Ads by Google Ads by Google

GALEA’I: E le faigata Fono ona su kovana ma le malo

Na fa’ailoa e le afioga i le ali’i senatoa ia Galea’i M. Tu’ufuli i le Teutupe a le malo ananafi e fa’apea, e le faigata i le Fono Faitulafono ona ave le kovana ma le faigamalo i le Fa’amasinoga, i le le fa’atinoina o a latou tiute e fa’amalosia ai tulafono i le itu tau tupe a le atunu’u ma le malo, ae mafua ona fa’atuatuai le Fono, o le tulaga i le ava fatafata i le va fa’ata’ita’i.

 

O lea saunoaga a Galea’i, na tu’uina atu lea i le susuga a Ueligitone Tonumaipe’a, i le taimi na molimau ai le Teutupe a le malo i se iloiloga sa fa’atautaia e le Komiti o le Paketi a le maota maualuga, e fa’atatau i le pili e faia ai se suiga i le tulafono lea na fa’atula’i ai se teugatupe fa’apitoa mo le Faletupe o Atina’e i tausaga ua mavae, lea ua finagalo le faigamalo a Lolo ma Lemanu e faia se suiga i lea tulafono.

 

O le fa’aiuga lava o le iloiloga, na fesiligia ai loa e Galeai ia le Teutupe e fa’atatau i le mataupu e uiga i tupe (payouts) sa totogi atu e le faigamalo a Togiola ma Faoa i fa’atonusili ma ni isi o tagata sa galulue fa’a konekarate i le fa’aiuga o le latou nofoaiga i le 2012.

 

Na fautuaina e Galeai ia le teutupe, ina ia toe talanoa i le ali’i kovana ma fa’amanatu i ai lana saunoaga sa faia i le masina o Ianuari 2013 ina ua fa’atoa mae’a ona fa’atauto o ia e avea ma kovana o le malo, e fa’atatau i le le usitaia lea o tulafono a le malo, ma taumafai e fa’amanino tulaga uma ina ia silafia e le atunu’u.

 

Saunoa Galea’i e fa’apea, a o fetaia’i ai le malo ma fa’aletonu i le itu tau tupe i le taimi nei, o le isi lea vaega tupe e tatau ona aapa le malo e toe ao mai, o tupe sa totogi atu i ‘payouts’ mo le nofoaiga ua mavae atu.

 

“O lea ua silia i le 2 tausaga talu ona tu’u atu le fautuaga a le Komiti a le maota maualuga i le faigamalo, i se auala e toe ao mai ai tupe ua ova ona totogi atu i le ‘payouts’, a o lea ua o o mai lava i le taimi nei e le i faia lava e le malo sana gaioiga i lea mataupu, ae o tupe a tagata totogi lafoga a le atunu’u e tatau i le malo ona puipui malu i ai”, o le saunoaga lea Galea’i i le teutupe.

 

Saunoa atili Galea’i e fa’apea, ua avea le ova o tupe mai le afu o tagata totogi lafoga sa totogi atu i le ‘payouts’ ma itu ua fa’aletonu ai tupe a le malo i tausaga ua mavae, ma ua tatau i le faigamalo o lo o i ai nei ona toe saili se auala e toe ao mai ai tupe nei.

 

“E le faigata i le Fono Faitulafono ona ave le kovana ma le faigamalo i le fa’amasinoga, i le le fa’atinoina o a outou tiute i lalo o le tulafono, peita’i e le manana’o le fono e fai le tulaga lea, ona o le manatu atu fo’i i la tatou va nonofo, e tatau la ona e fautua i le kovana ina ia toe silasila toto’a i le mataupu lea”, o le isi lea saunoaga a Galea’i i le teutupe.

 

Saunoa atili Galea’i e fa’apea, e to’atele naua tagata o le atunu’u o lo o tu’u fesili atu ia te ia, po o fea ua fai aga’i i ai le mataupu e fa’atatau i tupe sa totogi i le ‘payouts’.

 

“E le gata i le atunu’u lenei mataupu, o le mafua’aga lena o le latou tu’itu’i mai pea i le Fono”, o le isi lea saunoaga a Galea’i, ma ia fautuaina ai loa le teutupe, o le taimi lelei lava lenei e amata ao ai loa e le malo tupe nei, o lea ua tulaga fa’aletonu tupe maua a le malo.

 

Saunoa Galea’i, e le laititi le tupe sa fa’aalu i le ‘payouts’ o lo o fesiligia nei, lea e ova i le $1miliona, ma o ia tupe, “o tupe a tagata totogi lafoga e tatau ona toe fa’afo’i i le malo”.