Ads by Google Ads by Google

FAI LE TIAPOLO MA ALOFAGA O SOLITULAFONO

Ua avea le igoa o si ‘tiapolo’ ma mea ua leua ane lava ma ta’u e le au ula ia o lo o tuuaia i solitulafono fai mai, “o le malosi lava o le tiapolo ua mafua ai le solitulafono.”

O ni isi o taimi, a le taua le igoa o le tiapolo ma tuuaia o ia le mafuaaga o se soltulafono, ua ta’u le suafa o le Alii o le lagi fai mai, “ua avea le aumau ai i le toese ma auala ua faapupula ai e le Alii o’u mata ma ou iloa ai le mea tonu e ao ona fai.

O le ula lea na maua o taoto telefua i luga o se tamaitai ina ua uma ona ia talepe le potu ma ulufale ai i totonu o le fale, sa ia faailoa i leoleo ina ua fesiligia o ia, e le gata ua ova lona ‘ona i le taimi na tupu ai le faalavelave, ae ua malosi foi faaosoosoga a le tiapolo.

O le molimau foi lea a le alii e 21 tausaga le matua lea o lo o tuuaia ua toe ma’itaga ai lona tausoga  e 14 tausaga le matua sa latou nonofo faatasi mo le tausaga atoa, ina ua fesiligia o ia e leoleo e uiga i le mea sa tupu, lea na ia taua ai e faapea, “ua malosi faaosoosoga a le tiapolo ua mafua ai ona soli le tulafono.”

E faapena foi le molimau a se isi alii lea na loka ina ua ia tagotago i le nofoi (tulou) o se teineititi i le maketi i Fagatogo, ina ua punou le teineititi i lalo o le laulau ae te’i ina ua ia faalogo ua tago atu se tagata i lona nofoi, sa faasaga i tua le teineitiiti ma ia iloa ai le ula lea o lo o tu i ona tua, ma ona mata saua toe ‘ona.

Ina ua fesiligia e leoleo sa tautino ai le alii lea e faapea, o le malosi lava o faaosoosoga a le tiapolo ua mafua ai ona ia solitulafono.

E faapena foi le tama e 52 tausaga le matua lea na ia toe faia uiga mataga isi ona afafine fai sa ia tausia mai i le tele o tausaga, peitai ina ua matua ma lalelei o ia, sa toe moomoo i ai lona loto, ma iu ai loa i lona faatinoina o le solitulafono, peitai ina ua fesiligia e le faamasinoga i le mafuaaga o lona faia o lenei mea mataga, ae tagi le ula lea ma fai mai, “ua malosi tele faaosoosoga a le fili ia te au ua mafua ai ona ou faia lenei mea sese.”

O ni isi o i latou nei e pei ona taua i luga, e le o se taimi muamua lea ua tulai ai i luma o le faamasinoga ona o ni solitulafono ua molia ai o ia e le malo, ae mai lava i le uluai taimi na faatoa molia ai o ia e oo mai i le taimi mulimuli lenei, o lo o avea pea le tiapolo ma ana alofaga i luma o le faamasinoga.

O le vaiaso nei na lau ai le faasalaga a le alii o Reupena Filo i luma o le faamasinoga faaitumalo, i lona le usitaia lea o poloaiga a le faamasinoga sa tuuina atu ia te ia, e aua nei toe inupia pe na te toe  faatupuina foi se vevesi i totonu o le aiga ma le nuu.

O le masina o Setema na toe molia mai ai Filo ma tuuai i le faatupu vevesi i nofoaga faitele, o le faalua ai lea ona molia o ia i lea solitulafono.

Ina ua fesiligia Filo i le mafuaaga o lona solitulafono soo, na tali le ula lea, e mafua  mai i le tiapolo ma ana faaosoosoga, peitai na taua e le loia a le malo e faapea, e leai se galuega  a le tiapolo e faia i le taimi e soli ai e se tagata le tulafono, e le sau le tiapolo e faatino le gaioiga, e le mafai foi ona vaaia le tiapolo i le taimi e soli ai le tulafono.

E talitonu loia a le malo, o le faaiuga sese ua faia e le tagata solitulafono ua mafua ai ona molia o ia i lona soli o le tulafono, faaopoopo ai loa ma le tagofia o le ava malosi, ona o faatasi ai loa lea o le ava ma le sese o le faaiuga e fai,  ma faaiu ai loa i le loka i le falepuipui ma molia i le faamasinoga.

O le mataupu i le alii lea na ia fasi faamoamoaina si ona toalua i le uaea o le ili, toe fasi faatelefua i luma o le fale o le aunty a si fafine, sa ia faailoa i leoleo e faapea, o le sese o lana faaiuga faatasi ai ma le malosi o faaosoosoga a le tiapolo na mafua ai loa ona ia soli le tulafono.

E faapena foi i le alii lea na ia fasia lona toalua ina ua masalomia o lo o faia se la mafutaga faalilolilo ma se isi alii, ina ua maua e le alii lea faamatalaga e uiga i le tupua a si ona faletua o lo o fai, sa ia faatonuina ai loa la te o i le fale sei o la talanoa.

Na ona taunuu lava o le alii ma lona toalua i le fale, aapa atu loa ma le ula lea i le lauulu o si fafine ua toso tata mai ae alu ai i le atoa ona lima i foliga ma manua tigaina ai le fafine, ina ua fesiligia e leoleo le ula lea, e tasi lava lana tali sa fai i ai, ua malosi foi le tiapolo i lona loto ma mafua ai loa ona ia fasi le fafine.

E ui i le tuuaia pea o si tiapolo e i latou o lo o aafia i solitulafono ina ia fai ai ma alofaga, peitai e leai lava se isi o i latou nei o lo o sao mai le faasalaga faafalepuipui a le faamasinoga.

O le malosi o faaosoosoga a le tiapolo i le tagata, o le tele foi na o masina e loka ai o ia i le falepuipui.