Ads by Google Ads by Google

Fesiligia Sunia taofia o tagata toese e aunoa ma ni moliaga e faila


[ata: archive]
ausage@samoanews.com

O le toe tatala ai i tua e le Fa’amasino o le Fa’amasinoga Fa’aitumalo, afioga Fiti Sunia o ni tagata se to’alua i le taeao ananafi sa taofia fa’apagota e Leoleo i le toese i Tafuna i le fa’aiuga o le vaiaso, e aunoa ma ni ripoti e fa’ailoa atu ai moliaga o lo o faia fa’asaga ia te i laua, na fautuaina ai loa e le fa’amasino le itu a le malo ina ia silasila toto’a i le tula’i soo mai o lenei mataupu.

 

Mai le to’a 8 na taofia fa’apagota e Leoleo i le toese i Tafuna i le fa’aiuga o le vaiaso, ma tutula’i ai i luma o le Fa’amasinoga Fa’aitumalo i le taeao ananafi, o le to’a 6 sa fa’agasolo a latou mataupu ina ua mae’a ona faila e le malo moliaga fa’asaga ia te i latou, sei vagana ai le to’alua o i laua na toe tatala i tua ina ua le mafai e le malo ona faila ni tu’uaiga fa’asaga ia te i laua.

 

O i laua e to’alua na toe tatala i tua e aofia ai le Tama matua ia Siaumau Siaumau Sr, ma le ali’i o Bernard Iakopo, o se tasi e le fou i le silasila a le fa’amasinoga.

 

A o aga’i atu Iakopo i luma o le ali’i fa’amasino mo lana iloiloga, na fesili le afioga a Sunia i le loia a le malo pe ua taunu’u atu le Leoleo sa ia pu’e fa’apagota ia Iakopo ma taofia i le toese, ae ina ua fa’ailoa e le loia a le malo e le auai atu le Leoleo na ia taofia fa’apagota Iakopo i le toese, na alaga leotele ai le afioga i le ali’i fa’amasino ia Sunia ma saunoa sa’o atu ia Iakopo e fa’apea, “Ua lelei, ua tatala oe mai le falepuipui”.

 

Ina ua iloa e Iakopo o lea ua toe tatala o ia, sa faliu o ia i tua ma savali aga’i atu i le itu o lo o i ai le Masela a le Fa’amasinoga, mo le tatalaina ese o loka o lo o loka ai ona lima, ma ona foliga fiafia o le a toe alu i le fale.

 

E le fou le susuga a Iakopo i le silasila a le fa’amasinoga, aemaise lava le tulaga o le a’afia o ia i le gasegase o le mafaufau, lea e mafua ai ona taofia soo o ia e Leoleo ma molia e le malo.

 

O le mataupu a le susuga ia Siaumau Sr na lona 6 i le fa’asologa o mataupu sa iloiloina e le fa’amasinoga.

 

E amata taualuaga a le fa’amasinoga e lei taulimaina e le afioga i le Fa’amasino se pepa o tagi e fa’ailoa atu ai e le malo tu’uaiga fa’asaga ia Siaumau Sr.

 

Na fesili Sunia i le loia a le malo pe aisea ua oo atu ai Siaumau Sr i luma o le fa’amasinoga, e ui e le o i ai se pepa o tagi ua faila fa’asaga ia te ia, ae na tali le loia a le malo, “o lo o fa’agasolo i le taimi nei su’esu’ega a le malo fa’asaga i le mataupu lea na mafua ai ona aumai o ia i luma o le fa’amasinoga”.

 

Na faliu Sunia ma fesili i le Leoleo o le Falepuipui po o anafea na taofia ai le susuga ia Siaumau Sr, ae na tali le Leoleo, “pei uma lava o le aso Sa na te’a nei”, ona toe faliu lea o le afioga a Sunia ma saunoa atu ia Siaumau Sr e fa’apea, “e tusa ai ma galuega fa’atino a le fa’amasinoga e uiga i lau mataupu, o lea ua fa’ailoa mai e le itu a le malo le fa’aauau o a latou su’esu’ega fa’asaga i le mataupu na mafua ai ona taofia oe i le fa’aiuga o le vaiaso, ae mo le taimi nei (aso ananafi), e le o i ai ni fa’amaumauga poo ni faila i luma o le fa’amasinoga e fa’ailoa mai ai ni moliaga poo se tagi ua faia fa’asaga ia te ia”.

 

Saunoa atili Sunia i le loia a le malo e fa’apea, o loo malamalama le fa’amasinoga i auala e fa’atino ai galuega a le vaega fa’amalosi tulafono, e pei o le tulafono e taofia ai se tasi i lalo o le vaaiga a le malo mo le 48 itula, ae sei fa’agasolo le failaina o moliaga fa’asaga ia te ia, ae talu ai o lea ua oo atu le Tama matua i le fa’amasinoga e aunoa ma se tagi ua faila fa’asaga ia te ia, o le itu lena o loo fiamalamalama i ai le fa’amasinoga.

 

Na fa’ailoa e Sunia i le loia a le malo le tula’i soo mai o mataupu fa’apenei, o le taofia lea e le malo o ni isi o le atunu’u lautele i le falepuipui ma avatu i le fa’amasinoga, ae leai ni moliaga ua faila fa’asaga ia te i latou, ma o se tulaga fo’i lea e tatau ona toe vaavaai toto’a i ai le vaega fa’amalosi tulafono fa’apea ai ma le Ofisa o Leoleo.

 

O le mae’a ai o le saunoaga a Sunia, na ia poloaina ai loa le tatalaina i tua o le susuga a Siaumau Sr.