Ads by Google Ads by Google

Iupeli Taimane - Pulega Tupu Tama’ita’i Elisapeta

I tausaga ta’itasi e le fa’amanatua fa’alaua’itele e le afioga le Tupu Tama’ita’i o Elisapeta 11 o Peretania, le aso na maliu ai si ona tama le Tupu o George V1, Fepuari 6, 1952, ae soloa’i ai loa o ia e 'avea ma Tupu Tama’ita’i o Peretania i le aso 8 Fepuari, 1952.

Peita’i i le tausaga nei, ua atoa i ai lona Iupeli Taimane o lana nofoa’iga, ua malaga ai le Tupu Tama’ita’i e asiasi i le a’oga a le fanauiti Dersingham i Norfolk.

Na tumutumu tagata o lona malo i sa latou feiloa’iga ma lo latou Tupu i King’s Lynn Town Hall a’o le’i malaga o ia i le a’oga lea i Norfolk, sa faia ai se sauniga pu’upu’u ma fa’apapa ai fana e fa’amanatu ai le to’ai taunu’u ma le manuia i lea aso 'iloga, e fa’ailo ai le soifua tautua matavela o lo latou tupu tama’ita’i.

E le’i gata ai i Lonetona le fa’apapaina o nei fana, ae ua faia fo’i i Edingburg, ae o mea uma lava e fa’amanatu ai lea tautua 'iloga i le atunu’u, o le a fa’amanatu aloa'ia lea ia Iuni 2, 2012.

Ua atoa le 85 tausaga o le tupu tama’ita’i, ma sa amatalia mai le tautua a lana afioga a’o 25 tausaga o lona soifua, ma sa fa’ato’a amatalia fo’i la la’ua aiga ma Perenise Phillip o Edinburg. Ua fa’ailoa mai i fa’amaumauga, o lea aso na maliu filemu ai lona tama i lona Maota i Lonetona, a’o i ai le tama’ita’i Purinisese i lana malaga e suia lona tama i Aferika.

Ua mae’a fa’asalalauina ata o lea fa’apapaina o fana e fa’amanatu aloa'ia ai le aso tonu na amatalia ai le tautua fa’a-Tupu Tama’ita’i a Elisapeta 11 i lona malo, ae o lo o ua amatalia ona fa’atulaga le polokalama fa’ata'oto mo lea vaitaimi ia Iuni 2012.

Pau le mea ua 'iloga mai, o le fiafia tele o le Tupu Tama’itai ma le Aiga Tupu, ona o le tele o malo o le Lalolagi ua mae’a fa’ao’o atu latou fa’amanuiaga ia te ia ma le faigamalo i lana tautua ua matua sili ona umi talu mai ona amatalia faigamalo fa’anei onapo i le lalolagi.

O se tasi o Tupu Tama’ita’i ua soloa’i nei i ai lea pulega matua umi a Kuini Elisapeta 11 o le Tina o lona Tama o Kuini Victoria. I sana saunoaga fa’apitoa i le sauniga sa fa’amanatu ai le atoaga o le Iupeli Taimane o lana nofoa’iga, sa ia fa’apea ai, “O lo o ua toe fa’afouina nei la’u tautoga ou te tautua ai pea mo lo’u Malo!”

I lona leo malu ma le vaivai, e fa’aosofia ai le alofa ma le agaga fia tautua pea o tagata uma o lona malo, ma e 'iloga ai, lo latou usita’ia pea o fa’ai’uga e faia mai e lo latou Tupu Tama’ita’i. O lana saunoaga lea, ua toe manatua ai e le to’atele ua matutua ma e o lo ’o avea pea ma ana uo mamae, le tautoga sa ia mua’i faia a’o 21 ona tausaga, na 'avea ai o ia ma Purinisese o lona malo, ae 25 ai ona tausaga, 'avea o ia ma Tupu.

