Ads by Google Ads by Google

Eseese finagalo o faipule i le iugafono a le Senate

Na eseese finagalo o ni isi o afioga i faipule i le vaiaso nei, e fa’atatau i le i’ugafono malilie fa’atasi lea ua pasia e le Senate, e talosagaina ai le Fono Fa’afoe o Faiga Faiva i le Pasefika i Sisifo, ina ia fa’atumauina pea le mamao o ogasami fa’asao mo fagotaga a Amerika Samoa i le mamao e 50 maila o lo o i ai.

 

O le aso Lua na te’a nei na tu’uina atu ai le iugafono i luma o le maota mo lona faitauina fa’alua ma pasia ai, peita’i na pasia e le maota le mau na fa’atula’i e le afioga i le ali’i faipule ia Toeaina Faufano Autele, ina ia toe tu’u atu le i’ugafono i le Komiti, mo le toe faia i ai o ni isi o galuega ma suiga e tatau ona faia i ai, ma toe tu’uina atu ai loa le i’ugafono i tua i le komiti.

 

Saunoa le ta’ita’ifono o le Komiti o Pulega o Uafu ma Taulaga ia Su’a Alexander E. Jennings, e ui e le faigofie lenei mataupu, peita’i e tatau lava ona fai se fa’aiuga a le komiti.

 

Sa ia taua fo’i e faapea, e le avea le pasiaina e le maota o lenei i’ugafono ma itu e manatu ai ni isi, ua le amanaia e le maota isi pisinisi o lo o fa’atautaia ma pulea e tagatanu’u o Amerika Samoa, peita’i o le agaga autu o le iugafono, ia puipuia ogasami o le atunu’u.

 

Na tula’i le afioga i le ali’i faipule ia Faimealelei Anthony Fu’e Allen ma fa’aleo lona tete’e i le isi vaega o le i’ugafono lenei, aemaise lava le tulaga lea, afai ua talanoaina tulaga o le Feagaiga sa osia e tuaa ua mavae, lona uiga la, e le tatau ona ui Amerika Samoa i le Fono Fa’afoe, ae tatau ona ui sa’o lava i le Konekeresi, o iina e maua mai ai le tali manino.

 

Sa ia taua fo’i e fa’apea, afai e pasia e le maota le i’ugafono, o le a faapefea tagatanu’u o lo o fai a latou va’a fagota tetele, o fea o le a maua mai ai se fesoasoani mo i latou i totonu o le malo.

 

E talitonu Faimealelei, afai e pasia e le maota o sui le iugafono lea, e le gata ua fa’ailoa atu ai le le tatau lea ona toe fagogota va’a fagota tetele i le ogasami fa’asao, ae ua taofia ai fo’i ma tulaga manuia o lo o maua mai i pisinisi o va’a fagota tetele.

 

“So o se taimi tatou te faia ai se galuega, ia tatou vaavaai i auala e atina’e ai pisinisi i le atunu’u”, o se vaega lea o le saunoaga a Faimealelei.

 

Ae na saunoa le afioga i le ali’i faipule ia Toeaina Faufano Autele e fa’apea, e le tatau i le maota o sui ona latou vave pasia ituaiga i’ugafono taua faapenei, e aunoa ma le auiliili atili i ai i tulaga taua o lo o i tua atu.

 

Mo se fa’ata’ita’iga e pei ona saunoa Toeaina, o lo o taua i le iugafono e fa’apea, e manuia va’a fagota alia pe afai e fa’atumauina pea le faasa lea ona fagota va’a tetele i ogasami fa’asao.

 

Na taua e Toeaina e fa’apea, e tatau ona aumai ni mau e fa’amaonia ai fa’amatalaga nei, ina nei emo ane fo’i le ata, o lo o fa’avae nei fa’amatalaga i luga o tala fa’alogo.

 

Na fa’ai’u le saunoaga a Toeaina i lona fa’atuina o le mau e sui ai le mau ua mae’a ona fa’atula’i e le ta’ita’ifono o le komiti, ina ia toe taoto atu le ‘iugafono i le komiti mo se isi iloiloga, lea fo’i na fa’aluaina e le afioga i le ali’i faipule ia Vailoata Eteuati Amituana’i atoa ai ma isi sui o le maota.

 

Saunoa Vailoata e fa’apea, e faigata ona ioe lona manatu i le i’ugafono lenei, ona o lea ua mae’a ona fai le fa’aiuga a le Fono Faafoe o Faiga Faiva, ae o va’a fagota ia e talanoa i ai le i’ugafono, o va’a fagota “o lo o fa’alagolago fo’i i ai le malo ma le atunu’u i le itu tau tupe”.

 

Na faia le palota ma fulisia ai le maota o sui, ina ia toe tu’u atu le i’ugafono i le komiti mo se isi iloiloga atili i lenei mataupu.