Ads by Google Ads by Google

Tala I Vaifanua


O le va'aiga ia i latou na maua le tulaga togisilia se'ia o'o i le tulaga tolu i le Tauvaga Sipela 2019 i le gagana peretania lea sa fa'atautaia e le Samoa News, DOE ma le McDonalds American Samoa i le aso Lulu na te'a nei. [ata: Leua Aiono Frost]

MANUMALO MAOZACHE TAUFETE'E - MANULELE TAUSAGA I LE SPELLING BEE 2019

 

I le mae'a ai o le 32 ta'amilosaga ae ua ta tonu fo'i le 4:00 i le afiafi o le aso Lulu na fa'ato'a mae'a ai le Tauvaga Sipela i le gagana peretania sa feagai ai ma le to'a 32 o le fanau na mua'i filifilia mai i tauvaga sipela a latou a'oga tulaga muamua i le atunu’u.

 

O tauvaga Sipela o se poloketi e fa'atautaia a le Samoa News ma le Matagaluega o A'oga, ae lagolago mai nisi o pa'aga e pei o le McDonalds e fesoasoani i lona fa'atupega atoa, ae o nisi fo'i o Kamupani e aofia ai, KS Mart Inc, Paradise Pizzas ma le Sky View Rentals.

 

 Sa maua foi fesoasoani mai le Miriam Webster; Encyclopedia Britannica ma le Samuel Louis Sugarman Award, mo tusi e aoga tele i suesuega mo le tauvaga sipela.

 

I lenei tausaga ua sili teisi le aofai o le fanau ua tauva nai lo le tausaga ua tuana'i. O le 2018 e na'o le 31 le fanau na tauva ai.

 

O le tauvaga sipela 2019 ua sili ona tele latou ta'amilosaga o tau saili pea se tasi e manumalo ma o lea ua manumalo le sui mai le Manulele Tausala Elementary i Nuuuli, Maozache Taufete'e, o le alo e fa'asino i le tama'ita'i fa'atonu o le American Samoa Arts Council o Lauagaia Mary Taufete'e.

 

O Maozache o lo'o i le Level 8 fa'apea fo'i ma le tama'ita'i na tulaga lua; Josephine Elena Pereira mai le Marist St Francis, ua ia misia lona avanoa lelei, ona o nai fa'aletonu itiiti lava i lana taumafaiga.

 

"Ou te fa'afetai i le Atua ona o lenei la'asaga ua ausia e Maozache, na fai mai lava ou te alu e aumai le manumalo lea, aua ou te fia tauva lava i le Spelling Bee a Amerika atoa ae ou te le'i ulufale i le High School. Oka, fa'afetai i lenei avanoa e malaga ai e tauva i le tauvaga sipela i fafo ma va'ai ai fo'i i lena lautele o le fanau a'oga o le a fetaui ma fa'amasani atu i ai,” o se tala lea a le tina ia Taufete'e.

 

O le toe upu na tamau ai le manumalo o Maozache, o le "injunction".

 

O le tulaga lua, o le tama'ita'i o Josephine Pereira, sa matua va'aia le maligi o ona loimata ma fusi mau si ona tina, na fesiligia lava o ia, "O lea sa e faia le mea sili, aisea ua maligi ai ou loimata?"

 

O lana tali, "O a'u lava ua ou le maua ai le fa'amanuiaga, sa ia te a'u lava le avanoa, peita'i, ua fai lava si o'u le to'a, ae o le taumafaiga e le'i faigofie fo'i pe mama ia te a'u, ae fa'afetai i le Atua mo lenei tausaga ma ona lu'iga fa'alea'oa'oga, e fa'alautele atili ai le atamai! Ua ou iloa ua ou le toe mauaina se avanoa, o lea la, o le a finau i si isi auala e tu'uina mai e le Atua mo a'u, ou te tausaili ai i le lumana'i."

 

O e na tulaga tolu e to'alua, Guadalupe Taumaoe Aukusitino ma Hadrian Uili mai Alofau Elementary. O Aukusitino e vasega fitu peita'i o Aukusitino e vasega ono, o lona uiga, e i ai avanoa lelei mo nei sui e toe tauva ai i le lumna'i.

 

Fa'ailoa e le sui o le Samoa News, Robin Dalton Annesley; "O lenei le tausaga ua fa'atolu lelei ona sikipi i luma le fa'asologa o UPU e ta'u atu i le fanau e sipela mai, ona o le lelei tele o le tapenaga a le fanau na tauva. Ua faigata ona sailia se tasi e sasi sana sipela ma vave ai le tauvaga o lenei tausaga. Fa'amalo atu i sui uma na tauva, ua matua iloga lo outou fa'atamasoali'i i lenei tausaga. Peita'i e le o uma ai tausaga, e toe oso le la i taumafaiga a nisi ae o i latou na tauva ua vasega 8, ia ave ia le mua ma le fa'asao i faiva o le susuga Maozache Taufete'e, ina ia sao sana taumafaiga i le tauvaga sipela a le Iunaite Setete ma ona teritory 2019."

