Ads by Google Ads by Google

E le talia Teutupe le faaiuga a Afoa faasaga ia Lefiti

E le’i talia e le Teutupe a le malo ia Dr. Falema'o ‘Phil’ M.  Pili le faaiuga mulimuli na faia e le loia sili tuai ua faamavae ia Afoa Su'esu'e Lutu, ina ia toe avea le tofa a Vaetagaloa Glen Lefiti ma Pulesili o le Ofisa o Tiute a le malo, ae ua ia faailoa le tatau pea lea ona galue Vaetagaloa i le vaega o le Analytical Unit i totonu lava o le Matagaluega.

 

I se tusi sa tuuina atu e Falema'o i le Loia Sili le tumau a le malo ia Eleasalo Ale i le aso 10 Ianuari 2014, o lo o ia faailoa ai sona finagalo e uiga i lenei mataupu.

 

Na taua e Falema'o i le susuga a Ale e faapea, o lana tusi ua tuuina atu ia te ia, e faamaonia atu ai lona taulimaina o se tusi sa tuuina atu e le loia sili talu ai nei a'o le i faamavae, mo le tauaveina o le tofi Senatoa mo le itumalo o le Maoputasi.

 

E ui i le faaiuga a Afoa ae na taua e Falema'o ia Ale, lona malamalama lelei i tuutuuga uma sa tuuina atu e le Fa'amasinoga o Mataupu Tau Pulega a le malo, na te faaaloalogiaina fo'i tuutuuga uma o lana faaiuga.

 

Ae ina ia tusa ai ma ala o le tulafono e pei ona faamanino e Falema'o i lana tusi, o Vaetagaloa na faamalolo mo le 30 aso, mulimuli ane sa toe faa faigaluega o ia o se tagata faigaluega a le malo, ma toe tuuina atu i ai penefiti uma e agavaa i ai o ia e aofia ai ma lona totogi.

 

"O le faaiuga sa lagolagoina ai le toe faa faigaluegaina o Lefiti i le matagaluega, sa faavae mai lea i fautuaga ma loia a la outou ofisa, o le faaiuga fo'i ina ia toe faa faigaluega Lefiti i se tasi o avanoa i totonu lava o le matagaluega, sa nofo lelei i lo'u taofi faa faatonusili o le matagaluega," o se vaega lea o le tusi a Falema'o ia Ale.

 

Na toe faailoa e Falema'o ia Ale e faapea, "o gaioiga uma ma feuiaiga sa faia e tusa ai o lea faaiuga, sa faamoemoe tasi uma lava i fautuaga sa tuuina mai e loia mai le ofisa o le loia sili, sa manino lelei fo'i i le finagalo o le susuga Lefiti tulaga uma e tusa ai o le toe faa faigaluegaina o ia, i le maea ai o se matou fonotaga faapitoa sa faia, ina ua faatoa maea ona tuuina mai le faaiuga a le faamasinoga, sa i ai fo'i Lefiti ma lana loia i lea fonotaga e tusa ai o le faaiuga a le fa'amasinoga."

 

Ae o le mafuaaga na faia ai e Falema'o lea faaiuga e pei ona ia faailoa ia Ale i lana tusi, e le gata e puipui i le tulaga manuia ma le ta'uleleia o le auaunaga a le Ofisa o Tiute, ae sa puipui fo'i i aia tatau faaletulafono a le susuga Lefiti atoa ai ma isi fo'i tagata faigaluega i le Ofisa o Tiute.

 

"O lo o i ai se su'esu'ega e faatatau i ni mataupu tau solitulafono o lo o faaauau pea  le taimi nei e le Vaega Su'esu'e Lotoifale a le Matagaluega o Leoleo, lea o lo o galulue faatasi ai ma le vaega suesue a lo'u Ofisa, e tusa ai o se mataupu na tula'i mai i se taimi ua tuana'i atu, o lo o aafia ai se isi tagata faigaluega a le Ofisa o Tiute," o se vaega lea o le tusi a Falema'o ia Ale.

 

Ma o lea mataupu e pei ona taua e Falema'o, na faia ai loa le faaiuga ina ia faamalolo le tumau Lefiti, ma faai'u ai le suesuega sa faia i le failaina lea o moliaga tau solitulafono i luma o le faamasinoga faaitumalo.

 

Saunoa fo'i Falema'o e faapea, ina ia mafai ai ona faatino ona tiute o le Teutupe a le malo, e tatau ona ia puipuia le faagaioiina o tupe maua a le malo, ma so o se tulaga e pei ona lagolagoina ai galuega faatino a le matagaluega.

 

"Talu ai o tulaga uma e pei ona taua, o le toe tofia o Lefiti e galue i le vaega o le Analytical Unit, o se faaiuga tatau lea ma talafeagai mo atugaluga uma e pei ona faaalia," o le vaega faaiu lea o le tusi a Falema'o ia Ale, ma ia taua ai fo'i e faapea, talosia o le a mafai e lana tusi ona faamanino tulaga uma na mafua ai ona faia le ulua'i faaiuga ia Lefiti.

 

A'o le i tuua e Afoa le nofoa o le loia sili, sa tuuina atu sana tusi i le aso 31 Tesema 2013 i le susuga Falema'o e faatatau i le faaiuga a le faamasinoga, ina ia toe filifilia Lefiti e avea ma Pulesili o le Ofisa o Tiute a le malo, i totonu o le Matagaluega o Tupe.

 

I se vaega o le tusi a Afoa sa ia taua ai e faapea, i le mataupu i le va o Lefiti ma le malo o Amerika Samoa, e le gata ua maea le faaiuga a le faamasinoga e tusa ai o iloiloga sa faia, ae sa toe faaui fo'i e le malo i tua lana talosaga mo le toe apiliina lea o le faaiuga a le fa'amasinoga.

 

Na faailoa fo'i e Afoa e faapea, e tusa ai o le faaiuga a le faamasinoga ua maea ona tuuina mai, e le gata ia toe maua e Lefiti lona tulaga o le pule sili o le Ofisa o Tiute, e tatau fo'i ona toe maua uma isi ana aia faa tagata faigaluega e pei o lona totogi, livi ma'i, livi tausaga faapea tulaga o le litaea.

 

Na taua e Afoa, e tatau ona ia usitaia le poloaiga a le faamasinoga, aua afai na te faatamala i le faatino o lea tulaga, e ono tula'i mai ai isi tulaga e pei o se tagi e faia faasaga ia te ia, ma faaee atu ai se isi avega i le malo o Amerika Samoa.