Ads by Google Ads by Google

Fuafua le tulafono faaaoga gagana Samoa a’oa’o ai fanau aoga

I le mae’a ai o se fonotaga sa faia i le va o sui o le Matagaluega o Aoga, ma sui o le Fono Faitulafono i le aso Tofi na te’a nei, na tasi ai loa le faafitiga o aleaga o le a faaulu se tulafono i luma o le Fono, ina ia faaopoopo le Gagana Samoa i gagana e a’oa’o ai fanau aoga.

 

O lea fonotaga na taitaia e le afioga i le Faatonusili o Aoga ia Vaitinasa Dr. Salu Hunkin-Finau ma sui o lana matagaluega.

 

Sa faapea foi ona auai afioga le Taitaifono o le Komiti o Aoga a le maota maualuga, le afioga i le senetoa ia Faumuina Tagisiaali’i ma senetoa Galea’i Tuufuli ma Laolagi Fonoti Savali Vaeao. Sa auai foi afioga i faipule ia Larry Sanitoa, I’aulualo Faafetai Talia ma Vui Florence Saulo.

 

O le autu o le fonotaga e pei ona faamanino e Faumuina i le Samoa News, o le taumafai lea ina ia vaavaai i se auala e faaaoga ai le gagana Samoa e aoao ai fanau laiti, ina ia o gatasi ma le fautuaga a le Komiti sa latou tuufaatasia le Fonotaga a Aoga, lea na usuia i le masina o Oketopa, 2013.

 

Saunoa Faumuina e faapea, e tele vaega sa mafai ona fetuuna’i i le fonotaga, ina ia vaavaai poo fea tonu lava le vaega o fanau aoga e tatau ona amata a’oa’oina i le gagana Samoa.

 

“Sa umi ona fetuuna’i le mataupu ae i le faaiuga, na matou malilie uma ai loa, o le a talia le fautuaga a le Komiti ina ia aofia le gagana Samoa i le aoaoina o fanau aoga, ae ua lava fanau aoga laiti e amata ona aoaoina i le gagana Samoa, se’i mata’itu i le lumana’i po o le a se suiga e tula’i mai ai, ona toe vaavaai fo’i lea i ai i le lumana’i,” o le saunoaga lea a Faumuina.

 

Saunoa Faumuina e faapea, e le mafai ona otomeki le faaaoga o le gagana Samoa e lua i ai gagana e aoao ai fanau aoga i le teritori, pe afai e le faauluina se tulafono e sui ai le tulafono o lo o i ai nei.

 

“O le tulafono o lo o i ai nei, o lo o taua ai, o le gagana faaperetania e faaaoga e aoao ai fanau aoga, ae mafai ona faaaoga le gagana Samoa pe a manaomia mo le faamalamalamaina o se mataupu, ae o le suiga lea o le a tuu i le tulafono fou ua faamoemoe e faaulu, o le a faaupuina e faapea, ‘o gagana e lua e aoaoina ai fanau aoga o le gagana peretania ma le gagana Samoa,” o le saunoaga lea a Faumuina.

 

Na faamanino atili e Faumuina le lagolagoina uma e sui o le fono na auai i lenei fonotaga le suiga ina ia faaaoga le gagana Samoa e aoao ai fanau laiti mo le taimi nei, se’i mata’itu se suiga e tula’i mai ai ona toe fai lea i ai o se isi suiga i le lumana’i.

 

O se tusi na tuuina atu e le Sui Fofoga Fetalai ia Vaitinasa, e faatatau i sona atugaluga i le aofia lea o le gagana Samoa i gagana e aoao ai fanau laiti, na mafua ai loa ona valaauina lenei fonotaga i le vaiaso na te’a nei.

 

Saunoa Faumuina e faapea, o le taua o le mataupu o le manino o suesuega a le Matagaluega o aoga i aafiaga i togi ma faaiuga o suega a fanau aoga, e mafua mai o le televave ona aoao o i latou i le gagana faaperetania, ae o le toatele o latou e o mai i aiga e 100% le faaaogaina ai o le gagana Samoa e talanoa ma fesoota’i ai i aso uma.

 

O le isi laasaga o le a vaavaai ai foi sui o le fono ma sui o le matagaluega o aoga i le isi a latou fonotaga o lo o lumana’i nei, o agavaa o faiaoga o lo o aoaoina fanau i totonu o potu aoga.

 

Ua ia i le faamoemoe o le a faaulu se pili e sui ai le tulafono o lo o i ai mo le faaaogaina o le gagana Samoa e aoaoa ai fanau aoga, pe a tauaofia le Fono Faitulafono i le masina o Ianuari o le 2014.