’afitauli o tagata mai fafo e ulufale mai ma nofo fa’asolitulafono ai lava i le teritori, po o “overstayer”.

 

I se fa’atalatalanoaga ma le Ta’ita’ifono o le Komiti Fa’afoe a le Ofisa o Femalagaaiga i le vaiaso na te’a nei, na taua ai e le afioga Fanene Edda Wyberski le taumafai malosi o le Komiti Fa’afoe e saili lemu ni auala e fesoasoani ai i le fa’amalosia o lea vaega o le tulafono, e ala i le mafai lea ona tu’u atu le malosi i le Komiti latou te sainia ai ma fa’amaonia pemita e ulufale mai ai tagata mai fafo i le atunu’u.

 

Ina ia mafai ona mata’ituina tagata mai fafo e ulufale mai i le atunu’u, ina ia mautinoa latou te toe tuua le teritori i le taimi e mae’a ai a latou pemita, na taua ai e Fanene le tatau lea ona lelei le fa’amalosiga o le tulafono.

 

“O lo o i ai le tulafono e fa’asala ai le sponsor pe afai e maua ane ua ova aso e nofo ai i le atunu’u le tagata mai fafo sa ia aumaia, ma ua oo i le taimi ua tatau ai ona matua fa’amalosia lea vaega o le tulafono, ina ia fa’ailoa atu ai i tagata o le atunu’u e le o se mea ula lea e taumafai atu i ai le Ofisa ma le Komiti Fa’afoe o Femalaaiga”, o se vaega lea o le saunoaga a Fanene i se fa’atalatalanoaga ma le Samoa News i le vaiaso na te’a nei.

 

O le mataupu i tagata mai fafo e ulufale mai ma nonofo fa’asolitulafono ai lava i le atunu’u, ua avea lea ma fa’afitauli i le finagalo o le Fa’amasinoga, e mafua lea tulaga ona o le to’atele o tagata mai fafo o lo o a’afia ma fa’amaonia i le soliina o tulafono a le malo e aofia ai le faia o uiga mataga i fanau tama’ita’i, o tagata ua ova aso talu ona nonofo fa’asolitulafono i le atunu’u.

 

I totonu o le 2 vaiaso talu ai, e fa ni mataupu tau solitulafono sa iloiloina e le fa’amasinoga maualuga, e a’afia ai ni ali’i mai Samoa na maua ua ova aso na nonofo ai i le atunu’u. O i latou nei e aofia ai ali’i e to’atolu na ulufale mai i pemita e ta’i 30 aso, ma le ali’i e to’atasi na ulufale mai i le pemita e 7 aso ma le fa’amoemoe e saili ai sana galuega, ae i le tuana’i ai o masina e 3 talu ona nofo fa’asolitulafono i le atunu’u, sa ia ulufale fa’amalosi ai i totonu o le fale a se aiga i le po ma le fa’amoemoe e fa’atino ai se solitulafono.

 

A o i ai o ia i totonu o le fale o le aiga na a’afia, sa aga’i sa’o atu o ia i totonu o le potu moe o lo o moe ai se tama’ita’i ma tagofia vaega o lona tino.

 

Saunoa le afioga i le ali’i fa’amasino sili ia Michael Kruse i le taimi na tu’uina mai ai le fa’aiuga a le fa’amasinoga fa’asaga ia i latou e to’afa ua ta’usala, ana fa’apea e lelei ona fa’amalosi e le Ofisa o Femalagaaiga a latou tulafono, semanu e le solia e tagata mai fafo vaega o le tulafono, e le a’afia fo’i aiga na a’afia i soligatulafono a i latou ua molia.

 

O se tasi o mataupu sa fiamalamalama i ai le fa’amasinoga i le taimi na fesiligia ai nei mataupu, poo ai le vaega o le malo o lo o i ai le malosi e fa’amalosia ai tulafono o tagata mai fafo e ulufale mai i pemita, poo se matafaioi fo’i e pau atu i le sponsor.

 

Saunoa Fanene e fa’apea, o le Ofisa lava o Femalagaaiga o lo o i ai le fa’amalosia o le tulafono, ae i ai fo’i le tiute tauave a le sponsor i soo se taimi e a’afia ai le tagata mai fafo na ia aumaia i le tulafono.

 

“O lo o manino le tulafono, soo se taimi lava e aumai ai e le sponsor le tagata mai fafo i le atunu’u, o lona tiute i lalo o le tulafono o le gafa lea ma le fa’atupeina o mea uma lava e mana’omia e le tagata mai fafo e pei o le pili a le falema’i, aitalafu i le malo, totogi mo soo se gaioiga i le Ofisa o Femalagaaiga, e aofia ai ma sala e tu’uina atu e le fa’amasinoga”, o le saunoaga lea a Fanene.

 

Na fa’amanino e le Loia Sili a le malo ia Talauega Eleasalo Ale i se fa’atalatalanoaga ma le Samoa News i le 2 vaiaso talu ai, le fa’aauau pea lea ona fa’amalosia e le malo o le tulafono, e fa’asala ai le sponsor pe afai e maua ane ua ova aso e nonofo ai i le atunu’u tagata mai fafo sa ia aumaia.

 

Saunoa le Loia Sili e fa’apea, e le gata o lo o i ai le tulafono e fa’asala ai le sponsor, ae o lo o i ai fo’i le tulafono e fa’asala ai le tagata mai fafo e maua ane ua ova aso na aumau ai i le atunu’u.

 

“Afai o se sponsor ua maua ane ua i ai tagata mai fafo sa ia aumaia ua ova aso talu ona nonofo i le atunu’u, ona iloilo lea e le matou ofisa o le matuia o le gaioiga sa faia, ma afai ae fa’amaonia, ona i ai lea o le taimi e fa’asala ai le sponsor, e ala i le le mafai lea ona ia toe aumaia se tagata mai fafo, e fa’apena fo’i i le tagata mai fafo, afai e maua ua ova aso iinei, ona fa’asala lea e le malo e ala i le taofia lea ona toe ulufale mai i le atunu’u mo ni nai tausaga, ae fuafua lava le umi o ia fa’asalaga i le matuia o le gaioiga na mafua ai ona soli le tulafono”, o le saunoaga lea a Talauega.