Ina ua mae’a lana asiasiga i a’oga a fanauiti nei i Norfolk sa faia se fa’atasiga a nei a’oga e lua, ma latou pesepese ai ni vi’iga o le Atua ae vala’aulia fa’apitoa le afioga le Tupu Tama’ita’i e fa’afofogaina o latou leo talavou ma le tumu i le ola fou. O le tala mai a le tama'ita’i pule o lea a’oga, sa ia fa’aalia ai, “E matua le’i i ai so matou manatu, o le a o’o mai lana afioga e asia i matou, o se fa’aeaga sili lea mo i matou uma talu ona 'avea i matou ma faia’oga!”

I le pulega a Kuini Elisapeta 11 i lona malo, ua to’a 11 Palemia ua mae’a latou pulega ma ua malolo, ae o le ali’i o David Cameron lea e tula’i nei, o ia lea ua atoa i ai le to’a 12 o Palemia o Peretania.

I le saunoaga a Cameron, ua ia fa’ailoa ai, “E leai se isi mea e sili ona to’afilemu ai agaga o Malo uma o Peretania nai lo le fa’autaga loloto ma le to’afilemu o fa’ai’uga e faia e lona tupu tama’ita’i. Ua fa’ailoa lea i le to’afilemu pea o lona malo mo le 60 tausaga o lana pulega.”

O ni isi o saunoaga a sui mamalu o Ekalesia Kerisiano sa 'auai i lea sauniga mamalu, sa latou fa’ailo ai, “O le ofisa e faia ai fa’ai’uga uma o le Malo e lo latou Tupu Tama’ita’i, o le Ofisa fa’a-Kerisiano!”

Na fa’alauiloa fo’i e le ali’i sa 'avea ma Palemia o Peretania, Sir John Major, o le teugatupe fa’apitoa mo le fa’ailogaina o le Iupeli Taimane o le afioga le Tupu Tama’ita’i, o le a fa’aaogaina tatau lea e fesoasoani malosi mo i latou o lo ’o i ai mana’oga fa’apitoa i le Malo atoa. O le a 'avea fo’i John Major ma ta’ita’ifono fa’apitoa mo lea lava komiti, ma e aga lea i le fa’atama’ia o fa’ama’i pepesi ua a’afia ai le soifua o le mamalu lautele ma ia fa’aleleia atili tulaga o a’oa’oga ma le aganu’u i le malo atoa.

E ono seti o fa’amau fa’ailoga mo meli ua mae’a fa’atauina e afua mai lea aso, o ata uma lava o lana afioga le Tupu Tama’ita’i i lana nofoa’iga mai le 60 tausaga.

O lana fe’au taua mo lona malo e sa ia fa’ailoa aloa’ia ai:

Ou te tusia la’u fa’afetai tele mo lo outou sapaia o la’u nofoa’iga, o la outou fa’amalosi ’au mai ua 'avea ma puna’oa e fa’ao’aina ai mafaufauga ma fa’ai’uga e ao ina ta’ita’ia ai lo tatou malo i taimi faigata. Ua 'avea ai a’u ma sui o i ma’ua ma Pelenise Philip  e fa’ao’o atu ai lenei fa’afetai mo tausaga e tele o outou galulue fa’amaoni ma tausia lo tatou malo.

O se fua fa’aaliali o lo outou alofa, ua fa’apea fo’i ona fa’ailoa mai e a tatou pa’aga fa’afaigamalo lea ua fa’ao’o mai latou fa’amanuiaga ma alofa’aga e tele mo lenei Iupeli Taimane.

O lenei tausaga, e leai se isi mea e sili nai lo lo’u toe ofoina atu o le malosi ma le ola e fa’aauau ai le tautuaina o lo tatou malo. Ou te talitonu o le a tatou toe fa’atauaina le malosi ma aoga o le malosi’aga o lo ’o i ai i le galulue fa’atasi, ma le fetufa’i i mea e lelei ai aiga, faigauo ma lo tatou va tu’itu’i nonofo fa’atasi ai i le agalelei ma le filemu. O lea se fautuaga e aoga mo aiga uma, atunu’u uma ma pule’aga uma!”

saunia: Leua Aiono Frost