Ads by Google Ads by Google

Faaleaoga le fa’amasinoga autu a Tautua Letasi


[ata: foa'i]
ausage@samoanews.com

O le vaiaso na te’a nei na tu’u aloaia mai ai e le afioga i le Fa’amasino Sili ia Michael Kruse sana fa’aiuga, e fa’aleaoga aloaia ai le fa’amasinoga autu a Tautua Letasi sa faagasolo mo le umi e 4 aso, ina ua le mafai e le Vaega Iloilio Iuga ona latou maua se fa’aiuga autasi e tusa ai o lea mataupu.

 

O le mae’a ai ona tu’uina mai o le fa’aiuga a le Fa’amasino Sili e fa’aleaoga ai le fa’amasinoga autu a Letasi, na talosagaina ai loa e le loia a le malo ia Woodrow Pengelly se avanoa e toe fa’ataunu’u ai se isi fa’amasinoga autu o lenei mataupu.

 

E eseese mafua’aga na tu’uina mai e ni isi o le vaega iloilo iuga i le Samoa News, i le mafua’aga na ala ai ona le mafai ona latou maua se fa’aiuga autasi fa’asaga i le mataupu a Letasi. O ni isi sa latou fesiligia le faamaoni o mau faamaonia a le malo, ae o isi na fesiligia le amioga a ni isi o molimau a le malo.

 

Na taua e se tasi o sui o le vaega iloilo iuga e fa’apea, e i ai lona talitonuga na tu’u e Leoleo fualaau fa’asaina i totonu o le ato fa’afafa sa maua i le ta’avale na fa’afoe e Letasi. Ona o lea manatu, na mafua ai ona ia talitonu e le nofosala Letasi.

 

Ae na taua e le isi sui o le vaega iloilo iuga e fa’apea, na fa’ateia o ia ina ua ia vaaia se tasi o Leoleo sa fa’amaonia sana solitulafono o loo avea ma molimau a le malo. Na taua e lea sui o le vaega iloilo iuga e fa’apea, e fa’apefea i se Leoleo sa fa’amaonia sana solitulafono ma taofia i le falepuipui, ona toe alu e molia tagatanu’u ae o ia fo’i e le o fa’amaoni i le tulafono.

 

O le ali’i Leoleo o lo o fesiligia e le sui lea o le vaega iloilo iuga, o le susuga i le ali’i Leoleo Suesue ia Det. John Paselio, lea na fa’asala i le toese mo le 30 aso, ina ua fa’amaonia e le fa’amasinoga fa’aitumalo moliaga o le faaoolima ma le umia o se aupega sa tu’uaia ai o ia e le malo.

 

O moliaga na ta’usala ai Paselio na afua mai i se fa’alavelave na tula’i mai i se Fale Kalapu, lea na fa’aoolima ai Paselio i le Leoleopo o le Fale Kalapu ma i’u ina leaga ai le tioata o le faitoto’a. Na mae’a le fa’alavelave, ona aga’i atu lea o ia i totonu o le ta’avale a Leoleo sa ia fa’aaogaina ma aumai ai se fana ma le fa’amoemoe e fa’aaoga.

 

Talu ai o le to’atele o pagota o loo tuli a latou fa’asalaga i le falepuipui, na mafua mai ona o mataupu sa suesueina e le to’atele o Leoleo e aofia ai ma Paselio, na faia ai loa le fa’aiuga ina ia auina atu le ali’i Leoleo i Manu’a e tuli ai lana fa’asalaga.

 

ILOILOGA A LE VAEGA ILOILO IUGA

 

E 3 itula talu ona taoto atu le mataupu e iloilo e le vaega iloilo iuga, ae tauaaoina loa e Kruse se fesili mai le vaega iloilo iuga. O le mae’a ai ona fono o Kruse ma loia e uiga i le fesili, na toe tauaofia ai loa le fa’amasinoga i le itula e 3:30 o le aoauli o le aso Tofi na te’a nei.

 

Ina ua valaau le mataupu a Letasi, na fa’ailoa e Kruse lona tauaaoina o se fesili mai le vaega iloilio iuga, pe mafai ona toe valaau se isi molimau ina ia fesoasoani atili i le latou fa’aiuga o lo o galulue ai e iloilo.

 

“O le tali o la outou fesili pe mafai ona toe valaau e le fa’amasinoga se isi molimau, e leai,” o le saunoaga lea a Kruse.

 

Na fa’ananatu e Kruse i le vaega iloilo iuga le fa’atonuga sa ia tuuina atu muamua, e le tatau ona latou fa’ailoaina i se tasi e aofia ai ma ia o le Fa’amasino Sili la latou fa’aiuga ua i ai. E le gata i lea, sa ia toe fa’amanatu fo’i i le vaega iloilo iuga, e eseese uma lava moliaga e 4 o lo o tu’uaia ai e le malo ia Letasi, lona uiga, e tatau fo’i ona latou iloiloina ta’itasi moliaga uma nei e 4.

 

“E tatau ona i ai sa outou fa’aiuga mautu e tuuina mai i lenei mataupu, poo le nofosala o le ua molia, poo le le nofosala fo’i o ia, ae le mafai ona outou fa’apea mai ua le maua sa outou fa’aiuga,” o le saunoaga lea a Kruse.

 

“E tatau fo’i ona outou iloiloina ma le toto’a mau fa’amaonia uma sa tuuina atu e le malo e lagolago ai la latou tagi, ina ia mafai ai ona fesoasoani i sa outou fa’aiuga e tu’uina mai.”

 

O le mae’a ai ona tu’uina atu o le saunoaga a Kruse, na toe aga’i atu ai loa le vaega iloilo iuga mo le fa’aauauina o le latou galuega. E tasi le itula talu ona toe fono le vaega iloilo iuga, ae toe tuuina atu le isi a latou tusi i le fa’amasinoga, ma toe tauaofia ai loa le fa’amasinoga.

 

Ina ua valaau le mataupu, na fesili Kruse i le Ta’ita’i o le vaega iloilo iuga, pe ua latou maua se faaiuga autasi e tusa ai o le latou iloiloga sa faia. Na tali le Ta’itai, “E leai.”

 

“Afai e toe tu’uina atu e le fa’amasinoga se isi taimi mo outou, e mafai ai ona outou tuuina mai se fa’aiuga autasi e tusa ai o lenei mataupu,” o le fesili lea a Kruse, ae toe tali fo’i le Ta’ita’i, “E leai lau afioga.”

 

Saunoa Kruse, talu ai ua le maua se fa’aiuga autasi o lenei mataupu, ua fa’aleaoga ai loa e le fa’amasinoga le fa’amasinoga iloilo a Letasi.

 

TAGI A LE MALO

 

E 36 mau faamaonia taitasi na tuuina atu e le malo e lagolagoina ai le latou tagi fa’asaga ia Letasi. Na faailoa e le malo i le vaega iloilo iuga e fa’apea, o fualaau faasaina sa maua i totonu o le ato faafafa lea sa i totonu o le ta’avale na fa’afoe e Letasi, faapea ai ma le fana, atoa ai ma le paipa tioata e ula ai le aisa sa maua i lona fale i Aoloau, ua lava ia e faamaonia ai o Letasi o se tagata sa ia tuleiina fualaau fa’asaina.

 

Ae na finau le loia a Letasi ia Ryan Anderson e fa’apea, e le o Letasi e ana le ta’avale sa ia fa’afoeina, e oo foi i le osofaiga sa faia i lona fale i Aoloau, sa faia e aunoa ma le i ai o Letasi.