 

O le to'asefulu na totoe, e lima ta'amilosaga na faia ae leai lava se tasi e malolo, o i'ina tonu lava fo'i na toe si'isi'i tetele ai aga'i i luma le fa'asologa o Upu e sipela a le fanau tauva.

 

Fa'amalo le tauata'i i le fanau na tauva i lenei tausaga, a i ai lou avanoa toe tausaili mo le tausaga a sau.

 

SOLO TETE'E TAMMS OFISA O LE KOVANA - LE TOTOGIA  MO LE 3 MASINA

 

I le taeao ananafi e tusa o le itula e 8:30, ae savalia loa e Tama ma Tina Matutua o lo'o faigaluega i le TAMMS le Faletele o le Malo i Utulei ma o'o atu ai le latou mau i le Ofisa o le Kovana Sili, ina ia soalaupule ma Ta'ita'i e tusa o le latou fa'sea i le le totogia o i latou mo le tolu ai lenei o masina.

 

O le TAMMS - Toe Afua Mai Matua Samoa - o le aotelega o nisi o matua matutua o le atunu'u, sa tu'ufa'atasia ma a'otauina i le tomai masani e mafai ai ona latou soalaupule ma fanau a'oga talavou i a'oga maualuluga. Sa fa'aaogaina fo'i i latou e le Matagaluega o A'oga, latou te talatalanoa i fanau ua matauina le faigata o a latou amio i faia'oga i totonu o potu a'oga. Pe o i latou fo'i e mafai ona fa'afilemuin le tele o vesiga e tutupu mai i totonu o a'oga i tausaga ua tuana'i.

 

E le'i mamao atu na fa'ato'a pasia ma maua mai ai le tinoitupe mo le fa'atupega o le taumafaiga lea a le TAMMS aua sa sailia lava e i latou se fa'atupega. Ua fa'ailoa mai, e na'o le tasi lava le tausaga na totogia ai i latou, ae te'i fo'i ua toe taofia, ma latou savalia loa le ofisa o le fa'atonu o a'oga, Dr. Ruth Matagi-Tofiga.

 

O a latou saini sa umia ua faailoa ai le tali mai a le tama'ita'i fa'atonu, "E leai, E leai se Tupe e fa'atupe ai o latou totogi."

 

“Ua fa'afesili i matou mafaufau, pe o le mea ua uma le matou seleni na aumai mo le TAMMS, ae sau le tali, o lo'o fa'aaoga tutusa le tupe lea na taua'aoina mai mo i latou ma e totogi ai fo'i nisi o pili a le DOE,” o se tala lea a nisi o le TAMMS.

 

O le aiaiga o le feagaiga na toina mai ai le tupe lea mo le TAMMS, na fa'aupu mai tonu lava e faapea; "O le totogi o tagata faigaluega uma i le TAMMS e ta'i $7.00 i le itula ma ua toina mai fo'i le tupe mo le galuega o lo'o fa'atinoina e le TAMMS,” o le tala lea a le tina o Aigalesala Suitonu. O lea tinoitupe sa fa'atalosagaina lava e le tamaita'i o Maria Tuato'o, sa ia tau'avea le tulaga o le Guidance & Counselinga a le DOE, lea ua tula'i ai le tama'ita'i o Senovefa Gogo. O lea fo'i vaega o le DOE e latou te faia a'oga mo le vasega o fanau ua a'afia i soligatulafono.

 

Ina ua asiasi atu lea vasega o Matua i le Ofisa o le Kovana i Utulei EOB, ua le o i ai le afioga le Sui Kovana Lemanu Peleti Mauga ma e uma o ana faufautua i Loia ma i latou e ao ina latou faia mai se tali e fa'amalieina ai le savali, peita'i, ua latou fa'ailoa mai, o le a tu'ua le avanoa mo le TAMMS e asia ai le Sui Kovana i le aso Gafua a sau nei.

 

Na i ai nisi o le savaliga sa manatu ina ia latou asia le nofoaga o lo'o faia ai le fonotaga a le Kapineta, peita'i ona o Tama matutua o lo'o ua latou finagalo malilie, ia fa'aaloalo fo'i leaga o lo'o logotala mai o lo'o fa'agasegasea le afioga Kovana Lolo Moliga, ma o lo'o si'ima'i i fafo.

 

"O le a taua'aoina mea uma i le afioga le Lutena Kovana o loo i ai fo'i loia faufautua a le Kovana, e mafai ona latou fa'apupula mai, pe o sa'o le faitau atu a le TAMMS i le latou fa'atupega, ma le latou fa'aopoopo, pe o sa'o le aotelega o le tupe fa'aalu, ma le tupe na taua'aoina mai mo i tatou." O le fautuaga lea sa pa'u i le a'ai o finagalo o matua uma o sui totino o le TAMMS, ina ia to'a mai le tai, fa'amoe le toa i le latou mau.