Ads by Google Ads by Google

Fa’ateia Faipule faaiuga Senate fa’amalolo ai Fono Fa’apitoa

E ui i le faateia o ni isi o afioga i faipule o le Maota o Sui ananafi i le faaiuga a le Senate ua fai, e faamalolo ai le Fono Faapitoa na valaau e le alii kovana mo le 12 aso, ae e le’i avea ma itu e toe sui ai le faaiuga ua autasi i ai afioga i Senatoa, ma faamuta aloaia ai loa i le taeao ananafi le Fono Faapitoa.

O le maea o le faitauina e le Failautusi a le maota o sui o le faaaliga mai i le Senate, e faailoa ai la latou faaiuga e faamalolo ai le Fono Faapitoa, na tulai ai le alii faipule ia Puleleiite Tufele Li’amatua ma faaalia lona faateia i le faaaliga, peitai afai e toe mafaufau i le faaaliga na aumai i le kovana e valaauina ai le Fono Faapitoa, e 14 mataupu eseese o lo o taua mai ai e ao ona iloilo e le Fono.

“E mafua ona ou fesiligia lenei mataupu, o lea o lo o i ai mataupu taua e faatatau i nisi o vaega o le malo ua uma ona fai i ai le faaiuga a le Fono, peitai afai e tapunia faafuasei le Fono Faapitoa e aunoa ma le toe faia i ai o se isi faaiuga a le Fono, o fea o le a tua i ai tagata faigaluega o lo o galulue i vaega o le malo ia ua faaopeopea faapea,?” o le saunoaga lea a le alii faipule faatatau i Matagaluega a le malo ia na taofi e le Fono a laua paketi ae toe faafoi atu i lalo o le ofisa o le kovana e faatupe mai ai.

“Ou te le manao e aafia ni tagata faigaluega ona ua le faia le vaega a le Fono, ae afai e i ai se malosi o le kovana na te faia ai se poloaiga e toe faaauau ai galuega a ofisa nei a le malo, o se tulaga lelei lea mo nai tagata faigaluega,” o le saunoaga lea a le Puleleiite.

Ae i le finagalo o le alii faipule ia Maneafaiga Faoa, na ia taua ai lona lagolagoina o le finagalo ua autasi i ai le Senate ina ia faamalolo le Fono Faapitoa, ma ia talosagaina ai le taliaina o le faaiuga a le Senate.

Saunoa Maneafaiga e faapea, tusa lava pe tete’e le maota o sui i le faaiuga a le Senate, e le mafai lava ona o eseese maota e lua i le faatinoga o a laua galuega, aua afai e malolo le Senate, e tatau foi ona malolo le maota o sui.

E lei tofu finagalo uma afioga i faipule e toa 16 na faatasi atu i le aso ananafi.

Na saunoa faafetai le fofoga fetalai ia Savali Talavou Ale i afioga i alii faipule, ona o le avanoa ua mafai ai ona avatu la latou faamuamua mo le fono faapitoa a le alii kovana.

Saunoa Savali, e ui i le pisi o faipule i a latou tapenaga mo le palota o lo o loma nei, peitai e lei avea lea ma itu na taofia ai lo latou naunau atu e faamuamua le Fono Faapitoa a le alii kovana, e ui o lea ua tuuina atu i le finagalo o le Senate e faamuta.

“E faigata foi ona tatou naunau atu e faaauau pea lenei fono faapitoa, pe afai o lea ua tasi le faaiuga a le maota maualuga, ina nei maumau lo tatou tautiga ae avea ai ma itu e fai fua ai a tatou galuega, o le mea lea, e ui i le faigata o le faaiuga ua faia e le Senate ona o nisi o mataupu o lo o aofia i le fono faapitoa e tatau ona tatou iloiloina, ae o le a taoto ai ia faapea,” o le saunoaga lea a le fofoga fetalai.

Saunoa le Sui Peresetene o le Senate ia Tulifua Tini Lam Yuen e faapea, e ui e taua le fono faapitoa ua valaauina e le alii kovana, peitai e sese le taimi ua valaauina ai, toe sese foi mataupu o loo tuuina mai.

Saunoa Tulifua e faapea, o le tele o mataupu o lo o aumai e le kovana i lana fono faapitoa ua uma ona lalafo i ai le maota, ma e le o se itu lelei pe afai e toe lalafo le maota i ni mataupu uma ona fai i ai sana faaiuga.

Fai mai Tulifua, e le tatau ona naunau le malo e sii ni lafoga ona o ni manaoga faapitoa i se taimi puupuu, ae tatau ona sii lafoga ona o le manatu e manuia ai pisinisi ma tagata lautele.

Na faaiu felafolafoaiga a maota e lua i le aso ananafi, ma tapunia aloaia ai loa le fono faapitoa a le alii kovana.