Ads by Google Ads by Google

Tala I Vaifanua

LEAI SE MALAGA LADY NAOMI I LENEI VAIASO

 

Ua fa'ailoa mai e le Ofisa o le Polynesian Shipping i Fagatogo, e leai se malaga a le MV Lady Naomi mai Samoa i le aso Tofi e pei ona masani ai i vaiaso ta'itasi.

 

O le mafuaga, ua fa'ailoa mai, "Ona o lo'o i ai mea o fa'aletonu o le va'a la'u pasese lea, ma e tatau lava ona fa'aleleia fa'ato'a toe fa'aauau ai malaga, ae o lo'o i Samoa lava le va'a, e le o malaga i se mea mo le toe fa'aleleia."

 

Ina ua fesiligia le Kamupani pe aisea ua le aumaia ai i le Mea Toso Va'a a le tatou Malo aua e masani lava ona faia ai ona galuega lipea i le tatou meatosova'a lea?

 

O le tali mai, "E le o mafaia ona toe fa'ae'e se va'a i luga o le tatou Meatosova'a i le taimi nei, ona o lo’o fa'afouina se vaega o le meatosova’a i Satala”.

 

Ina ia fesiligia pe mata la e sau se isi va'a ma uta po'o ni pasese e malaga mai i Amerika Samoa mai Apia i lenei vaiaso, ae o le tali lava, e leai.

 

Peita'i, o lo'o ua i ai le va'a o Samoa - le Fotu-o-Samoa - ua totogi pau nei e le malo o Amerika Samoa e malaga mai e faia le malaga i Manu'a, lea sa masani ona faia e le MV Sili lea ua toeititi lava magoto ane i le Uafu Tele i Fagatogo, ona o lo'o i ai se mama e ao ina fa'aleleia.

 

I le taimi nei o lo’o faia lipea ma toe fa’alelei le “slipway” i le Meatosova'a i Satala.

 

Ua faailoa mai e le CEO, Moefa'auo Bill Emmsley, "O le galuega lipea lea talu mai le tausga 1918 sa fa'atulaga ai lenei Meatosova'a, o lea fa'atoa toe lipea lea. O lo ua le toe fa'aaogaina ai fo'i ma le matagaluega lenei, ina ia faia ai ni galuega, aua o le 'auga lea o le galuega atoa, i le aumaiga i luga o le va'a ina ia faia i ai lipea o mana'omia.”

 

Ina ia silafia e le mamalu lautele ua mae'a totogia pasese e faimalaga ai i le "MVLady Naomi" ia o le tala moni lea o lea fo'i lape i le tautua o femalaga'iga i va'a folau. O le MV Lady Samoa e sau loa malaga i Manu'a mo lenei vaiaso, e le o fa'afoea fo'i e le Polynesian Shipping lea malaga o lo'o totogia sa'o lava e le malo o Amerika Samoa mo uta a le Manu'atele.

 

LE SUIA LE FA'AIUGA A LE FEMA I LE TATOU FALEFONO

 

Ua fa'ailoa mai e le FEMA, e le o suia lava le latou fa'aiuga ua mae'a tu'uina mai e tusa o le taofia o le fausaga o le fale Fono fou i Fagatogo.

 

E tusa o le lima masina talu ai, na taofia le fausaga o le galuega ona o le fausaga o le fa'avae ua mae'a, ae le pasia e tusa ai o le ata ma le ituaiga fa'avae na mua'i pasia mai e le FEMA.

 

I le masina o Aukuso, 2018 na tusi aloa'ia mai ai le FEMA i le afioga le Kovana Sili, e fa'ailoa mai i ai le ituaiga fausaga o le Maota Fono ua mautinoa e i latou o lo'o ua fausia e le o tusa ma le ata ma le fausaga na mua'i pasia mai, ma e le fa'atutu fo'i le fausaga fou ua fausia ai nei le fa'avae i vaitau o lologa ma galulolo malolosi e ono a'afia ai i le lumana'i, aua o le eleele tulata i le sami lea o lo ua fa'atuina ai le Maota Fono.

