Ads by Google Ads by Google

Amata galuega toe lipeaina va’a fagota alia mo le aufaifaiva


Va’a alia fagota lea ua amata ona galulue ai le aufaigaluega a le Vaega Tosova’a mo le toe lipeaina, i lalo o se polokalame o lo o fa’atupe e le Matagaluega o Faiga Faiva a le atunu’u. [ata: AF]

Susuga i le Tufuga ia Malologa Tala’i, i le taimi na fa’asino ai lona aao i vaega o le va’a alia o le a latou galulue ai ma lana vaega e fausia ma toe fa’aleleia. [ata: AF]
ausage@samoanews.com

O le vaiaso na te’a nei na amata aloaia ai le galuega lea ua galulue fa’atasi ai le Matagaluega o Faiga Faiga ma le Gataifale a le malo (DMWR), ma le Vaega Tosova’a a le malo i Satala, mo le toe lipeaina o va’a fagota alia a ni isi o le mamalu o le aufai faiva o loo moomia le toe fa’aleleia,

 

O se fa’atalatalanoaga a sui o ia Ofisa e 2 ma Vaega Fa’asalalau i le atunu’u i le aso Faraile na te’a nei, na fa’aalia aloaia mai ai le amataina o lenei galuega tele.

 

Na fa’aalia e le Pulesili o le Vaega Tosova’a ia Moefa’auo Bill Emmsley le amata aloaia lea o le galuega lea ua latou galulue soosoo tauau ai ma le Ofisa o Faiga Faiva a le atunu’u, mo le fa’atupeina o le toe lipeaina o va’a fagota alia a ni isi o le aufai faiva ua tele tausaga e le o toe fa’aaogaina i ni faiga faiva.

 

“O le maliliega lea ua mafai ona matou sainia ma le Ofisa o Faiga Faiva, i lalo o le ta’ita’iga a le afioga i le Fa’atonusili ia Va’amua Henry Sesepasara, o le a fa’atupe mai e le latou Ofisa le fa’atinoina o le galuega, ae o le a taoto mai i la’u aufaigaluega le fa’atinoina o le galuega i le toe lipeaina lea o tino o va’a fagota o lo o tula’i mai ai le manaoga”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

“O se tasi lenei o galuega ua tele tausaga o tau fuafua mai i le va o le Vaega Tosova’a ma le Ofisa o Faiga Faiva, peita’i o le fa’afitauli sa i ai, sa manatu lava le Ofisa o Faiga Faiva o latou o lo o taoto i ai le matafaioi lenei o le toe lipeaina atoa ai ma le toe fa’aleleia o va’a alia o lo o fa’aletonu, ae i le mae’a ai ona faia o se feiloaiga i le va o Ofisa e 2, na faia ai loa le maliliega o le a taoto mai le galuega mo le lipeaina o va’a fagota alia i le Vaega Tosova’a, o i latou tonu ia o lo o i ai le tomai i galuega uela atoa ai ma galuega kamuta”.

 

O le umi e fa’atinoina ai le galuega lipea mo le va’a alia e tasi e le o iloa tonu i le taimi nei, ona e fuafua lava le umi o le galuega i le tele o vaega e moomia le fia fa’aleleia, e pei ona saunoa Moafa’auo.

 

“E i ai va’a alia e aumai e na o le fale lava o le kapeteni e moomia le toe fia fausia ona ua fa’aleagaina, ona galulue ai loa lea i ai o le au kamuta ua i ai le tomai fa’apitoa mo le fa’atinoina o le galuega, ae i ai fo’i isi va’a alia e aumai e moomia le toe uela atoa o le tino ma toe fausia le fale o le kapeteni, ona sili atu fo’i lea ona umi o le taimi e fa’aalu mo le fa’atinoina o lea galuega”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

Saunoa atili Moefa’auo e fa’apea, e 10 va’a fagota alia lea ua fa’amoemoe e amata ai le galuega e pei ona malilie i ai Ofisa e 2, o va’a alia fo’i ia ua mae’a ona lesitala i lalo o le polokalame, ma ua fa’amaonia mai e le DMWR le tu’uina mai e fa’aleleia ma toe lipea.

 

“O se polokalame faapitoa lenei mo le aufai faiva e fausia fua ai a latou va’a fagota alia i lalo o se vaega tupe mai le malo tele, pau le fautuaga i le aufai faiva, afai e i ai se tasi e toe fia lipea lona va’a alia, ia fa’afeso’ota’i le ofisa o le DMWR ina ia aumai ai le fa’atanaga, o i latou na e tu’uina mai le fa’atanaga matou te toe lipeaina ai se va’a fagota alia, ae afai e i ai lava le tagata fai faiva e finagalo e ui sa’o mai lava o ia i le matou Ofisa mo le toe lipeaina o lona va’a, lona uiga o le a totogi lava e lea tagata le tupe mo le toe lipeaina o lona va’a fagota alia”, o le saunoaga lea a Moefa’auo.

 

Na taua e le tama’ita’i ia Mary Cheung-Fuk, o ia lea o lo o fa’auluulu i ai le Ofisa o loo vaavaaia le vaega tupe o lo o fa’atupe ai lenei galuega mai le DMWR e fa’apea, o le vaega tupe lea ua fa’amoemoe e fa’atupe ai lenei galuega tele, e auala mai i lalo o tupe fesoasoani mo mea fa’aleagaina i le taimi o le galulolo (Disaster Relief Fund), lea e mafai ona fesoasoani ai i le mamalu o le aufai faiva a le atunu’u.

 

“I fonotaga sa faia ma le to’atele o le aufai faiva a le atunu’u i tausaga ua mavae, na maua ai e le matou o Ofisa le tele o galuega e moomia le toe fia faia i ni isi o va’a fagota alia ua tele tausaga o tutu e le o toe fa’aleagaina, ae o isi fo’i va’a sa fa’aleagaina i le taimi o le fa’alavelave e pei ona a’afia ai le atunu’u, ma maua ai loa le fesoasoani mai le Vaega Tosova’a mo le fa’atinoina o galuega uela ma galuega kamuta e toe fa’aleleia ai va’a alia nei”, o le saunoaga lea a Cheung-Fuk.

 

“E 10 va’a fagota alia lea ua mafai ona lesitalaina e amata ai le galuega, ae 2 va’a ia ua mae’a ona fa’aoo mai i le nofoaga autu o le Vaega Tosova’a i Satala mo le amata aloaiaina o le galuega. O le fautuaga mo le aufai faiva a le atunu’u o lo o i ai a latou va’a fagota alia o loo mana’oia le fa’aleleia, fa’afeso’ota’i mai la matou Ofisa i Fagatogo ina ia mafai ai ona tu’uina lou suafa i totonu o le polokalame lea ua amataina nei”.

 

Na taua e le Tufuga ia Malologa Tala’i mai le Ofisa Tosova’a i le Samoa News e fa’apea, e eseese uma lava le umi e lipea ai va’a alia ua mae’a ona tu’uina atu, peita’i o lo o taumafai lava le aufaigaluega e fa’aalu le vaiaso atoa e lipea ai le va’a e tasi ona fa’asolo atu fo’i lea o le galuega i le isi va’a.

 

“E eseese uma lava galuega o loo moomia, e i ai le va’a e na o le galuega kamuta lava e mana’omia, o le galuega la lena e le umi se taimi e fausia ai, e le atoa fo’i se vaiaso, ae o le galuega lea e aofia ai ma galuega uela i le tino o le va’a, o le galuega lena e atoa le vaiaso o fa’atino”, o le saunoaga lea a le ali’i Tufuga.