Ads by Google Ads by Google

Fesiligia Fonoti le fa’aaoga tatau tupe o loo alu i malaga ma ta’avale malo


Le afioga i le Tama’ita’i Senatoa ia Fonoti Tafa’ifa Aufata [ata AF]
ausage@samoanews.com

E le i taofiofia le naunau o le afioga i le Tama’ita’i Senatoa ia Fonoti Tafa’ifa Aufata e fesiligia molimau a le malo, i auala o lo o fa’aalu i ai tupe o lo o totogi ai pasese o tagata o lo o malaga i fonotaga i fafo, atoa ai ma le fa’aaoga tatau o ta’avale a le malo i galuega a le malo, ae le fa’ati’eti’e ai tagata o aiga ma o ai i le lotu.

 

I le aso lona tolu o le Iloiloga a le Komiti So’ofa’atasi o le Paketi a le Fono Faitulafono i le aso Faraile na te’a nei, mo le tupe fa’asoasoa a le malo mo le tausaga tupe fou 2018, na fesiligia ai e Fonoti auala o lo o fa’aalu tatau i ai tupe a le malo, ina ua iloiloina e le Komiti le Paketi a le Ofisa o le Su’etusi Fa’ateritori, aemaise lava i le $8,500 o lo o taua mai i totonu o le paketi a le Ofisa mo aoaoga i fafo, lea o lo o fa’amoemoe e totogi ai pasese ma tupe fa’aopoopo (perdiem) mo tagata malaga.

 

E pei ona taua i totonu o le paketi a le Ofisa o le Su’etusi Fa’ateritori, e $5,000 o lo o fa’aagaga mo pasese, ae $3,500 mo ‘perdiem’. E le o taua mai i totonu o le paketi po o fea le nofoaga e faia ai le aoaoga lea o lo o fa’amoemoe e fa’aalu ai le tupe lea.

 

Na toe fesiligia fo’i e le afioga i le Senatoa auala o lo o fa’aaoga i ai ta’avale e 3 a le Ofisa, ae na o le to’a 4 tagata faigaluega o lo o i ai i le taimi nei.

 

Na umi se taimi o fetalia’i Fonoti ma molimau i le tau fa’amaninoina o lenei mataupu. Ae i le fa’aiuga o ia fetaliaiga, na saunoa ai Fonoti e fa’apea, e mafua ona tele ana fesili i mataupu fa’apea, ona ua tele ofisa a le malo ua fiafia e fa’aalu tupe mo malaga i fafo, ona o le faanaunau ia maua mai ‘perdiem’, e aunoa ma se taua e ala ai ona o i nei malaga.

 

“O le to’atele o tagata o loo malaga i aoaoga o lo o faia i fafo, e mafua ona naunau e fia o i malaga nei, e le gata e maua ai le ti’eti’e fua i le va’alele, toe maua ai ma le ‘perdiem’, ae aunoa ma se taua o nei aoaoga mo le malo, ae o lo o ma’imau ai tupe a le atunu’u,” o le saunoaga lea a Fonoti ma lona si’ufofoga ua si’isi’i i luga.

 

Na fa’amalulu le sui o le Ofisa o le Su’etusi Fa’ateritori ma ia fa’ailoa ia Fonoti, e le o tupu se tulaga fa’apena i le latou Ofisa.

 

I tulaga o ta’avale a le Ofisa, na fesili ai Fonoti poo ai o lo o feoa’i i ta’avale a le Ofisa, ae na tali molimau, e feoa’i ai lava tagata faigaluega a le Ofisa i taimi e fa’atino ai galuega.

 

Na toe fesili Fonoti pe latou te fa’aaogaina ta’avale a le Ofisa e fai ai feaui a latou aiga, ae na tali le molimau, “e leai, e le fa’atagaina e le Kovana le fa’aaoga o ta’avale a le malo i se isi lava galuega e ese mai i galuega a le malo.

 

“E mafua ona ou fesili, ona o le mea lea ua ou maitauina i le taimi nei, ua le iloga se tagata e fealua’i i ta’avale a le malo, o isi taimi ua fa’aaoga e tagata faigaluega e momoli ai a latou fanau ma aiga e fai tagamea, o taimi ua o ai i fale’aiga ma le lotu, ae le o mea ia na mafua ai ona fa’atau mai ta’avale a le malo,” o le isi lea saunoaga a Fonoti.

 

Na vave ona fa’auilavea le afioga i le Peresetene o le Senate, le afioga i le Tama’ita’i o le Ao ia Gaoteote Palaie Tofau ma ia saunoa e fa’apea, “E le aoga le tele o ta’avale ae taua le ola ma fealua’i o le ta’avale, aua e leai se aoga e tu ai le ta’avale i luma o le ofisa ae le ola.”

 

Na fesiligia e le afioga i le ali’i faipule ia Veevalu Meauta Mageo molimau i le mafua’aga ua le nofoia ai le nofoa o le Su’etusi Fa’ateritori a le malo, lea ua tusa ma le 5 tausaga e le o nofoia lava.

 

Na taua e molimau e fa’apea, o le tofiaina o le Su’etusi Fa’ateritori, o le malosi lena o lo o umia e le Kovana i lalo o le tulafono.

 

O se tasi o itu e pei ona fesiligia e sui o le Komiti Soofa’atasi, ua 5 tausaga e le o i ai se Su’etusi Fa’ateritori, ae o lo o fa’aauau pea ona aumai i le paketi le tupe ua fa’atulaga e totogi ai le tagata na te nofoia le nofia.

 

Na saunoa le afioga i le ali’i Senatoa ia Paepae Iosefa Faiai e fa’apea, talu mai tausaga e tele e le o nofoia le nofoa o le Su’etusi Fa’ateritori, o lo o maitauina pea le galulue o le aufaigaluega o lo o i ai e fa’atino uma tiute ma galuega e tatau ona faia. I lona lava la talitonuga, ua tatau ona i ai se tagata Samoa e mafai ona ia fa’atinoina le galuegae o lo o faia e le Su’etusi Fa’ateritori.

 

Sa ia fautuaina fo’i le tatau lea ona una’i tama fanau a le atunu’u e aoaoga ina ia latou maua le fa’ailoga, e agava’a ai ona avea i latou ma Su’etusi Fa’ateritori.