 

Na fa'ailoa patino mai fo'i e le FEMA Regional Administrator Robert Fenton, o le fausaga ua faia ai nei le fa'avae o le tatou maota fono, ua solituina ai le fausaga sa mua'i pasia mai mo le galuega, o le fausaga fo'i na mua'i fa'aulu atu e le tatou malo mo le galuega.

 

Sa fesiligia le sooupu o le FEMA, Richard Brandi, pe ua i ai se suiga i le manatu o le FEMA, ae tali mai, "O le fa'aiuga lava na tu'uina atu muamua e le FEMA e taofia ai le galuega o le Maota Fono, o lena lava  o lo'o tu ai lea galuega.”

 

SUIGA FOU O MEA UA FA'ALELEIA FALEPUIPUI I TAFUNA

 

I le asiasiga a le Sui Kovana, Lemanu Peleti Mauga i le falepuipui i le vaiaso ua te'a, na fa'ailoa mai ai, ua mae'a faia ni suiga lelei i le itu o potu e nonofo ai e ua nofosala i totonu o le Falepuipui.

 

Ua fa'ailoa e Aoelua Solomona, "Ua mae'a ona suia gutu paipa ina ia mautinoa lava ua i ai le suavai mama e maua e i latou o lo'o nofosala i le To'ese, i taimi uma. Peita'i, i le asiasiga la lenei, ua iloa ai o le fa'afitauli fo'i, e le o malosi le una'i mai o le suavai ona e le o i ai se pamu i lea itu e sapalaia le suavai mama i le Toese atoa."

 

Ma ua galulue nei i ai le ASPA ma le Matagaluega o Galuega Lautele ina ia faia lea suiga, ia mautu lelei ma malosi le sapalai o le suavai mama i lea nofoaga.

 

Ona e vevela fo'i potu aua e laiti, o lea ua fa'atutu ai ili ina ia maua le savili e fa'amalu ai i latou seia maua se tonu o se mea e ao ina faia e fa'amalu atoa ai le nofoaga atoa.

 

Ona o lo'o i ai nisi ua maua i gasegase tumau, ma e tatau ona va'aia foma'i, pe a fa'agasegasea, ua fa'ailoa mai o le a faia siakiga a le DOH i le Toese ina ia mataituina lo latou soifua maloloina, ma ia lipotia mai fo'i pe a mana'omia ona fa'ao'o atu i latou i le falema'i mo togafitiga.

 

E i ai nisi o pagota sa fa'ao'o atu i le falema'i i le fa'aiuga o le tausaga ua te'a, ma sa lipotia mai, o ia fa'aletonu e mafua mai ona ua i ai nisi ua fa'ao'olima ia te ia lea, ma sa ave lava i le falema'i.

 

Ae o nisi sa mama'i ua le avea i le falema'i ma ua lipotia mai lea e nisi o latou aiga. O le ala fo'i lea o le fai ma asiasi ta'ita'i o le Malo i le nofoaga, ina ia mautinoa fo'i o faia mea na mua'i fa'atulaga i isi a latou asiasiga ua te'a.

 

Ua tatau la ona le toe fa'aletonu se tausiga o le latou soifua maloloina, aua o lea ua fa'atulaga asiasiga a le Matagaluega o le Soifua Maloloina i le To'ese, e fa'amautinoa ai lo latou soifua laulelei.

 

MAUA VA'ALELE E LEOINA LE GATAIFALE O SAMOA

 

Ua fa'ailoa mai nei o le malo o Samoa ua agava'a mo le va'alele e leoleoina lo latou gataifale mai le Malo o Ausetalia. O lea va'alele e aoga tele mo le leoina o e fagogota i o latou gataifale ma ua mae'a fo'i ona fa'alauiloa lea meaalofa e le afioga le Palemia Tuilaepa Malielegaoi.

 

"E le gata la i le leoina o le sone fagota a Samoa o le a fa'aaogaina fo'i lea lava va'alele i le sailiga o e na fagogota ae ua leiloa atu ai i le sami,” o se tala lea ua fa'ailoa mai a le Palemia.

 

O lea fesoasoani na mua'i fa'ailoa i le malo o Samoa i le fa'aiuga o le tausaga ua te'a ina ua asiasi le Minisita mo le Vaifafo a le Malo o Ausetalia i Samoa.