Ads by Google Ads by Google

Lagolago matua ma sui Fono faataua gagana Samoa totonu aoga

O se fuafuaga ua faataoto e fanau aoga mo se suiga i le tulafono, ina ia mafai ai ona faaaoga le gagana Faaperetania ma le gagana Samoa i soo se taimi e faia ai faatonuga poo aoaoga i aoga, sa vaaia ai le lagolagoina e nisi o sui o le fono faapea ai ma matua lenei faamoemoe taua.

O se mafutaga tuu faatasi a matua ma fanau aoga lea foi sa molimauina e nisi o sui o le Fono, na mafai ai ona fefaasoaa’i finagalo i auala e faaleleia atili ai le aoaoina o le gagana Samoa i totonu o aoga.

O le fuafuaga faataoto e pei ona faia e fanau aoga mai aoga maualuluga, ia mafai ai ona faaaoga gagana e lua i soo se taimi e faia ai aoaoga i totonu o potu aoga, ma ia amata atu lava i le vasega 1 e oo atu i le vasega 12 ona faia lea tulaga.

Na taua e nisi o fanau aoga sa fesiligia e le Samoa News e faapea, o le aofia ai o le gagana Samoa i soo se faatonuga ma aoaoga e faia i totonu o potu aoga, o le a faigofie ai foi lea i nisi o tama ma teine aoga ona mulimulita’i i a latou meaaoga.

“O isi o matou e malamalama atu i le fesili pe a tusi faa Samoa nai lo le tusi faaperetania mai, lona uiga la, o se mea lelei le i ai o le faa Samoa toe i ai foi ma le gagana peretania i soo se faatonuga ma aoaoga uma e faia i totonu o potu aoga,” o le tala lea a le isi tamaitai aoga mai le aoga maualuga a Samoana.

“O se tulaga lelei ua faaalia e fanau aoga, e le gata e faamalosia ai fanau ina ia tumau pea i le aoaoina o le latou gagana, ae mafai ai foi ona faataoto se faavae malosi i olaga o fanau aoga e uiga i le gagana Samoa faapea ai tu ma aganuu,” o le molimau lea a se tamalii ua malolo litaea mai i le galuega faa faiaoga, susuga Utumapu Amituana’i.

E ui na aga eseese nisi o finagalo mai ni isi o matua e faatatau i lenei mataupu, peitai na autu uma lava o latou finagalo i le tatau lea ona faamalosia le aoaoina o le gagana Samoa i totonu o aoga.

Na taua e Amituana’i e faapea, o se tasi o faafitauli ua maitauina i ni isi o matua, ua avea le naunau ia vave ona tautala faaperetania a latou fanau ma itu ua mumusu ai e toe faa Samoa i totonu o aiga.

“O se mea lelei le a’oa’o o fanau ia iloa nanu, peitai o le matafaioi lena a faiaoga o le aoao o fanau ia atamamai i le gagana lona lua ae o totonu lava o le aiga e afua mai ai le faavae mausali mo le tama ma le teine ina ia iloa ma malamalama lelei i lana gagana, e iloa ai foi o ia o le Samoa,” o Amituana’i lea.

Saunoa le afioga i le alii faipule ia Faimealelei Anthony Allen e faapea, o le fuafuaga a le fanau ina ia fai se suiga i le tulafono ina ia mafai ai ona faaaoga uma gagana e lua i totonu o potu aoga, o se fuafuaga atamai ma lelei.

Fai mai Faimealelei, e iloa gofie lava fanau o lo o malosi e tautala i le gagana Samoa ma malamalama i tu ma agai fanua a le atunuu, poo fea lava o atunuu i fafo e aumau ai ona o aoaoga, e le mafai ona faagaloina le gagana Samoa, ma o se finagalo na lagolagoina e se alii ua tele tausaga o galue o se faiaoga, lea ua avea nei ma faipule o le maota o sui, le afioga Lemapu Suiaunoa Talo, o ia foi lea o le taitaifono o le komiti o Aoga a le maota o sui.

Na taua e Lemapu e faapea, e taua tele malamalama o faiaoga i auala e aoao ai le gagana Samoa i totonu o potu aoga, ina ia mafai ai ona toto le fatu i loto o tama ma teine aoga ao iti i lato.

E le gata i totonu o aoga ae ua molimauina foi i nisi o Ekalesia ma Faalapotopotoga i nuu i tua o lo o latou faia foi lenei fuafuaga, i le aoaoina lea o le gagana Samoa i fanau aoga pe a oo i taimi e tuuaga umi o aoga.

O se tamaitai faiaoga Aso Sa i se tasi o Ekalesia Papatiso i le atunuu, sa ia faailoa i le Samoa News le faaauau pea lea o a latou aoaoga mo le gagana Samoa i tuuaga umi o aoga i tausaga uma lava, ona o le manatu ia aua lava nei motusia le avanoa e aoaoina ai fanau i le gagana Samoa.

I molimau mai sui o le Ofisa o Aoga o lo o gafa ma le aoaoina o le gagana Samoa i fanau aoga, sa latou taua le tatau lea ona amata aoao le gagana Samoa i vasega amata ma faasolo atu ai lava i vasega maualuluga, ina ia faafaigofie ai i fanau aoga ona mulimulita’i i laasaga ma vaega taitasi o lo o latou aoaoina.