Ads by Google Ads by Google

Fa’amaonia e le Fono Faitulafono fa’atonusili fou e to’alua


[ata: SN]
fili@samoanews.com

O le vaiaso ua te’a sa fa’amonia ai e le Fono Faitulafono - i le Maota Maualuga ma le Maota o Sui - fa’atonusili fou e toalua mo le faigamalo a Lolo ma Lemanu.

 

MUAVAEFA’ATASI

 

O le aso Tofi sa pasia ai e maota e lua le tofiga a le kovana mo le tofa ia Muavaefa’atasi John Edward Suisala e avea ma fa’atonusili o le Matagaluega o Auaunaga mo Tagata ma le Soifua Manuia Lautele (DHSS).

 

I le Maota Maualuga na pasia ai Muavaefa’atasi i le palota fulisia e 14 le ioe ae leai se fa’atuiese. I le Maota o Sui, o le palota fulisia e 17-0.

 

Ae le’i faia le palota a maota e lua, sa faia iloiloga masani e fesiligia ai agava’a o le ua tofia, e avea ma fa’atonusili.

 

Taua e le tofa ia Muavaefa’atasi i lana molimau i luma o afioga i senatoa, lana saunoaga i luma o le Maota o Sui, i se taimi o lea lava taeao e faapea, o le galuega a le fa’atonusili, e le faigofie, ae fa’amoemoe i le Atua e fesoasoani mai ai i galuega. E le gata i lea, sa ia taua foi le tatau lea ona galulue fa’atasi ma le au faigaluega ina ia fa’atunu’uina fuafuaga e fesoasoani ai i le atunu’u.

 

O nisi o afioga i senetoa sa saunoa i le taimi o le iloiloga sa latou taua ai e le fesiligia agava’a o Muavaefa’atasi, ona ua leva foi tausaga o galue i lea matagaluega a le malo, i le silia ma le 10 tausaga. Ma sa fa’afetaia e afioga i senetoa le tautua matavela a Muavaefa’atasi i le malo, e aofia ai le vaitaimi na galue ai i le Ofisa i le laumua i Uosinitone mo le tofa ia Faleomavaega Eni, a’o avea ma faipule o Amerika Samoa i le Konekeresi a le malo tele.

 

Saunoa le afioga i le senetoa ia Fai’ivae Iuli Godinet e faapea, o Muavaefa’atasi o ia lea sa galue malosi lava i le Ofisa o Faleomavaega i le tau aumaia o le polokalama lea o le ASNAP i Amerika Samoa, ma o se polokalama ua manuia ai le lautele o le atunuu.

 

“Tele a tatou tala i le polokalama ae o le upu moni lava o le susuga ia Suisala, o ia lea na tu malosi i le aumaia o le polokalama lea i totonu o le atunuu,” o se vaega lea o le saunoa a Fai’ivae.

 

Sa fesigilia e nisi o afioga i senetoa le molimau i lona suafa matai, o Muavaefa’atasi, ma sa ia tali e faapea, o le suafa mai le aiga Sa Pulu i Pago Pago.

 

Ma o lea saunoaga a Muavaefa’atasi sa toe fa’amonia e le afioga i le senetoa ia Tuaolo Manaia Fruean, mai Pago Pago.

 

“O le isi lenei matai tautua lelei i si o matou nuu o le tofa ia Muavaefa’atasi, ae fa’afetai i le alii kovana o lea ua tofia Muavaefa’atasi e fa’aauauina galeuga a Taeaoafua ma lona ofisa,” o se vaega lea o le saunoaga a Tuaolo.

 

“O le agaga lea ia tatou le Maota Maualuga, aumai fanau a le atunuu e faaoga e fau le malo.”

 

TUPUA

 

O le aso Tofi o le vaiaso ua te’a sa fa’amonia ai fo’i e le Maota Maualuga le tofiga a le kovana mo Kenneth Soala Tupua e avea ma fa’atonusili o le Matagaluega o Paka ma Malaetaalo. O le palota fulisia a le Maota Maualuga e 14-0, ae o le aso Faraile ua te’a sa fa’amaonia ai e le Maota o Sui lea tofiga i le palota fulisia 16-0.

 

I le iloiloga a le Maota Maualuga i le tofiga o Tupua, e le’i tele ni fesili ae fa’afetaia e afioga i senetoa le tautua a Tupua i lea matagluega a le malo, i le tele o tausaga.

 

E 20 tausaga na ia tautua ai Tupua i le US Air Force ma sa ia tu’ua le vaega ‘au i le 1984. O lona tomai i galuega tua e aofia ai le tauavega o tulaga ta’ita’i mo le latalata i le 10 tausaga i le Samoa Packing, o se vaega lea o le tusi a le kovana i le Fono.

 

O le tausaga e 2005 na amata galuega ai Tupua i le vaega o Paka ma Malaetaalo ma sa avea o ia ma sui faatonu lagolago o lea matagaluega talu mai le tausaga 2013.

 

Taua e le kovana i lana tusi e faapea, o le tele o tomai masani a Tupua ma lona avea ai ma faatonusili lagolago o le matagaluega, ua iloga ai lona agava’a e tauave le tulafono o le fa’atonusili.

 

O lo’o iloga fo’i le tautua a Tupua i le tulaga o ta’aloga i totonu o le atunu’u, e pei ona avea ai o ia ma failautusi aoao o le American Samoa National Olympic Committee (ASNOC) mai le 1993 i le 2009 ma sa avea foi ma peresitene o le ASNOC.